Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autorki: Monika Piechowicz‑Kruk
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Rodzaje wiatrów lokalnych
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres rozszerzony, klasa I
Podstawa programowa
III. Dynamika procesów atmosferycznych: pionowa budowa atmosfery, zjawiska i procesy w atmosferze, przestrzenne zróżnicowanie elementów klimatu, strefy klimatyczne i typy klimatów.
Uczeń:
3) wyjaśnia na przykładach genezę wiatrów stałych, okresowych oraz lokalnych i określa ich znaczenie dla przebiegu pogody.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje cyfrowe.
Cele operacyjne
Uczeń:
wymienia rodzaje wiatrów lokalnych,
wyjaśnia mechanizmy ich powstawania,
omawia (podając przykłady) znaczenie poznanych wiatrów w życiu i działalności człowieka.
Strategie nauczania: konektywizm
Metody nauczania: burza mózgów, miniwykład, pogadanka, plakaty, gadająca ściana
Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach, plenum
Środki dydaktyczne: tablica interaktywna/monitor dotykowy/tablety, atlas, mapa świata, podręcznik
Materiały pomocnicze
Battan L.J., Pogoda, tłum. S. Moszkowicz, PWN, Warszawa 1979.
Woś A., Meteorologia dla geografów, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca
Nauczyciel prosi uczniów, aby wyjaśnili, czym jest wiatr, skąd się bierze, a także wymienili rodzaje wiatrów. Uczniowie odpowiadają na pytania, stosując metodę „burzy mózgów”. Nauczyciel zapisuje notatki na tablicy, a następnie dzieli uczniów na trzy grupy. Każda grupa, odwołując się do już posiadanej wiedzy i doświadczeń, definiuje lub charakteryzuje:
grupa I – wiatry stałe,
grupa II – wiatry sezonowe,
grupa III – wiatry lokalne.
Grupy korzystają z informacji zapisanych na tablicy.
Po wykonanej pracy nauczyciel rozmawia z uczniami na plenum, odnosząc się do mapy świata w celu wskazania miejsc występowania poszczególnych wiatrów.
Po pogadance nauczyciel podsumowuje zebrane informacje i przedstawia temat lekcji. Uczniowie zapoznają się z treścią wprowadzenia do e‑materiału i poznają cele lekcji.
Faza realizacyjna
Uczniowie zapoznają się z częścią „Przeczytaj” e‑materiału. Następnie nauczyciel dzieli uczniów na cztery grupy. Każda grupa wybiera lidera i opracowuje plakat dotyczący wylosowanego rodzaju wiatru:
grupa I – bryza,
grupa II – wiatry zboczowe,
grupa III – wiatry fenowe,
grupa IV – wiatry spływowe.
Po wykonaniu zadania nauczyciel wywiesza na ścianie plakaty. Każdy uczeń może podejść i sam opisać przedstawione treści. Uczniowie prezentują i omawiają na plenum rezultaty pracy.
Na plenum wspólnie zapoznają się z treściami grafiki interaktywnej. Nauczyciel podsumowuje zebrane informacje w formie miniwykładu.
Faza podsumowująca
Nauczyciel podsumowuje etapy lekcji, zestawiając je z założonymi celami i wprowadza do fazy ćwiczeń na podstawie poznanego materiału.
Uczniowie wykonują ćwiczenia z sekcji „Sprawdź się”, nauczyciel czuwa nad przebiegiem pracy uczniów.
Nauczyciel wyjaśnia ewentualne trudności, pyta uczniów, co było dla nich nową wiedzą. Uczniowie dzielą się swoimi doświadczeniami.
Nauczyciel ocenia pracę uczniów podczas lekcji, biorąc pod uwagę ich zaangażowanie i możliwości.
Praca domowa
Przypomnij sobie sytuację wakacyjną, w której wiatr miał wpływ na przebieg zdarzeń. Przeanalizuj sytuację i opisz, co mogło wówczas spowodować, że pojawił się wiatr i jak mogłeś(-aś) się do tej sytuacji przygotować. Podaj wskazówki na przyszłość.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium
Grafika interaktywna może zostać wykorzystana podczas zajęć dotyczących czynników kształtujących pogodę (zakres podstawowy: III. 1). Może znaleźć zastosowanie w trakcie realizacji tematu „Wpływ wiatrów lokalnych na środowisko geograficzne i gospodarkę”.