Scenariusz lekcji

Autor: Agnieszka Pieszalska

Przedmiot: biologia

Temat: Leukoplasty – plastydy zapasowe

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie rozszerzonym

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• omawia budowę leukoplastów;

• wyjaśnia związek budowy z funkcją leukoplastów;

• rozpoznaje na schemacie rodzaje amyloplastów;

• przeprowadza obserwacje mikroskopowe leukoplastów;

• wykonuje rysunek leukoplastów spod mikroskopu.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• IBSE;

• nauczanie hybrydowe;

• strategia eksperymentalno‑obserwacyjna.

Metody i techniki nauczania:

• pogadanka;

• analiza tekstu źródłowego;

• skrzynka odkryć;

• ćwiczenia mikroskopowe.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• materiał roślinny w „skrzynce odkryć”:

  • bulwa ziemniaka,

  • banan,

  • nasiona fasoli,

  • nasiona bobu,

  • nasiona słonecznika,

  • awokado.

Przed lekcją:

1. Przed planowaną lekcją nauczyciel przygotowuje trzy stanowiska pracy. Na każdym umieszcza „skrzynkę odkryć”, w której znajdują się:

• stanowisko 1 – bulwa ziemniaka, banan;

• stanowisko 2 – nasiona fasoli, nasiona bobu;

• stanowisko 3 – nasiona słonecznika, awokado.

Przebieg zajęć

Faza wstępna:

1. Uczniowie zapoznają się z wprowadzeniem do e‑materiału.

2. Nauczyciel pyta uczniów, dlaczego badacze wiążą wzrost roślin z amyloplastami. Uczniowie udzielają swobodnych odpowiedzi.

3. Nauczyciel przedstawia uczniom temat i cele lekcji.

Faza realizacyjna:

1. Uczniowie zapoznają się z treścią e‑materiału.

2. Nauczyciel dzieli klasę na 3‑osobowe grupy i wyjaśnia uczniom zasady pracy: w „skrzynkach odkryć” znajduje się materiał roślinny; zadaniem uczniów jest określenie, jaki rodzaj leukoplastów występuje w poszczególnych okazach, oraz przygotowanie informacji na temat zidentyfikowanego typu leukoplastów. Prowadzący lekcję wyznacza czas pracy przy każdym stanowisku (5 min).

3. Każda z grup podchodzi do wyznaczonego stanowiska pracy i z przygotowanej skrzynki wyjmuje materiał roślinny. Dokonuje jego obserwacji. Następnie, korzystając z e‑materiału, uczniowie wspólnie przygotowują informacje dotyczące właściwego rodzaju leukoplastów.

4. Po upływie wyznaczonego czasu grupy przechodzą na kolejne stanowiska i przygotowują kolejne informacje.

5. Nauczyciel kontroluje pracę grup, wyjaśnia ewentualne wątpliwości. Uczniowie prezentują przygotowane informacje, uzupełniają braki, korygują błędy.

6. Uczniowie indywidualnie przeprowadzają obserwację mikroskopową zgodnie z instrukcją do wirtualnego laboratorium: Obserwacja amyloplastów w bulwie ziemniaka z użyciem płynu Lugola, Obserwacja amyloplastów w miąższu banana z użyciem płynu Lugola, Obserwacja amyloplastów kukurydzy z użyciem płynu Lugola. Dokumentują obserwację za pomocą rysunku biologicznego i zapisują stopień powiększenia mikroskopu (zob. materiały pomocnicze). Odnotowują swoje spostrzeżenia i wnioski. Nauczyciel ocenia ich poprawność.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel zadaje pytanie, nawiązując do początku lekcji: „Dlaczego zdaniem naukowców wzrost roślin w kosmosie jest uzależniony od amyloplastów?”. Wskazany uczeń udziela odpowiedzi, uzasadniając ją.

Materiały pomocnicze:

Praca domowa

Wykonaj ćwiczenia interaktywne zawarte w e‑materiale.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania wirtualnego laboratorium:

Wirtualne laboratorium może również zostać wykorzystane podczas lekcji dotyczącej różnorodności budowy i funkcji plastydów lub materiałów zapasowych gromadzonych w komórkach.