Autor: Katarzyna Maćkowska

Temat: Ateistyczny wymiar filozofii Sartre'a

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele lekcji (językiem ucznia):

• Zapoznasz się z podstawowymi założeniami filozofii Jean‑Paula Sartre’a.

• Przeanalizujesz argumenty Sartre’a przeciwko Bogu.

• Zastanowisz się nad znaczeniem argumentów Sartre’a przeciwko Bogu.

Cele operacyjne. Uczeń:

• zapozna się z podstawowymi założeniami filozofii Jean‑Paula Sartre’a;

• przeanalizuje argumenty Sartre’a przeciwko Bogu;

• zastanowi się nad znaczeniem argumentów Sartre’a przeciwko Bogu.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• dyskusja;

• rozmowa kierowana;

• praca z multimedium;

• praca z tekstem.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał: „Ateistyczny wymiar filozofii Sartre'a”. Prosi uczestników zajęć o rozwiązanie ćwiczenia nr 1 z sekcji „Sprawdź się” na podstawie treści w zakładce „Przeczytaj”.

Faza wprowadzająca:

1. Nauczyciel loguje się na platformie i, na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika, wyświetla stronę tytułową e‑materiału. Następnie prosi wybraną osobę o odczytanie tematu lekcji oraz celów. Wspólne ustalenie kryteriów sukcesu.

2. Nauczyciel prosi wybrane osoby o odczytanie rozwiązań ćwiczenia nr 1 wykonywanego w ramach pracy domowej.

3. Krótka rozmowa wprowadzająca w temat lekcji: Czy kiedykolwiek zastanawialiście nad tym, kim jest jest człowiek? Podzielcie się swoimi refleksjami na ten temat.

Faza realizacyjna:

1. Praca z tekstem. Nauczyciel ocenia, na podstawie informacji na platformie, stan przygotowania uczniów do zajęć. Jeżeli jest ono niewystarczające, prosi o ciche zapoznanie się z treścią w sekcji „Przeczytaj”. Jeżeli zaś uczestnicy zajęć zaznajomili się wcześniej z tekstem, prosi, aby w parach wynotowali minimum trzy najważniejsze, ich zdaniem, kwestie poruszone w e‑materiale. Następnie pary łączą się w grupy czteroosobowe i, dyskutując, wybierają wspólnie najważniejszy wątek. Na koniec każda z grup na forum przedstawia i argumentuje swój wybór.

2. Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika multimedium w sekcji „Ilustracja interaktywna”. Uczniowie odczytują polecenie: Zapoznaj się ze schematem prezentującym hasła związane z ateistycznym wymiarem myśli Sartre'a. Scharekteryzuj tę myśl, odwołując się do słów kluczowych pojawiających się w schemacie. i wykonują je w parach. Następnie dzielą się swoimi odpowiedziami na forum klasy.

3. Ćwiczenia przedmiotowe. Nauczyciel wyświetla na tablicy ćwiczenie nr 3: Odpowiedz na pytanie, w jakim sensie Bóg jest dla Sartre’a pojęciem wewnętrznie sprzecznym. Uczniowie w zespołach dwuosobowych wspólnie rozwiązują zadanie. Omówienie odpowiedzi na forum klasy.

4. Nauczyciel wyświetla na tablicy ćwiczenie nr 6: Przeczytaj tekst źródłowy. Za pomocą mapy myśli opisz, na czym polega krytyka idei Stworzyciela dokonana przez Sartre’a. Uczniowie zapoznają się z tekstem źródłowym, a następnie wspólnie uzupełniają mapę myśli.

5. Ostatnią partię ćwiczeń (nr 7, 8) uczniowie wykonują wspólnie i omawiają je razem z nauczycielem.

Faza podsumowująca:

1. Zalogowany na platformie nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. Wybrany uczeń odczytuje cele lekcji, a następnie wszyscy wspólnie omawiają: co udało się osiągnąć, do czego warto wrócić, czego nie udało się zrealizować i dlaczego.

2. Wszyscy uczniowie podsumowują zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

Praca domowa:

1. Uczniowie wykonują polecenie nr 2 z zakładki „Ilustracja interaktywna”: Jakiego rodzaju bytem jest dla Sartre'a Bóg? Z jakimi konsekwencjami dla człowieka wiąże się sposób bytowania Boga?

Materiały pomocnicze:

• Gromczyński W., Człowiek, świat rzeczy, Bóg w filozofii Sartre'a, Warszawa 1969.

• Jędraszewski M., Trudny ateizm Sartre’a, „Przegląd Filozoficzny” 2005, nr 4.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Uczniowie zapoznają się z multimedium w sekcji „Ilustracja interaktywna” i przygotowują do niego pytania. Następnie zadają je sobie nawzajem, sprawdzając stopień przyswojenia jego treści.