Autorka: Dorota Czarny

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: Fundusze europejskie i programy pomocowe

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

XIV. Integracja europejska.

Uczeń:

13) przedstawia fundusze Unii Europejskiej i podaje przykłady ich wykorzystania na poziomie regionalnym i centralnym w Rzeczypospolitej Polskiej.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wskazuje najważniejsze fundusze europejskie;

• analizuje typy poleceń do ćwiczeń dotyczących funduszy europejskich i programów pomocowych;

• ocenia swoją wiedzę, wykonując zestaw ćwiczeń.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

• mapa skojarzeń;

• śnieżna kula;

• analiza tekstu źródłowego;

• dyskusja;

• grupa zadaniowa;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych.

Formy zajęć:

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• flipcharty i markery;

• kartki do losowania dla grup z nazwami programów pomocowych z zakresu kultury i edukacji.

Przebieg zajęć:

Przed lekcją

Uczniowie mają za zadanie zapoznać się z treścią e‑materiału, aby w czasie lekcji móc aktywnie uczestniczyć w dyskusji.

Faza wstępna

1. Nauczyciel przedstawia temat lekcji „Fundusze europejskie i programy pomocowe”.

2. Uczniowie na podstawie wiadomości zdobytych przed lekcją proponują cele zajęć.

3. Rozpoznawanie wiedzy potocznej uczniów. Uczniowie intuicyjnie tworzą mapę skojarzeń dotyczącą tematu zajęć.

Faza realizacyjna

1. Nauczyciel prosi, aby uczniowie na podstawie sekcji „Podsumowanie” w parach zapisali, czym są fundusze europejskie, jakie z nich można wyróżnić i za co odpowiadają. Następnie pary łączą się w czwórki, aby wspólnie skonkretyzować pojęcie oraz w prosty i przejrzysty sposób opisać poszczególne fundusze. W kolejnym kroku czwórki łączą się w ósemki do momentu, gdy cała klasa wspólnie podejmie decyzję, jaką definicję uznają za najlepszą do zapamiętania i zapisania w zeszycie. Notują też krótkie i rzeczowe informacje dotyczące poszczególnych funduszy europejskich.

2. Uczniowie zapoznają się z materiałem zamieszczonym w sekcji „Prezentacja multimedialna”, wypowiadają się i dyskutują na temat programów pomocowych, które były bądź są realizowane w szkole lub słyszeli o nich.

3. Prowadzący prosi, aby uczniowie odliczyli do 5, powstaną grupy, z których każda wybiera osobę koordynującą jej działania.

4. Przedstawiciele grup losują po 2 kartki z zapisanymi grupami pomocowymi, które będą opracowywać.

5. Nauczyciel rozdaje arkusze i markery oraz wyjaśnia, jak będą dzisiaj pracować. Na początku uczniowie ustalają w grupie, co już wiedzą na temat danego programu oraz układają listę kilku pytań, dotyczących tego, czego chcieliby się jeszcze dowiedzieć. Następnie na podstawie różnych dostępnych źródeł informacji starają się odpowiedzieć na postawione pytania.

6. Po wyznaczonym czasie grupy prezentują swoje zadania, wymieniają opinie, zastanawiając się, na co uzyskali odpowiedź, a na co nie, jakie dodatkowe pytania chcieliby jeszcze zadać (pytania te są zapisywane w zeszycie i będą wykonane jako zadanie domowe).

7. Uczniowie w parach wykonują wskazane przez nauczyciela ćwiczenia z e‑materiału, a następnie konsultują swoje rozwiązania z inną parą uczniów i ustalają jedną wersję odpowiedzi.

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel podsumowuje zajęcia, przekazując informację zwrotną na temat pracy poszczególnych zespołów, oraz wyjaśnia uczniowskie wątpliwości.

2. Osoby lub grupy aktywnie pracujące na lekcji zostają ocenione.

Praca domowa:

Odpowiedz w zeszycie na pytania wynikające z lekcji.

Wykonaj samodzielnie pozostałe ćwiczenia w e‑materiale.

Materiały pomocnicze:

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW), ec.europa.eu.

Fundusze Europejskie w Polsce, funduszeeuropejskie.gov.pl.

Fundusze przedakcesyjne, encyklopedia.interia.pl.

CBOS, Społeczna ocena wykorzystywania środków europejskich, Komunikat z badań 155/2016, cbos.pl.

Słownik myśli społeczno‑politycznej, praca zbiorowa, Warszawa 2007.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Zasoby multimedium można wykorzystać do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej dotyczącej programów pomocowych z zakresu kultury i edukacji, realizowanych w szkole.