Dla nauczyciela
Autor: Marta Kulikowska
Przedmiot: Język polski
Temat: Jak twórcy renesansu godzili świadomość zmienności losu z ideałem godności człowieka na podstawie pieśni Jana Kochanowskiego
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności.
Cele operacyjne. Uczeń:
omawia metody radzenia sobie ze zmiennością losu na podstawie wybranych pieśni Jana Kochanowskiego;
wyjaśnia, jak – według Jana Kochanowskiego – wiara chrześcijańska może pomóc człowiekowi żyjącemu we wciąż zmieniającym się świecie;
porównuje wymowę wybranych pieśni Jana Kochanowskiego z tezami zawartymi w traktacie Giovanniego Pico della Mirandoli Mowa o godności ludzkiej.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Jak twórcy renesansu godzili świadomość zmienności losu z ideałem godności człowieka na podstawie pieśni Jana Kochanowskiego”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i multimedium w sekcji „Audiobook” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i rozwiązywać zadania.
Chętni lub wybrani uczniowie przygotowują się do głośnego czytania z elementami aktorskiej interpretacji Pieśni I 22 oraz Pieśni II 15 Jana Kochanowskiego.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel wyświetla na tablicy uczniom cele zajęć oraz wspólnie ustala z nimi kryteria sukcesu.
Nauczyciel pyta: jak – według Jana Kochanowskiego – wiara chrześcijańska może pomóc człowiekowi żyjącemu we wciąż zmieniającym się świecie? Uczniowie odpowiadają swobodnie, korzystając z własnej wiedzy i opierając się na lekturze bloku tekstowego e‑materiału. Nauczyciel ewentualnie uzupełnia ważne, a pominięte kwestie.
Faza realizacyjna:
Odczytanie tekstu literackiego z elementami interpretacji aktorskiej. Wybrana przed lekcją osoba prezentuje recytację utworu: Pieśń I 22 oraz Pieśń II 15. Po uczniowskiej prezentacji pozostała część klasy przedstawia swoje wrażenia dotyczące utworu oraz prezentacji. Uczniowie zapisują swoje wrażenia w formie notatki.
Nauczyciel poleca, by uczniowie w parach wykonali polecenia związane z audiobookiem zamieszczone w e‑materiale. Później kilka wskazanych osób prezentuje wyniki pracy. Pozostali uczniowie mogą uzupełniać odpowiedzi, a nauczyciel weryfikuje ich poprawność.
Prowadzący prosi, by uczniowie podzielili się na 2 grupy. Grupa 1 wykonuje ćwiczenia: 1, 2, 5, 7, a grupa 2 ćwiczenia: 3, 4, 6 i 8. Po upływie wyznaczonego czasu nauczyciel poleca, by liderzy grup zaprezentowali rozwiązania ćwiczeń. Może ocenić pracę uczniów.
Faza podsumowująca:
W ramach podsumowania pracy na lekcji nauczyciel może odtworzyć piosenkę Jan Kochanowski Jacka Kaczmarskiego i poprosić uczniów, by wynotowali, słuchając jej, niepokoje i radości człowieka renesansu.
Praca domowa:
Napisz tekst liczący co najmniej 400 słów, w którym zinterpretujesz Pieśń II 9 Jana Kochanowskiego jako filozoficzną wypowiedź na temat stosunku człowieka do zmienności losu.
Materiały pomocnicze:
Walter Pater, Renesans. Rozważania o sztuce i poezji, tłum. P. Kopszak, Warszawa 1998.
Krzysztof Mrowcewicz, Czemu wolność mamy? Antynomie wolności w poezji Jana Kochanowskiego i Mikołaja Sępa Szarzyńskiego, Wrocław 1987.
Wskazówki metodyczne
Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Audiobook” do podsumowania lekcji.