Dla nauczyciela
Scenariusz zajęć
Autor: Alicja Kasińska
Przedmiot: biologia
Temat: Jadłospis na dziś
Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne:
Uczeń:
wyjaśnia, na czym polega racjonalne odżywianie;
opisuje zasady układania jadłospisów;
układa dla siebie jadłospis, uwzględniający płeć, wiek i poziom aktywności fizycznej.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm;
problemowa.
Metody i techniki nauczania:
praca z tekstem źródłowym;
gra dydaktyczna;
burza mózgów;
pogadanka;
metaplan.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
gra edukacyjna;
tablica interaktywna;
karta oceny jadłospisu;
karty flipchartowe, flamastry.
Przebieg zajęć
Faza wstępna:
Nauczyciel zadaje pytanie kluczowe: „Z czym kojarzy się wam racjonalne odżywianie?” i przeprowadza burzę mózgów, zapisując skojarzenia uczniów na tablicy. Informuje uczniów, że oceny i weryfikacji skojarzeń dokona w fazie podsumowującej.
Nauczyciel prosi uczniów o przeczytanie wstępu do e‑materiału, którego treść uświadomi im cele lekcji. Następnie nauczyciel je uszczegóławia.
Faza realizacyjna:
Uczniowie zapoznają się z tekstem dotyczącym racjonalnego odżywiania. Następnie nauczyciel przeprowadza krótką pogadankę na temat najważniejszych zasad takiego żywienia oraz koryguje lub uzupełnia wypowiedzi uczniów.
Uczniowie zapoznają się z zasadami układania jadłospisów, a następnie wykonują ćwiczenie aktywizujące: „Określ, czy twoje śniadanie dostarcza ci odpowiedniej ilości składników odżywczych i energii”. Wykorzystują do tego kalkulator indywidualnego dziennego zapotrzebowania energetycznego (z lekcji Normy zapotrzebowania energetycznego człowieka). Porównują swoje wyniki w parach, rozmawiają o nich z nauczycielem.
Nauczyciel inicjuje dyskusję na temat: „Czy odżywiamy się racjonalnie?” i określa czas na wykonanie zadania – ok. 5 min.
Uczniowie, wykonując to zadanie, wykorzystują na kartach flipchartowych schemat metaplanu: „Jak jest?”, „Jak być powinno?”, „Dlaczego nie jest tak, jak być powinno?” oraz „Wnioski”.
Uczniowie, podzieleni na kilkuosobowe zespoły, prowadzą dyskusję w swoich grupach i zapisują spostrzeżenia oraz argumenty w odpowiednich miejscach schematu.
Nauczyciel czuwa nad przebiegiem dyskusji. Zwraca uwagę, aby argumenty uczniów nie były banalne lub nie przybrały zbyt radykalnej formy.
Liderzy grup prezentują wypracowane metaplany.
Nauczyciel prosi wybranych uczniów, by uzupełnili schemat wyświetlony na tablicy interaktywnej, tworząc klasową wersję metaplanu.
Faza podsumowująca:
Uczniowie utrwalają swoją wiedzę, konstruując jadłospisy dla osób wskazanych w grze edukacyjnej. Do weryfikacji poprawności jadłospisu mogą wykorzystać kartę oceny zamieszczoną w załączniku. Następnie wykonują polecenia od 2 do 3.
Nauczyciel przeprowadza weryfikację pomysłów zgłoszonych przez uczniów na początku lekcji na temat racjonalnego odżywiania, następnie ocenia wyniki pracy w grupach.
Praca domowa:
Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne od 1 do 8.
Materiały pomocnicze:
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania gry edukacyjnej:
Gra edukacyjna może być również wykorzystywana w realizacji następujących lekcji: Normy zapotrzebowania energetycznego, Klasyfikacja i charakterystyka diet, Wegetarianizm i Jadłospis.