Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Zapoznaj się z wykładem ekspertki dr Elizy Kąckiej. Wyjaśnij, na przykładzie Starej pieśni na Binnarową, co inspiruje Mirona Białoszewskiego w dawnej poezji.

R1Xy0SljhHhG7
(Uzupełnij).
Polecenie 2

Udowodnij, że w poezji Mirona Białoszewskiego łączą się elementy kiczu i wysokiej sztuki. Odpowiedz na pytanie, jak wpływa to na przedstawiany przez poetę obraz rzeczywistości?

R1Xy0SljhHhG7
(Uzupełnij).
RlIzA0iUfehVT
Film opowiada o środkach przekazu w utworze Mirona Białoszewskiego pt. Stara pieśń na Binnarową
Polecenie 3
Zapoznaj się z opisem schematu interaktywnego, który ilustruje warsztat poetycki Mirona Białoszewskiego. Do wyszczególnionych w schemacie przykładów środków artystycznych dopisz inne, służące realizacji podobnych celów.
Zapoznaj się z opisem schematu interaktywnego, który ilustruje warsztat poetycki Mirona Białoszewskiego. Do wyszczególnionych w schemacie przykładów środków artystycznych dopisz inne, służące realizacji podobnych celów.
RYQ9C4cfKDF2G
Środki artystyczne (Uzupełnij).
Polecenie 4

Z wiersza Karuzela z madonnami Mirona Białoszewskiego wypisz przykłady środków stylistycznych, które wpływają na zrytmizowanie tekstu.

Miron Białoszewski Karuzela z madonnami

Wsiadajcie madonny, madonny
Do bryk sześciokonnych, ściokonnych
Konie wiszą kopytami nad ziemią
One w brykach na postoju już drzemią
Każda bryka malowana w trzy ogniste farbki
I trzy końskie maści, i trzy końskie maści
Od sufitu
Od dębu
Od marchwi

Drgnęły madonny i orszak stukonny
Ruszył z kopyta
Migają w krąg anglezy siwych grzyw i lambrekiny siodeł
I gorejące wzory bryk kwiecisto‑laurkowe
A w każdej bryce vis‑á-vis
Madonna i madonna
I w nieodmiennej pozie tkwi
Od dziecka odchylona
Białe konie – bryka
Czarne konie – bryka
Rude konie – bryka
Magnifikat

A one w Leonardach smutnych min
W obrotach Rafaela
W okrągłych ogniach, w klatkach z lin
W przedmieściach i niedzielach
A w każdej bryce vis á vis Madonna i madonna
I nie wiadomo, która śpi
A która jest natchniona
Szóstka koni – one
Szóstka koni – one
Szóstka koni – one
Zakręcone

Wsiadajcie madonny, madonny
Do bryk sześciokonnych, ściokonnych
Konie wiszą kopytami nad ziemią
One w brykach na postoju już drzemią
Każda bryka malowana w trzy ogniste farbki
I trzy końskie maści
I trzy końskie maści
Od sufitu
Od dębu
Od marchwi

Drgnęły madonny i orszak stukonny
Ruszył z kopyta
Ruszył z kopyta
Ruszył z kopyta
Ruszył z kopyta
Ruszył z kopyta
Ruszył z kopyta
Ruszył z kopyta
Ruszył z kopyta

mad Źródło: Miron Białoszewski, Karuzela z madonnami, [w:] tegoż, Obroty rzeczy, Warszawa 1956.
RSG3jx5OhWws5
Przykłady (Uzupełnij).
RBCXSgMOGB7wP1
Ilustracja interaktywna składa się z trzech bloków ułożonych pionowo, jeden pod drugim. Od pierwszego do trzeciego bliku prowadzi pionowa strzałka. Pierwszy blok nosi nazwę narzędzia (składniowe, znaczeniowe, brzmieniowe, graficzne i ortograficzne). Drugi blok nosi nazwę tworzywo (rzeczywistość, język). Trzeci blok to wiersz. Opis punktów znajdujących się na schemacie: 1. Składniowe - Anakolut („przypomniejący się być w sielankościach / zrywam / się / z łańcucha”)
- elipsa („Duszo tego świata! Dużo tego świata!). 2. Znaczeniowe - neologizm słowotwórczy („Mironaczarnia”; „niedouczeń”)
- przekształcenia frazeologiczne („nieprzecedzona w bogactwie”’ „otworzyć okno na odpowiedzialność”)
- archaizmy (świątek, pasamonik)
- dialektyzmy (kukuruza; Chamowo)
- kolokwializmy („tłumoki […] rozmemłane”)
- profesjonalizmy (fisharmonia, fornier)
- paronomazje („Podłogo nasza, / błogosław nam pod nami / błogo”)
- kalambury („luty będzie dłuższy, ten rok przestępny / – ale czy on będzie przystępny? / – może go jakoś przestąpimy”). 3. Brzmieniowe - aliteracje („O bazar! bazar! bazar! / O baran! baran! baran!”)
- glosolalie („ja narzeczona […] rzeczonaja / narzeczajona / ja rzeczonana / ona rzeczo ja”)
- rymy egzotyczne („dwa profile Nefretet z liworyzacją tête-à- tête”). 4. Graficzne i ortograficzne - oddzielanie przedrostka od tematu słowotwórczego („po tworzę”)
- nieortograficzne przenoszenie wyrazów
(„szcz
ęk kolei koluszkowych”)
- nietypowy układ wersów
(„on stoi ze mną ale na boku pali ona ta za mną ogląda makaron po cenniku”). 5. Rzeczywistość - miejsca: PERYFERIA (małe miasteczka, ubogie dzielnice, szare blokowiska)
- postaci: SZARY CZŁOWIEK (anonimowy mieszkaniec bloku, przekupka na targu, złodziejaszek)
- przedmioty: CODZIENNEGO UŻYTKU (widelec, łyżka durszlakowa, stół, piec kaflowy)
- czynności: NAWYKOWE, MACHINALNE, FIZJOLOGICZNE (leżenie, snucie się, wyglądanie przez okno, jazda windą, zachcianka). 6. Język. MARGINALNY, NIEPEŁNY, ZWICHNIĘTY
- gaworzenie
- ględzenie, paplanie
- bełkot
- przejęzyczenie
- jąkanie
- przemądrzanie się.