Imię i nazwisko autora:

Agnieszka Ruzikowska

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Ruch jednostajnie opóźniony w życiu codziennym

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne

I. Wykorzystanie pojęć i wielkości fizycznych do opisu zjawisk oraz wskazywanie ich przykładów w otaczającej rzeczywistości.

II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych.

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
4) przeprowadza obliczenia liczbowe posługując się kalkulatorem;
7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach.

II. Mechanika. Uczeń:
4) opisuje ruchy prostoliniowe jednostajne i jednostajnie zmienne, posługując się zależnościami położenia, wartości prędkości i przyspieszenia oraz drogi od czasu.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. wyjaśnia, jaka jest zależność przebytej drogi od czasu w ruchu jednostajnie opóźnionym oraz jaka jest zależność wartości prędkości od czasu w ruchu jednostajnie opóźnionym.

2. przedstawia matematyczną postać tej zależności.

3. stosuje zależność drogi od czasu do wyznaczenia drogi hamowania.

4. ocenia, czy dane ciało miało szansę zatrzymać się przed przeszkodą.

Strategie nauczania:

ISBE

Metody nauczania:

pogadanka, dyskusja

Formy zajęć:

praca w grupach

Środki dydaktyczne:

wydruki mapy z Google Maps skrzyżowania w okolicach szkoły

Materiały pomocnicze:

brak

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Uczniowie przed lekcją, w ramach pracy domowej zapoznają się z symulacją. Lekcja zaczyna się od przedstawienia przez uczniów obserwacji i wniosków.

Faza realizacyjna:

Nauczyciel, w formie pogadanki z uczniami, wyprowadza wzór na drogę hamowania. Następnie uczniowie dzielą się na grupy i każda grupa wykonuje zadania: Wyznacza drogę hamowania dla samochodu, dla kilku różnych wartości prędkości początkowej. Przyspieszenie samochodu może być uczniom podane przez nauczyciela lub mogą je wyliczyć samodzielnie na podstawie drogi hamowania dla określonej prędkości (niezbędne, realistyczne informacje można znaleźć w artykułach dotyczących testów opon samochodowych). Gdy uczniowie wyznaczą drogę hamowania, w każdym z przypadków zaznaczają na mapie przy skrzyżowaniu odcinki odpowiadające tym długościom i ustalają, w jakim miejscu samochód musi rozpocząć hamowanie, aby zdążył zatrzymać się przed przejściem dla pieszych. Można też to ćwiczenie wykonać w terenie – jego celem jest unaocznienie uczniom, jak długa jest droga hamowania. Nauczyciel może utrudnić zadanie proponując, aby uczniowie uwzględnili w obliczeniach średni czas reakcji kierowcy (ok. 1 s) i układu hamulcowego (ok. 0,3 s).

Faza podsumowująca:

Uczniowie dyskutują na temat otrzymanych wyników. Poprzez analizę wypowiedzi uczniów nauczyciel określa, w jakim stopniu osiągnięte zostały wyznaczone cele.

Praca domowa:

Uczniowie utrwalają wiedzę i zdobyte umiejętności przez rozwiązanie w domu zadań 3, 6 i 8 z zestawu ćwiczeń.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Symulację uczniowie mogą oglądać także na początku lekcji.