Film + Sprawdź się
Zapoznaj się z wypowiedzią prof. Andrzeja Chwalby na temat zjednoczenia Niemiec, a następnie wykonaj kolejne polecenia.
Film dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DW2atzDGo
Nagranie filmowe lekcji pod tytułem Zjednoczenie Niemiec w XIX wieku — część 1.
Opisz wizję zjednoczenia Niemiec według Ottona von Bismarcka.
Wyjaśnij, dlaczego Prusy nie zgadzały się na zjednoczenie kraju zgodne z koncepcją tzw. Wielkich Niemiec.
Film dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DW2atzDGo
Nagranie filmowe lekcji pod tytułem Zjednoczenie Niemiec w XIX wieku — część 2.
Wyjaśnij, czym był Związek Północnoniemiecki i jaką rolę odegrał w procesie zjednoczeniowym.
Uzasadnij, że Prusom udało się zjednoczyć Niemcy nie drogą dyplomatycznych porozumień i dynastycznych umów, ale „krwią i żelazem”.
Przeczytaj tekst i zaznacz właściwe informacje.
Zapoznaj się z tekstem i zaznacz właściwe informacje.
Ogłoszenie powstania Cesarstwa Niemieckiego nastąpiło w roku {1866}/{1870}{#1871}, po wojnie Prus z {#Francją}/{Austrią}/{Danią}. Dużą rolę w zjednoczeniu Niemiec odegrał {Franciszek Józef I}/{#Otto von Bismarck}/{Leopold Hohenzollern}, który pragnął zjednoczenia ziem niemieckich, ale zdawał sobie sprawę, że nie obędzie się bez starć zbrojnych. Dlatego też rozpoczął reformy i dążył do unowocześnienia armii pruskiej. Twórcą potęgi armii pruskiej był {#Helmuth von Moltke}/{Otto von Bismarck}/{Leopold von Gerlach}. Po zjednoczeniu pierwszym cesarzem Niemiec został {Napoleon III}/{#Wilhelm I/}{Fryderyk Wilhelm IV}.
Wskaż właściwe dokończenia zdań.
Po kongresie wiedeńskim na terenie Niemiec utworzono…
- Związek Reński.
- Związek Niemiecki.
- Związek Północnoniemiecki.
- Związek Celny.
Bitwa pod Sadową została stoczona w czasie wojny między…
- Francją a Prusami.
- Prusami a Danią.
- Prusami a Austrią.
- Włochami a Austrią.
Uzupełnij tabelę informacjami, które dotyczą wojen prowadzonych w czasie jednoczenia się Niemiec.
1864, 1866, 1870, 1871, Francja
| Data | Przeciwnik Prus | Skutki |
|---|---|---|
| 1864 | ||
| 1866 | ||
| 1870 | Francja | |
| 1871 |
2. Data: 1866. Przeciwnik Prus: (tu wybierz) 1. Kapitulacja Francji; powstaje Cesarstwo Niemieckie, 2. Zwycięstwo Prus pod Sedanem; Napoleon III dostaje się do niewoli, 3. Zwycięstwo Prus w bitwie pod Sadową; utworzenie Związku Północnoniemieckiego, 4. Francja, 5. Austria, 6. Prusy zajmują ziemie Szlezwiku, 7. Dania. Skutki: (tu wybierz) 1. Kapitulacja Francji; powstaje Cesarstwo Niemieckie, 2. Zwycięstwo Prus pod Sedanem; Napoleon III dostaje się do niewoli, 3. Zwycięstwo Prus w bitwie pod Sadową; utworzenie Związku Północnoniemieckiego, 4. Francja, 5. Austria, 6. Prusy zajmują ziemie Szlezwiku, 7. Dania.
3. Data: 1870. Przeciwnik Prus: Francja. Skutki: (tu wybierz) 1. Kapitulacja Francji; powstaje Cesarstwo Niemieckie, 2. Zwycięstwo Prus pod Sedanem; Napoleon III dostaje się do niewoli, 3. Zwycięstwo Prus w bitwie pod Sadową; utworzenie Związku Północnoniemieckiego, 4. Francja, 5. Austria, 6. Prusy zajmują ziemie Szlezwiku, 7. Dania.
4. Data: 1871. Przeciwnik Prus: (tu wybierz) 1. Kapitulacja Francji; powstaje Cesarstwo Niemieckie, 2. Zwycięstwo Prus pod Sedanem; Napoleon III dostaje się do niewoli, 3. Zwycięstwo Prus w bitwie pod Sadową; utworzenie Związku Północnoniemieckiego, 4. Francja, 5. Austria, 6. Prusy zajmują ziemie Szlezwiku, 7. Dania. Skutki: (tu wybierz) 1. Kapitulacja Francji; powstaje Cesarstwo Niemieckie, 2. Zwycięstwo Prus pod Sedanem; Napoleon III dostaje się do niewoli, 3. Zwycięstwo Prus w bitwie pod Sadową; utworzenie Związku Północnoniemieckiego, 4. Francja, 5. Austria, 6. Prusy zajmują ziemie Szlezwiku, 7. Dania.
Zapoznaj się z ilustracją Przyszłość Niemiec i na jej podstawie wykonaj polecenie.
Zapoznaj się z opisem ilustracji Przyszłość Niemiec i na jej podstawie wykonaj polecenie.
Karykatura przedstawia w humorystyczny sposób… Możliwe odpowiedzi: 1. zjednoczenie Włoch., 2. Wiosnę Ludów w Europie., 3. kongres wiedeński., 4. zjednoczenie Niemiec pod przewodnictwem Prus.
Karykatura przedstawia w humorystyczny sposób:
- zjednoczenie Włoch.
- Wiosnę Ludów w Europie.
- kongres wiedeński.
- zjednoczenie Niemiec pod przewodnictwem Prus.
Przeanalizuj źródła i na ich podstawie wykonaj polecenia.
Źródło A
Umiłowani w Panu, wiecie, w jakim położeniu […] znalazł się […] w naszej ojczyźnie, Kościół Chrystusowy. Wkrótce ma być przyjęty cały szereg ustaw, stojących w zasadniczych punktach w sprzeczności z nadaną przez Boga strukturą wewnętrzną i wolnością Kościoła […]. Ale nie uszło i waszej uwagi […], że wprowadzenie ich oznaczałoby oddzielenie biskupów od […] zwierzchnika Kościoła katolickiego, oddzielenie duchowieństwa i wiernych od swych biskupów […]. Wy jednak, kochani współpracownicy i diecezjanie […] będziecie mogli uznać za prawowitego duszpasterza tylko tego […], któremu prawowity biskup urząd ten powierzy […]. Każdy inny byłby intruzem […]. Zgodnie z zarządzeniami, które na zawsze Bóg dał swemu Kościołowi, nikomu nie może być […] przyznane przez władzę świecką prawo odwoływania się od wyroku władz duchownych w sprawach kościelnych do władzy świeckiej. Za takie sprzeciwiające się woli Bożej postępowanie narazi się raczej na karę ekskomuniki […].
Źródło: Piotr Szlanta, Bismarcka wojna z Kościołem, w: „Mówią Wieki” 2003, nr 12 (528), s. 29.
Źródło B
Na podstawie źródła 1 wyjaśnij, o jakich kwestiach mówią ustawy przytoczone w tekście.
Na podstawie obu źródeł wyjaśnij, jak oceniali tę politykę sami biskupi Kościoła katolickiego.
Zapoznaj się ze źródłami i na ich podstawie wykonaj polecenia.
Źródło A
Powracając raz jeszcze do naszego narodu. […] Niemcy nie oczekują od Prus liberalizmu, lecz siły. Bawaria, Wirtembergia, Badenia mogą tolerować liberalizm i dlatego nikt nie przeznacza im roli Prus. Prusy powinny zebrać i zachować swoje siły, aż do odpowiedniej chwili, którą już niejednokrotnie zmarnował. Granice Prus po traktacie wiedeńskim nie sprzyjają zdrowemu życiu państwowemu. Wielkich zagadnień chwili nie rozstrzyga się za pomocą mów czy postanowień większości (to właśnie był wielki błąd lat 1848 i 1849), lecz krwią i żelazem.
Źródło: Fragment przemówienia Ottona von Bismarcka w komisji budżetowej Landtagu Prus z 30 IX 1862 r., w: Wiek XIX w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i uczniów, oprac. M. Sobańska-Bondaruk, S.B. Lenard, Warszawa 2001, s. 259.
Źródło B
Oceń, jakie cechy charakteru Bismarcka ujawniły się w tym przemówieniu.
Wyjaśnij, co oznacza sformułowanie „żelazem i krwią”.
Przeanalizuj poniższe źródła i na ich podstawie wykonaj polecenia.
Źródło A
Na wezwanie Waszej Królewskiej Mości zgromadził się lud wokół swoich przywódców i na obcej ziemi z całą siłą męstwa broni zuchwale wyzwanej ojczyzny. Niezliczonych ofiar wymaga wojna, jednakże głęboki ból nad utratą dzielnych synów nie zachwieje zdecydowanej woli narodu, który nie wcześniej złoży broń, aż zostanie zagwarantowany pokój przez lepiej zabezpieczone granice przeciwko atakom zazdrosnego sąsiada. Dzięki zwycięstwom, do których Wasza Królewska Mość poprowadził wojska Niemiec związane wiernym braterstwem broni, naród spodziewa się trwałego zjednoczenia. Złączony z książętami Niemiec zbliża się Sejm Związku Północnoniemieckiego z prośbą, aby Wasza Królewska Mość chcieć raczył, przez przyjęcie niemieckiej korony cesarskiej, uświęcić dzieło zjednoczenia.
Źródło: Adres Sejmu Związku Północnoniemieckiego do króla Prus, Berlin 10 XII 1870 r., w: Teksty źródłowe do nauki historii w szkole, nr 36, Zjednoczenie Niemiec i Włoch, oprac. A. Czubiński, J. Marczewski, Warszawa 1960, s. 16–17.
Źródło B
Korona niemiecka na głowie Waszej Królewskiej Mości otworzy przed utworzoną na nowo Rzeszą narodu niemieckiego dni potęgi, pokoju i na ochronie prawa opartej wolności. […] Potężnie i zwycięsko zachowały się w wojnie zjednoczone Niemcy pod swoim najwyższym wodzem, potężne i pokój miłujące będzie zjednoczone państwo niemieckie pod swoim cesarzem.
Źródło: Adres Sejmu Związku Północnoniemieckiego do króla Prus, Berlin 10 XII 1870 r., w: Teksty źródłowe do nauki historii w szkole, nr 36, Zjednoczenie Niemiec i Włoch, oprac. A. Czubiński, J. Marczewski, Warszawa 1960, s. 16–17.
Źródło C
Opisz, jaką formę ma źródło 1 i 2.
Na podstawie powyższych źródeł podaj imię władcy, do którego zwrócili się przedstawiciele Związku Północnoniemieckiego.
Na podstawie źródła 1 i 2 wyjaśnij, co umożliwiło powstanie Rzeszy narodu niemieckiego.
Przeanalizuj poniższe źródła i na ich podstawie wykonaj polecenia.
Źródło A
Źródło B
My […], z Bożej łaski król pruski, skoro niemieccy książęta i Wolne Miasta wystosowały do Nas jednomyślne wezwanie, abyśmy spoczywającą od przeszło 60 lat cesarską godność niemiecką wznowili i przyjęli, i skoro w konstytucji Związku Niemieckiego odpowiednie postanowienia zostały przewidziane, przeto niniejszym ogłaszamy, że uznaliśmy za obowiązek względem wspólnej Ojczyzny pójść za tem wezwaniem związkowych niemieckich książąt i Miast i przyjąć godność cesarską.
W myśl tego My i Nasi Następcy na tronie pruskim będziemy odtąd we wszystkich Naszych stosunkach i sprawach państwa niemieckiego nosili tytuł cesarski, a w Bogu Nasza nadzieja, że danem będzie narodowi niemieckiemu Ojczyznę pod znakiem jej dawnej świetności poprowadzić ku błogiej przyszłości. Godność cesarską przyjmujemy w poczuciu obowiązku, aby z niemiecką wiernością praw państwa i jego członków chronić, pokoju strzec, niezawisłości Niemiec, opartej na zjednoczonej sile ich ludu, bronić.
Przyjmujemy ją w nadziei, że ludowi niemieckiemu zapewnionem będzie owoce swych zaciętych i ofiarnych walk zbierać wśród trwałego pokoju i w granicach, które Ojczyźnie dają takie zabezpieczenie przeciw nowym napaściom Francji, jakiego od wieku nie miała. Oby Nam i Naszym na tronie cesarskim Następcom użyczył Bóg, abyśmy po wsze czasy byli pomnożycielami państwa niemieckiego, jednakowoż nie wojennemi podbojami, lecz dobrami i darami pokoju w dziedzinie narodowego dobrobytu, wolności i oświaty.
Źródło: Manifest o przyjęciu korony cesarskiej z dnia 17 stycznia 1871 r., w: Teksty źródłowe do nauki historii w szkole, nr 36, Zjednoczenie Niemiec i Włoch, oprac. A. Czubiński, J. Marczewski, Warszawa 1960, s. 17.
Źródło C
Utworzenie cesarstwa niemieckiego i królestwa Włoch rozpatruje się na ogół razem jako dwa równoległe wydarzenia w powszechnym ruchu narodowym […]. Ta opinia wynika z niektórych ogólnych i zewnętrznych podobieństw oraz z chronologicznego ujmowania zjawisk, ich współwystępowania w czasie […]. Podobieństwa te zniknęły jednak w procesie, który rzeczywiście miał miejsce w latach 1862‑1870 i który, w odróżnieniu od tego, co działo się we Włoszech, nie był ani ruchem na rzecz wolności i niepodległości, a przeciwnie, polegał na usunięciu ze związku państw niemieckich państwa, które na mocy długiej i szacownej tradycji historycznej reprezentowało przed światem cały naród niemiecki, oraz na połączeniu pozostałych państw pod władzą jednego z nich, które, choć nowe, jeśli chodzi o tradycję i znaczenie, utworzyło jednak cesarstwo niemieckie.
Źródło: Benedetto Croce, Historia Europy w XIX wieku, Warszawa 1998, s. 244–245.
Przeanalizuj dokładnie obraz zatytułowany Germania i wyjaśnij symbolikę ponumerowanych elementów, przyporządkowując opisy do właściwych elementów (parowanie).
godło Świętego Cesarstwa Rzymskiego, pojawiła się w marcu 1848 w rękach demonstrantów uczestniczących w rewolucji, symbol niemieckiej lojalności, stabilności i jedności narodowej, symbolizują niedawno odzyskaną wolność, symbol zgody narodu niemieckiego, symbolizuje gotowość do obrony, zwiastuje nową erę
| 1 | |
| 2 | |
| 3 | |
| 4 | |
| 5 | |
| 6 | |
| 7 |
Wskaż, jakie państwo zostało usunięte ze związku państw niemieckich.
Przedstaw zmiany w Europie, jakie nastąpiły po zjednoczeniu Niemiec.