Autor: Katarzyna Maćkowska

Temat: Sofiści i cyrenaicy – poglądy

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele lekcji (językiem ucznia):

• Poznasz przedstawicieli oraz poglądy sofistów i cyrenaików.

• Porównasz stanowiska sofistów i cyrenaików dotyczące etyki i teorii poznania.

• Przemyślisz definicję przyjemności.

Cele operacyjne. Uczeń:

• pozna przedstawicieli oraz poglądy sofistów i cyrenaików;

• prówna stanowiska sofistów i cyrenaików dotyczące etyki i teorii poznania;

• przemyśli definicję przyjemności.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał: „Sofiści i cyrenaicy – poglądy”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się przed zajęciami z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i rozwiązanie ćwiczenia nr 6 z sekcji „Sprawdź się”.

Faza wprowadzająca:

1. Przedstawienie wyświetlonego na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika tematu lekcji i celów zajęć. Wspólne ustalenie kryteriów sukcesu.

2. Dyskusja wprowadzająca. Nauczyciel, za pomocą raportu dostępnego w panelu użytkownika, weryfikuje przygotowanie uczniów do lekcji: sprawdza, kto wykonał zadane ćwiczenie. Wybrany uczeń rozpoczyna wstępną dyskusję wokół tematu lekcji, przedstawiając i uzasadniając swoje stanowisko. Po zakończeniu dyskusji chętna/wybrana osoba przedstawia wnioski.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel dzieli klasę na sześć grup. Zespoły 1, 2 i 3 zapisują na kartkach najważniejsze poglądy sofistów, a grupy nr 4, 5 i 6 – cyrenaików. Po wykonaniu zadania nauczyciel wspólnie z uczniami porównuje notatki poszczególnych zespołów z informacjami zamieszczonymi na mapie myśli w sekcji „Przeczytaj”. Następnie prosi uczniów, aby postarali się porównać stanowiska sofistów i cyrenaików dotyczące etyki i teorii poznania.

2. Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika multimedium w sekcji „Film edukacyjny”. Uczniowie odczytują polecenie: Zapoznaj się z filmem i odpowiedz na pytanie, na czym polegał hedonizm cyrenaików. i wykonują je w parach. Następnie dzielą się swoimi odpowiedziami na forum klasy.

3. Uczniowie w parach wykonują ćwiczenia nr 1, 3, 5 i 7. Wskazane pary prezentują rozwiązania na forum klasy.

Faza podsumowująca:

1. W ramach podsumowania lekcji uczniowie wykonują ćwiczenie nr 2 z sekcji „Sprawdź się”: Stwórz mem, w którym przedstawisz wspólny pogląd sofisty i cyrenaika. Ochotnicy prezentują swoje memy na forum klasy.

2. Na koniec zajęć nauczyciel raz jeszcze wyświetla na tablicy interaktywnej lub przy użyciu rzutnika temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. W kontekście wyświetlonych treści prosi uczniów o rozwinięcie zdania: Na dzisiejszych zajęciach nauczyłem się…

Praca domowa:

1. Napisz esej, który byłby rozwinięciem następującej myśli Protagorasa z Abdery: „Człowiek jest miarą wszystkiego: tego, co jest, że jest, i tego co nie jest, że nie jest”.

Materiały pomocnicze:

• Słownik‑przewodnik filozoficzny. Osoby, problemy, terminy, oprac. zbiorowe, Lublin 2012.

• Gajda J., Sofiści, Warszawa 1989.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Uczniowie zapoznają się z multimedium w sekcji „Film edukacyjny” i przygotowują do niego pytania. Następnie zadają je sobie nawzajem, sprawdzając stopień przyswojenia jego treści.