Autor: Martyna Wojtowicz

Przedmiot: Historia

Temat: Belgia – walka o własne państwo. Pierwsza połowa XIX w.

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• przedstawia przyczyny rozpadu Zjednoczonego Królestwa Niderlandów;

• charakteryzuje przebieg walk Belgów o niepodległe państwo;

• omawia reakcję państw europejskich na wydarzenia w Belgii i ich rolę w uzyskaniu przez nią niepodległości oraz neutralnego charakteru.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Belgia – walka o własne państwo. Pierwsza połowa XIX w.”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z treściami w sekcji „Przeczytaj” i wykonanie ćwiczenia nr 1 i 2 w sekcji „Sprawdź się”.

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy uczniom temat lekcji, nawiązując do zagadnień opisanych w sekcji „Wprowadzenie”. Omawia cele lekcji.

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel, za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu, sprawdza, którzy uczniowie zapoznali się z udostępnionym e‑materiałem i wykonali zadane ćwiczenie. Jeśli odpowiedzi uczniów bardzo się różnią lub ćwiczenie okazało się trudne, nauczyciel omawia je na forum.

Faza realizacyjna:

1. Praca z treścią e‑materiału. Uczniowie na podstawie przeczytanego tekstu z sekcji „Przeczytaj” układają indywidualnie pytania dotyczące walki Belgii o niepodległość. Nauczyciel wraz z uczniami określa zasady rywalizacji i punktowania dobrych odpowiedzi (np. gra na czas lub na liczbę poprawnych odpowiedzi, każda poprawna odpowiedź to 1 punkt). Następuje przeprowadzenie gry w klasie. Nauczyciel lub wybrany uczeń dba o prawidłowy przebieg quizu zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami. Nauczyciel nagradza najlepiej odpowiadających, np. ocenami z aktywności.

2. Praca z multimedium („Mapa interaktywna”). Nauczyciel prosi, aby wybrany uczeń przeczytał polecenie 2: „Opisz okoliczności, w jakich Antwerpia przystąpiła do powstania przeciw Holendrom”. Następnie prosi uczniów, aby podzielili się na cztero- lub pięcioosobowe grupy i opracowali w nich odpowiedzi. Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się na ochotnika) grupy prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie się do niej ustosunkowują. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia informacje. W podobny sposób uczniowie wykonują polecenie 3: wskazują prowincje Królestwa Zjednoczonych Niderlandów, które weszły ostatecznie w skład niepodległej Belgii.

3. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Nauczyciel dzieli uczniów na grupy. Każda z grup wykonuje po dwa wskazane przez prowadzącego ćwiczenia z sekcji „Sprawdź się” (3 i 5 oraz 4 i 6). Wspólnie weryfikują odpowiedzi, nauczyciel – jeśli to konieczne – uzupełnia informacje.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. W kontekście ich realizacji następuje omówienie ewentualnych problemów z wykonaniem ćwiczeń i poleceń z sekcji „Sprawdź się”.

2. Nauczyciel podsumowuje pracę uczniów podczas lekcji, omawia zadanie domowe.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia interaktywne nr 7 i 8. Przygotuj uzasadnienia poprawnych odpowiedzi.

Materiały pomocnicze:

J. Łojek, Pisma wybrane. Wiek XIX, Kraków 2015.

J. Osterhammel, Historia XIX wieku. Przeobrażenie świata, Poznań 2013.

L. Bazylow, Historia powszechna 1789–1918, Warszawa 1995.

J. Balicki, M. Bogucka, Historia Holandii, Wrocław–Warszawa–Kraków 1989.

W. Zajewski, Belgia wobec powstania listopadowego, w: Powstanie listopadowe 1830–1831. Dzieje wewnętrzne. Militaria. Europa wobec powstania, Warszawa 1980.

Wielka historia powszechna, t. 6, Od Wielkiej Rewolucji do Wojny Światowej 1789–1914, cz. 3, Warszawa 1936.

Wskazówki metodyczne:

• Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z informacjami w sekcji „Mapa interaktywna”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.

Spis ilustracji nieopisanych:

• Ćwiczenie 3 – flaga czarno‑czerwono‑żółta poziomo; domena publiczna, Wikimedia Commons.

• Ćwiczenie 3 – flaga czarno‑żółto‑czerwona pionowo; domena publiczna, Wikimedia Commons.

• Ćwiczenie 3 – flaga żółto‑czerwono‑czarno‑żółto‑czerwona poziomo, z figurą; domena publiczna, Wikimedia Commons.

• Ćwiczenie 3 – flaga czarno‑czerwono‑żółta pionowo; Carloscapuchino2, CC BY‑SA 3.0, Wikimedia Commons.

• Ćwiczenie 3 – flaga czarno‑czerwona poziomo, żółty okrąg pośrodku; domena publiczna, Wikimedia Commons.