Wirtualne laboratorium (WL -I)
Dla nauczyciela
Film
Zaproponuj metodę badania właściwości fizycznych tłuszczów roślinnych i zwierzęcych. W dzienniczku zapisz instrukcję wykonania doświadczenia oraz spodziewane obserwacje i wnioski.
Określ stan skupienia badanych tłuszczów w temperaturze pokojowej, zapach, barwę i przezroczystość. Następnie zbadaj rozpuszczalność tłuszczu roślinnego i zwierzęcego w wodzie oraz rozpuszczalniku organicznym, np. benzynie. Oceń, czy są cięższe czy lżejsze od wody.
Temat: Badanie właściwości fizycznych tłuszczów.
Instrukcja:
Umieść olej rzepakowy (tłuszcz roślinny) w zlewce, a smalec (tłuszcz zwierzęcy) na szalce Petriego. Określ stan skupienia, zapach, barwę, przezroczystość. Przygotuj cztery probówki.
W pierwszej probówce umieść 5 g tłuszczu roślinnego i 10 ml benzyny.
W drugiej probówce umieść 5 g tłuszczu roślinnego i 10 ml wody destylowanej.
W trzeciej probówce umieść 5 g tłuszczu zwierzęcego i 10 ml benzyny.
W czwartej probówce umieść 5 g tłuszczu zwierzęcego i 10 ml wody destylowanej.
Obserwacje:
Olej rzepakowy jest płynny, natomiast smalec jest stały. Badane tłuszcze są substancjami bezbarwnymi i bezwonnymi. Bardzo dobrze rozpuszczają się w benzynie, nie rozpuszczają się w wodzie. Wstrząsane z wodą tworzą emulsję, w której drobniutkie krople tłuszczu są zawieszone w wodzie. Emulsja ta jest jednak nietrwała i rozdziela się po pewnym czasie ponownie na dwie warstwy.
Wnioski:
Olej rzepakowy oraz smalec nie mają zapachu, są nierozpuszczalne w wodzie. Dobrze rozpuszczają się w rozpuszczalnikach – w benzynie (rozpuszczalniku organicznym). Badane tłuszcze są lżejsze od wody.
Obejrzyj poniższe filmy dotyczące badania właściwości tłuszczów.
Zapoznaj się z poniższym opisem dotyczącym badania właściwości tłuszczów.
1. Badanie rozpuszczalności tłuszczu zwierzęcego w wodzie polegało na umieszczeniu w probówce przy pomocy bagietki niedużej ilości smalcu (stałego tłuszczu zwierzęcego), do którego następnie dodano przy pomocy pipety kilka mililitrów wody. Smalec pozostał na ściankach oraz na dnie probówki, nie łącząc się z wodą.
2. Badanie rozpuszczalności tłuszczu roślinnego w wodzie polegało na umieszczeniu w probówce za pomocą pipety kilku mililitrów płynnego, żółtawego oleju roślinnego, a następnie dodanie do niego kilku mililitrów wody. Warstwa oleju nawet po wymieszaniu oddzielała się od wody, tworząc fazę znajdującą się nad wodą.
3. Badanie rozpuszczalności tłuszczu zwierzęcego w benzynie przeprowadzono, umieszczając w probówce przy pomocy szklanej bagietki niedużą ilość smalcu (stałego tłuszczu zwierzęcego), do którego następnie dodano przy pomocy pipety kilka mililitrów benzyny. Po wymieszaniu zawartości powstała jednorodna mieszanina.
4. Badanie rozpuszczalności tłuszczu roślinnego w benzynie przeprowadzono, umieszczając w probówce przy pomocy pipety kilka mililitrów płynnego, żółtawego oleju roślinnego, a następnie dodanie do niego kilku mililitrów benzyny. Po wymieszaniu zawartości powstała jednorodna, bladożółta mieszanina.