Baruch Spinoza

Etyka w porządku geometrycznym dowiedziona

[…] substancja nie może być wytworzona przez coś innego. W przyrodzie nie ma bowiem nic, prócz substancji i ich pobudzeń […]. Ale substancja nie może być wytworzona przez substancję […]. Zatem w ogóle nie może ona być wytworzona przez coś innego. […] jest przeto przyczyną samej siebie, tj. […] istota jej obejmuje w sposób konieczny istnienie, czyli istnienie należy do jej natury. […] A z definicji jej nie może wynikać istnienie wielu substancyj; wynika więc z niej nieuchronnie, że istnieje tylko jedna jedyna substancja o tej samej naturze […]

Baruch Spinoza

Etyka w porządku geometrycznym dowiedziona

W przyrodzie nie ma nic przypadkowego, ale wszystko z konieczności boskiej natury jest zdeterminowane do tego, aby istniało i działało w określony sposób.

[…]

Rzeczy nie mogły zostać wytworzone przez Boga w żaden inny sposób ani w żadnym innym porządku, niż zostały wytworzone.

[…] Rzecz jakaś zwie się konieczną albo ze względu na swoją istotę, albo ze względu na przyczynę. Albowiem istnienie jakiejś rzeczy wynika w sposób konieczny albo z jej istoty i definicji, albo z danej przyczyny sprawczej. Następnie z tych samych powodów rzecz jakaś nazywa się niemożliwą, mianowicie bądź dlatego, że jej istota, czyli definicja zawiera sprzeczność, bądź dlatego, że nie ma żadnej przyczyny zewnętrznej, zdeterminowanej do wytworzenia takiej rzeczy. Przypadkową natomiast zwie się jakaś rzecz nie z żadnego innego powodu, lecz tylko ze względu na niedostatek naszej wiedzy. […]

Cokolwiek pojmujemy jako będące we władzy Boga, istnieje z koniecznością.

[…]

Nie istnieje nic, z czego natury nie wynikałby jakiś skutek.

Baruch Spinoza

Etyka w porządku geometrycznym dowiedziona

[…] im zdolniejsze jest jakieś ciało w porównaniu z innymi do tego, by jednocześnie wiele działać lub doznawać, tym zdolniejsza jest jego dusza w porównaniu z innymi do tego, by wiele naraz poznawać; nadto, im bardziej czynności jakiegoś ciała zależą wyłącznie od niego samego oraz im więcej inne ciała są współczynne przy jego działaniu, tym zdolniejsza jest jego dusza do wyraźnego rozumienia. […]

Dusza ludzka zdolna jest do poznawania bardzo wielu rzeczy, i to tym zdolniejsza, im bardziej wielorako może być usposabiane jej ciało.

[…] dusza ludzka poznaje naturę bardzo wielu ciał jednocześnie z naturą swego ciała.

[…] jest tym zdolniejsza do poznawania wielu rzeczy w sposób adekwatny, im więcej wspólnego ma jej ciało z innymi ciałami.