Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Autor: Anna Grabarczyk

Przedmiot: Język polski

Temat: Barokowy portret kobiety

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:
1) rozumie podstawy periodyzacji literatury, sytuuje utwory literackie w poszczególnych okresach: starożytność, średniowiecze, renesans, barok, oświecenie, romantyzm, pozytywizm, Młoda Polska, dwudziestolecie międzywojenne, literatura wojny i okupacji, literatura lat 1945–1989 krajowa i emigracyjna, literatura po 1989 r.;
2) rozpoznaje konwencje literackie i określa ich cechy w utworach (fantastyczną, symboliczną, mimetyczną, realistyczną, naturalistyczną, groteskową);
4) rozpoznaje w tekście literackim środki wyrazu artystycznego poznane w szkole podstawowej oraz środki znaczeniowe: oksymoron, peryfrazę, eufonię, hiperbolę; leksykalne, w tym frazeologizmy; składniowe: antytezę, paralelizm, wyliczenie, epiforę, elipsę; wersyfikacyjne, w tym przerzutnię; określa ich funkcje;
8) wykazuje się znajomością i zrozumieniem treści utworów wskazanych w podstawie programowej jako lektury obowiązkowe;
14) przedstawia propozycję interpretacji utworu, wskazuje w tekście miejsca, które mogą stanowić argumenty na poparcie jego propozycji interpretacyjnej;
15) wykorzystuje w interpretacji utworów literackich potrzebne konteksty, szczególnie kontekst historycznoliteracki, historyczny, polityczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny, mitologiczny, biblijny, egzystencjalny;
2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:
2) analizuje strukturę tekstu: odczytuje jego sens, główną myśl, sposób prowadzenia wywodu oraz argumentację;
6) odczytuje pozaliterackie teksty kultury, stosując kod właściwy w danej dziedzinie sztuki;
III. Tworzenie wypowiedzi.
2. Mówienie i pisanie. Uczeń:
1) zgadza się z cudzymi poglądami lub polemizuje z nimi, rzeczowo uzasadniając własne zdanie;
4) zgodnie z normami formułuje pytania, odpowiedzi, oceny, redaguje informacje, uzasadnienia, komentarze, głos w dyskusji;
IV. Samokształcenie.
1. rozwija umiejętność pracy samodzielnej między innymi przez przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska;
Lektura obowiązkowa
13) wybrane wiersze następujących poetów:Daniel Naborowski, Jan Andrzej Morsztyn, Mikołaj Sęp‑Szarzyński;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne. Uczeń:

  • redaguje informację na temat marinizmu;

  • analizuje i interpretuje utwór Do tejże;

  • bierze udział w dyskusji na temat barokowego wizerunku kobiety.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • ćwiczeń przedmiotowych;

  • z użyciem komputera;

  • dyskusja.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Nauczyciel prosi uczniów o przygotowanie informacji (w formie notatki lub prezentacji) na temat stylu poetyckiego zwanego marinizmem. Zadaniem uczniów jest ujęcie w swojej pracy, kto był twórcą tej koncepcji, co ją charakteryzowało i jakie było jej główne zadanie.

Faza wprowadzająca:

  1. Nauczyciel wyświetla temat lekcji i udostępnia uczniom e‑materiał. Uczniowie zapoznają się z Wprowadzeniem i sekcją „Przeczytaj”. Chętna osoba głośno odczytuje wiersz Do tejże.

  2. Nauczyciel omawia cele lekcji i ustala z uczniami kryteria sukcesu.

  3. Chętne osoby prezentują pracę wykonaną w domu. Nauczyciel pyta również o to, w jaki sposób Morsztyn związany jest z marinizmem.

Faza realizacyjna:

  1. Kształcenie umiejętności analizowania i interpretowania utworów poetyckich.
    Uczniowie przechodzą do sekcji „Audiobook” i wysłuchują nagranie.
    Następnie dzielą się na 4‑osobowe grupy i postępują według ustalonego trybu pracy:
    – Analiza tematu.
    – Ustalenie wstępu, rozwinięcia, zakończenia (z uwzględnieniem wszystkich podpunktów ujętych w nagraniu).
    Nauczyciel może wyznaczyć zdolnego ucznia do pomocy określonej grupie lub grupom uczniów (ekspert).

  2. Uczniowie przechodzą do sekcji „Ilustracja interaktywna”. Nauczyciel za pomocą rzutnika wyświetla ilustrację interaktywną. Uczniowie w parach wykonują oba polecenia z tej sekcji.

Faza podsumowująca:

  1. Nauczyciel prosi chętnych uczniów o przedstawienie argumentów w dyskusji na temat barokowego wizerunku kobiety. Stawia pytanie, jaki ten wizerunek był, czym się charakteryzował.

Praca domowa:

  1. Uczniowie wykonują polecenia oraz ćwiczenia z sekcji „Audiobook”.

Materiały pomocnicze:

  • Alina Nowicka‑Jeżowa, Jan Andrzej Morsztyn i Giambattista Marino - dialog poetów europejskiego baroku,Warszawa 2000.

  • Czytanie Jana Andrzeja Morsztyna, pod red. Doroty Gostyńskiej i Adama Karpińskiego, Wrocław 2000.

Wskazówki metodyczne

  • Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium z sekcji „Ilustracja interaktywna”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.