Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
RRIopZLzhMex9
Film nawiązujący do treści materiału Barokowy dualizm.
Polecenie 1

Odwołując się do wykładu prof. Dariusza Dybka, wskaż w przytoczonych tekstach motywy dualizmu duszy i ciała. Odpowiedz pisemnie na pytanie, w jaki sposób wartościowane są w nich ciało i dusza.

RXXOMKwp3ZMCf
(Uzupełnij).
Mikołaj Sęp-Szarzyński Sonet IV. O wojnie naszej, którą wiedziemy z szatanem, światem i ciałem

Pokój — szczęśliwość; ale bojowanie
Byt nasz podniebny: on srogi ciemności
Hetman i świata łakome marności
O nasze pilno czynią zepsowanie.

Nie dosyć na tym, o nasz możny Panie!
Ten nasz dom — ciało —, dla zbiegłych lubości
Niebacznie zajźrząc duchowi zwierzchności,
Upaść na wieki żądać nie przestanie.

Cóż będę czynił w tak straszliwym boju,
Wątły, niebaczny, rozdwojony w sobie?
Królu powszechny, prawdziwy pokoju

Zbawienia mego, jest nadzieja w tobie!
Ty mnie przy sobie postaw, a prześpiecznie
Będę wojował i wygram statecznie!

SępS Źródło: Mikołaj Sęp-Szarzyński, Sonet IV. O wojnie naszej, którą wiedziemy z szatanem, światem i ciałem.
List do Galatów, 16-23

16 Oto, czego uczę: postępujcie według ducha, a nie spełnicie pożądania ciała. 17 Ciało bowiem do czego innego dąży niż duch, a duch do czego innego niż ciało, i stąd nie ma między nimi zgody, tak że nie czynicie tego, co chcecie. 18 Jeśli jednak pozwolicie się prowadzić duchowi, nie znajdziecie się w niewoli Prawa. 19 Jest zaś rzeczą wiadomą, jakie uczynki rodzą się z ciała: nierząd, nieczystość, wyuzdanie, 20 uprawianie bałwochwalstwa, czary, nienawiść, spór, zawiść, wzburzenie, niewłaściwa pogoń za zaszczytami, niezgoda, rozłamy, 21 zazdrość, pijaństwo, hulanki i tym podobne. Co do nich zapowiadam wam, jak to już zapowiedziałem: ci, którzy się takich rzeczy dopuszczają, królestwa Bożego nie odziedziczą. 22 Owocem zaś ducha jest: miłość, radość, pokój, cierpliwość, uprzejmość, dobroć, wierność, 23 łagodność, opanowanie. Przeciw takim [cnotom] nie ma Prawa.

Gal Źródło: List do Galatów, 16-23.
X Wyprowadź z więzienia duszę moję, abym wyznawała imię Twoje.

Któram mogła swobodnie w niebie trawić lata,
patrz, jako w ciemną klatkę wepchnęły mię fata!
Ach, boleści! Ledwom się biedna urodziła,
zaraz ciała machina brzydką turmą była,
nogi w kajdany, ręce w dybki się zmieniły,
kości w kratne więzienia, a w postronki żyły.
Na toż to ze mną oraz zrodzone więzienie,
bym czuła w tej gospodzie wieczne utrapienie?
Czy mnie‑ż, której się szczupła niebieska widziała
kraina, ślimakowa będzie okrywała
koncha? [...]

Lacki Źródło: X Wyprowadź z więzienia duszę moję, abym wyznawała imię Twoje., [w:] Aleksander Teodor Lacki, Pobożne pragnienia, t. 9, s. 157–158.
Wacław Potocki Rozbój duchowny na drodze zbawiennej, a przy tym wizerunk miłosierdzia Syna Bożego, Chrysta Pana, nad wszytkiemi grzesznemi ludźmi

Tak się widzi rozumu człowieczego biegiem,
Ale Jozue, który stamtąd przyszedł szpiegiem,
Jozue, mówię, wtóry – Jezus, Syn Twój drogi
Z wysokiego Jerycha na ziemskie podłogi,
Ten świadczy (a wierzyć mu koniecznie się godzi,
Bo nie tylko, że się w nim przed wieki urodzi,
Ale utwierdzając swe świadectwo w zakładzie,
Na przeklętem krzyżowem drzewie duszę kładzie),
Ten świadczy, że każdy człek, co przestrzega cnoty,
Opuściwszy ten obóz i wszelkie namioty,
To ciało, gdzie gorzej niż w płóciennej kotarze
Siedzi wspaniała dusza jako ptak na szparze,
Wyglądając, rychło z nią Śmierć pociągnie nitki,
Że wzleciawszy, niewczesne opuści przybytki,
Ciało, mówię, śmiertelne, kto chce tylko szczyrze
Między Jego odważne pisać się żołniérze,
W toż wstępując z Jozuem i z Kalebem strzemię,
Świętą onę i świetną odziedziczy ziemię. [...]

Pot Źródło: Wacław Potocki, Rozbój duchowny na drodze zbawiennej, a przy tym wizerunk miłosierdzia Syna Bożego, Chrysta Pana, nad wszytkiemi grzesznemi ludźmi.
Psalm III

...] Cóż jest człowiek? Kawalec błota, syn gniewu, naczynie zelżywości, urodzony w plugastwie, żyjący w nędzy, mający umrzeć w ucisku.
Nieszczęsny człowiek, z ciała i z duszy złożony, nie chce czci swojej rozumieć, gdy duszy nie słucha, która do nieba ciągnie a za cielskiem idzie, które go w marności światowej grązi. [...]

psalm Źródło: Psalm III, [w:] Wacław Potocki, Psalmodia polska.
Polecenie 2

Sformułuj argument, który potwierdzi, że barokowy dualizm wywodzi się z filozofii oraz tekstów biblijnych.

RXXOMKwp3ZMCf
(Uzupełnij).