Dla nauczyciela
Imię i nazwisko autora: Jacek Człapiński
Przedmiot: Matematyka
Temat zajęć: Zastosowanie twierdzenia sinusów w dowodeniu twierdzeń
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa
VII. Trygonometria
Uczeń
2) znajduje przybliżone wartości funkcji trygonometrycznych, korzystając z tablic lub kalkulatora;
5) stosuje twierdzenia sinusów i cosinusów oraz wzór na pole trójkąta
6) oblicza kąty trójkąta i długości jego boków przy odpowiednich danych (rozwiązuje trójkąty)
VIII. Planimetria
2) rozpoznaje trójkąty ostrokątne, prostokątne i rozwartokątne przy danych długościach boków (m.in. stosuje twierdzenie odwrotne do twierdzenia Pitagorasa i twierdzenie cosinusów); stosuje twierdzenie: w trójkącie naprzeciw większego kąta wewnętrznego leży dłuższy bok;
7) stosuje twierdzenia: Talesa, odwrotne do twierdzenia Talesa, o dwusiecznej kąta oraz o kącie między styczną a cięciwą
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii
kompetencje cyfrowe
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne:
Uczeń:
bada zależności między bokami i kątami w trójkącie i formułuje hipotezy dotyczące tych zależności
dowodzi twierdzenia o dwusiecznej kąta wewnętrznego w trójkącie
stosuje twierdzenie sinusów do wyznaczania zależności miarowych w trójkącie
stosuje twierdzenie sinusów do badania istnienia trójkątów o danych własnościach
buduje model geometryczny do badania zależności trygonometrycznych
Strategie i metody nauczania:
konstruktywizm.
dyskusja
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych
Formy zajęć:
praca indywidualna
praca w grupach
praca całego zespołu klasowego
Środki dydaktyczne:
komputery z dostępem do Internetu w takiej liczbie, żeby każda grupa uczniów miała do dyspozycji komputer. Lekcję tę można przeprowadzić, mając do dyspozycji jeden komputer z rzutnikiem multimedialnym.
Przebieg lekcji:
Faza wprowadzająca
1. Nauczyciel prosi uczniów o przypomnienie twierdzenia Snelliusa.
2.Nauczyciel prosi uczniów o przypomnienie pojęcia sinusa kąta w trójkącie prostokątnym oraz ortocentrum trójkąta.
3. Nauczyciel podaje temat i cele zajęć, uczniowie ustalają kryteria sukcesu.
Faza realizacyjna
1.Nauczyciel formułuje problem związany z dwusieczną kąta i prosi uczniów o sformułowanie hipotezy. Następnie formułują i dowodzą twierdzenie.
2. Uczniowie, pracując w grupach, wykorzystują animację i wykonują odpowiednie polecenia.
3. Nauczyciel w rozmowie z każdą grupą lub cała klasą sugeruje (w razie potrzeby) wykorzystanie twierdzenia sinusów. W zależności od tempa pracy poszczególnych grup, nauczyciel może udzielać wskazówek lub zakończyć ten etap lekcji, gdy nie wszystkie długości będą wyznaczone.
4. Uczniowie wykonują zaproponowane ćwiczenia interaktywne, wykorzystując umiejętności z różnych działów matematyki.
Faza podsumowująca
Nauczyciel prosi wybranych uczniów o przedstawienie najważniejszych elementów, jakie były omawiane w trakcie lekcji. Nauczyciel inicjuje dyskusję na temat modelowania matematycznego i zastosowania modelu opisanego w animacji.
Praca domowa:
Nauczyciel poleca, aby uczniowie wykonali w domu ćwiczenia interaktywne, które nie zostały wykonane w czasie zajęć.
Materiały pomocnicze:
O twierdzeniu Snelliusa, czyli rozwiązywaniu trójkątów dowolnych
Zastosowanie twierdzenia sinusów do obliczania miar kątów w wielokątach
Wskazówki metodyczne:
Można zastosować do dowodzenia różnych zależności trygonometrycznych, w szczególności wzorów na funkcje trygonometryczne sumy argumentów.