Dla nauczyciela
Autor: Jarosław Dyrda
Przedmiot: wiedza o społeczeństwie
Temat: Media – czwarta władza
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
X. Kontrola władzy.
Uczeń:
2) podaje przykłady kontroli władzy przez media; analizuje – na współczesnych przykładach – przypadki ograniczania praw mediów; wyjaśnia rolę Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji w Rzeczypospolitej Polskiej; wykazuje, że poziom krytycyzmu mediów często zależy od ich orientacji politycznej.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.
Cele operacyjne:
Uczeń:
prezentuje przykłady kontroli władzy przez media;
analizuje przypadki ograniczania praw mediów;
definiuje rolę Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji;
ocenia, czy poziom krytycyzmu mediów zależy od ich orientacji politycznej.
Strategie nauczania:
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
burza mózgów;
analiza materiału źródłowego;
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;
mapa myśli;
dyskusja.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Przedstawienie tematu i celów zajęć.
2. Wspólne zdefiniowanie pojęcia media i mass media – burza mózgów. Następnie klasa zostaje podzielona 4–5‑osobowe grupy, które mają poszukać w dostępnych źródłach informacji na temat funkcji mediów we współczesnym świecie.
Faza realizacyjna
1. Uczniowie pozostają w swoich grupach i krótko przedstawiają wyniki poszukiwań. Są one zapisywane na tablicy (mapa myśli). Następnie porównują je z informacjami zawartymi na interaktywnej ilustracji dotyczącej funkcji mediów jako czwartej władzy.
3. Omówienie zasad zawartych w Karcie Etyki Mediów – widżet interaktywny.
4. Zespół klasowy pracuje z tekstami źródłowymi: Co po piętnastu latach wiemy naprawdę o aferze Rywina? i Mija 16 lat od ujawnienia afery »łowców skór«. Uczniowie zastanawiają się, czy teksty są przykładem realizacji przez media funkcji czwartej władzy – dyskusja.
5. Krótkie omówienie afery Watergate i jej wpływu na pozycję prezydenta USA Richarda Nixona.
6. Analiza tekstu Media: Władze Chin chcą zacieśnić kontrolę nad religią w internecie. Uczniowie mają za zadanie wykazać, jak mogą być kontrolowane media.
7. Na podstawie ustawy o KRRiT uczniowie w parach analizują zadania tego organu. Chętne/wybrane osoby przedstawiają wnioski na forum klasy.
8. Uczniowie analizują metody stosowane przez media chcące manipulować informacjami. Omawiają też rolę cenzury.
Faza podsumowująca
1. Praca z filmem i wykonanie ćwiczeń.
2. Rozwiązanie ćwiczeń 1–5 z bloku „Sprawdź się”.
Praca domowa:
Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia interaktywne.
Materiały pomocnicze:
Popularna encyklopedia mass mediów, pod red. prof. dr. hab. J. Skrzypczaka, Poznań 1999.
Ustawa z 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji, prawo.sejm.gov.pl.
Ustawa z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe, prawo.sejm.gov.pl.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie mogą wykorzystać film jako inspirację do stworzenia własnej prezentacji lub filmu na temat prawdy w mediach.