Film + Sprawdź się
Zapoznaj się z filmami, a następnie wykonaj polecenia.
Porównaj sytuację Szwecji i Rzeczpospolitej tuż przed wybuchem wojen polsko‑szwedzkich w 1655 roku. Wskaż silniejsze państwo. Odpowiedź uzasadnij.
Wyjaśnij, dlaczego Wielkopolanie w lipcu 1655 r. podpisali akt kapitulacji, uznający zwierzchnictwo szwedzkiego króla. Podaj skutki tego wydarzenia.
Opisz działania wojsk szwedzkich na terenie Rzeczpospolitej i wymień ich skutki. Zwróć uwagę na to, czym się charakteryzowały te działania.
Podaj okoliczności podpisania pokoju oliwskiego i wymień jego postanowienia.
Zapoznaj się z poniższym materiałem źródłowym, a następnie określ: co to za dokument, kto jest jego nadawcą, a kto adresatem, a także kiedy i w jakich okolicznościach powstał. Uzasadnij odpowiedź.
„[…] zaś Najjaśniejszy Elektor, a także wszyscy jego męscy potomkowie zostają uwolnieni od powinności lennych, którymi do dzisiaj byli związani względem Króla i Rzeczypospolitej, jak również i od tych wszystkich, które z tego związku wynikają. Nie należy jednak przez to rozumieć wieczystego wyrzeczenia się lenna. Gdyby bowiem doszło do wymarcia męskiej linii wspomnianej wyżej prawowitej dynastii elektorskiej, Najjaśniejsi Królowie i Rzeczpospolita zastrzegają sobie prawo do tegoż księstwa. W związku z tym w wyniku tego traktatu bynajmniej nie dochodzi do oderwania księstwa od Rzeczypospolitej, które to zastrzeżenie w żadnym wypadku nie będzie ograniczało najwyższej władzy książęcej Najjaśniejszego Elektora.
Cytat za: Maciej Dogiel, Codex diplomaticus Regni Poloniae et Magni Ducatus Lithuaniae, t. 4, Wilno 1764, s. 488; tłumaczenie własne: B. Krzymiński.