Film
Zapoznaj się z wykładem ekspertki dr Elizy Kąckiej. Wyjaśnij, na przykładzie Starej pieśni na Binnarową, co inspiruje Mirona Białoszewskiego w dawnej poezji.
Udowodnij, że w poezji Mirona Białoszewskiego łączą się elementy kiczu i wysokiej sztuki. Odpowiedz na pytanie, jak wpływa to na przedstawiany przez poetę obraz rzeczywistości?
Film dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/Dhq6HPTJH
Film opowiada o środkach przekazu w utworze Mirona Białoszewskiego pt. Stara pieśń na Binnarową
Z wiersza Karuzela z madonnami Mirona Białoszewskiego wypisz przykłady środków stylistycznych, które wpływają na zrytmizowanie tekstu.
Karuzela z madonnamiWsiadajcie madonny, madonny
Do bryk sześciokonnych, ściokonnych
Konie wiszą kopytami nad ziemią
One w brykach na postoju już drzemią
Każda bryka malowana w trzy ogniste farbki
I trzy końskie maści, i trzy końskie maści
Od sufitu
Od dębu
Od marchwiDrgnęły madonny i orszak stukonny
Ruszył z kopyta
Migają w krąg anglezy siwych grzyw i lambrekiny siodeł
I gorejące wzory bryk kwiecisto‑laurkowe
A w każdej bryce vis‑á-vis
Madonna i madonna
I w nieodmiennej pozie tkwi
Od dziecka odchylona
Białe konie – bryka
Czarne konie – bryka
Rude konie – bryka
MagnifikatA one w Leonardach smutnych min
W obrotach Rafaela
W okrągłych ogniach, w klatkach z lin
W przedmieściach i niedzielach
A w każdej bryce vis á vis Madonna i madonna
I nie wiadomo, która śpi
A która jest natchniona
Szóstka koni – one
Szóstka koni – one
Szóstka koni – one
ZakręconeWsiadajcie madonny, madonny
Do bryk sześciokonnych, ściokonnych
Konie wiszą kopytami nad ziemią
One w brykach na postoju już drzemią
Każda bryka malowana w trzy ogniste farbki
I trzy końskie maści
I trzy końskie maści
Od sufitu
Od dębu
Od marchwiDrgnęły madonny i orszak stukonny
Ruszył z kopyta
Ruszył z kopyta
Ruszył z kopyta
Ruszył z kopyta
Ruszył z kopyta
Ruszył z kopyta
Ruszył z kopyta
Ruszył z kopytaŹródło: Miron Białoszewski, Karuzela z madonnami, [w:] tegoż, Obroty rzeczy, Warszawa 1956.
- elipsa („Duszo tego świata! Dużo tego świata!). 2. Znaczeniowe - neologizm słowotwórczy („Mironaczarnia”; „niedouczeń”)
- przekształcenia frazeologiczne („nieprzecedzona w bogactwie”’ „otworzyć okno na odpowiedzialność”)
- archaizmy (świątek, pasamonik)
- dialektyzmy (kukuruza; Chamowo)
- kolokwializmy („tłumoki […] rozmemłane”)
- profesjonalizmy (fisharmonia, fornier)
- paronomazje („Podłogo nasza, / błogosław nam pod nami / błogo”)
- kalambury („luty będzie dłuższy, ten rok przestępny / – ale czy on będzie przystępny? / – może go jakoś przestąpimy”). 3. Brzmieniowe - aliteracje („O bazar! bazar! bazar! / O baran! baran! baran!”)
- glosolalie („ja narzeczona […] rzeczonaja / narzeczajona / ja rzeczonana / ona rzeczo ja”)
- rymy egzotyczne („dwa profile Nefretet z liworyzacją tête-à- tête”). 4. Graficzne i ortograficzne - oddzielanie przedrostka od tematu słowotwórczego („po tworzę”)
- nieortograficzne przenoszenie wyrazów
(„szcz
ęk kolei koluszkowych”)
- nietypowy układ wersów
(„on stoi ze mną ale na boku pali ona ta za mną ogląda makaron po cenniku”). 5. Rzeczywistość - miejsca: PERYFERIA (małe miasteczka, ubogie dzielnice, szare blokowiska)
- postaci: SZARY CZŁOWIEK (anonimowy mieszkaniec bloku, przekupka na targu, złodziejaszek)
- przedmioty: CODZIENNEGO UŻYTKU (widelec, łyżka durszlakowa, stół, piec kaflowy)
- czynności: NAWYKOWE, MACHINALNE, FIZJOLOGICZNE (leżenie, snucie się, wyglądanie przez okno, jazda windą, zachcianka). 6. Język. MARGINALNY, NIEPEŁNY, ZWICHNIĘTY
- gaworzenie
- ględzenie, paplanie
- bełkot
- przejęzyczenie
- jąkanie
- przemądrzanie się.