Dla nauczyciela
Autor: Magdalena Wojciechowska‑Rysiawa
Przedmiot: Matematyka
Temat: Sześcian
Grupa docelowa:
III etap edukacyjny, liceum lub technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
X. Stereometria. Zakres podstawowy.
Uczeń:
1) rozpoznaje wzajemne położenie prostych w przestrzeni, w szczególności proste prostopadłe nieprzecinające się.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii
kompetencje cyfrowe
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się
Cele operacyjne:
Uczeń:
wymienia elementy sześcianu i zna ich liczbę
przyporządkowuje sześciany do właściwych grup brył: graniastosłupów; graniastosłupów prostych itd.
wykorzystuje własności sześcianu do obliczenia długości jego krawędzi
analizuje własności brył zbudowanych z sześcianów
określa wzajemne położenie krawędzi i ścian w sześcianie
Strategie nauczania:
konstruktywizm
Metody i techniki nauczania:
burza mózgów
rozmowa nauczająca
dyskusja
Formy pracy:
praca całą klasą
praca w parach
praca w grupach
Środki dydaktyczne:
komputer z dostępem do Internetu, głośników i tablicy interaktywnej lub projektora
materiały zawarte w e–podręczniku
arkusze papieru i flamastry dla poszczególnych grup
modele sześcianów
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Przed lekcją nauczyciel prosi uczniów o przyniesienie z domu kostek sześciennych tych samych rozmiarów lub klocków sześciennych. Jeżeli uczniowie nie mają nic takiego o wykonanie modeli sześcianu (potrzebnych będzie kilka do kilkunastu sześcianów małej wielkości).
Faza wstępna:
Nauczyciel wraz z uczniami przeprowadza dyskusję nad obecnością sześcianów w życiu człowieka, a także zwraca uwagę na jego obecność w naturze. Pokazuje uczniom przykłady.
Nauczyciel dzieli uczniów na 6 grup. Każda z grup opracowuje własności sześcianu. Następnie przedstawiciele grup po kolei przedstawiają po jednej takiej własności, nie powtarzając ich, aż im się wyczerpią pomysły.
Faza realizacyjna:
Uczniowie pozostają w tych samych grupach. Prowadzą wraz z nauczycielem rozmowę nauczającą na temat wzajemnego położenia krawędzi oraz ścian w sześcianie.
Nauczyciel prezentuje uczniom Animację, bądź też każda z grup w telefonach lub tabletach ogląda Animację, zmienia położenie sześcianu, obserwuje wzajemne położenie płaszczyzn i odcinków.
Każda z grup wykonuje Polecenia w sekcji „Animacja”, a także przygotowuje analogiczne polecenia do Animacji grupie znajdującej się po jej prawej stronie.
Nauczyciel sprawdza wykonanie poleceń.
Poszczególne grupy odpowiadają na pytania ułożone przez kolegów z innej grupy.
Uczniowie wykonują Ćwiczenia 2, 4 i 5 sekcji „Sprawdź się” w swoich grupach, a następnie dyskutują nad wynikami.
Każda z grup przygotowuje papierowy model lub też na wcześniej przygotowanym modelu rysuje różne symbole, robi zdjęcie z trzech ujęć i daje sąsiedniej grupie do ustalenia w jakim położeniu są poszczególne ściany.
Każda z grup wykonuje budowlę z sześcianów (klocków, kostek, modeli) i przekazuje sąsiedniej grupie zdjęcie budowli z pytaniem z ilu sześcianów się składa. Przy okazji nauczyciel prowokuje rozmowę na temat, tego czy odpowiedzi na to pytanie można zawsze udzielić na podstawie zdjęcia.
Faza podsumowująca:
Nauczyciel wraz z uczniami prowadzi rozmowę nauczającą na podstawie poznanych własności sześcianów.
Uczniowie odpowiadają na pytania zawarte w Ćwiczeniu 1 i 3 sekcji „Sprawdź się”.
Praca domowa:
Ucznniowie rozwiązują zadania multimedialne, które nie zostały omówione na lekcji.
Materiały pomocnicze:
Wskazówki metodyczne:
Ponieważ temat stanowi powtórzenie elementarnych wiadomości ze szkoły podstawowej może on stanowić część innej lekcji. Propozycje zadań i czynności wykonywanych przez uczniów w trakcie tej lekcji mogą też stanowić treść projektu edukacyjnego wykonywanego przez uczniów poza jednostką lekcyjną, a efekty prezentowane byłyby na lekcji np. w postaci prezentacji.