Film
Film dostępny pod adresem /preview/resource/RCrI5EZHivQVc
Nagranie filmowe lekcji pod tytułem Twórczość humorystyczna Stanisława Barańczaka.
Wyjaśnij pogląd Barańczaka przywołany przez wykładowcę: humor jest rzeczą śmiertelnie poważną
. W swojej wypowiedzi weź pod uwagę paradoks, który ten pogląd zawiera.
Zaznacz cechy twórczości humorystycznej Stanisława Barańczaka, które wymienił wykładowca.
- rozbijanie związków frazeologicznych
- pochwała komunizmu
- wypowiadanie się w sposób niepochlebny o innych poetach
- demaskowanie nowomowy
- nagromadzenie rymów
- zestawienie dużej liczby skojarzeń
Wykładowca wspomniał o wspólnej pasji Stanisława Barańczaka i Wisławy Szymborskiej. Oboje pisali limeryki, którymi się wymieniali. Zapoznaj się z fragmentem książki Pegaz zdębiał. Poezja nonsensu a życie codzienne: wprowadzenie w prywatną teorię gatunków poświęconemu tej pasji. Następnie dokonaj interpretacji tego krótkiego wiersza. Weź pod uwagę swoją wiedzę
na temat poetki.
Szymberyk
Czyli, jak wiemy, limeryk napisany w hołdzie lub dla uczczenia Wisławy Szymborskiej, Mistrzyni i Prawodawczyni Gatunku w Jego Polskim Wydaniu. Przykład, jakim tę kategorię zilustruję, jest zarazem reprezentantem bardzo wąskiej i specjalnej podkategorii szymberyku znanej jako szymbarancz, a definiowanej jako „limeryk, w którym autor składa hołd Wisławie Szymborskiej, zarazem podbijając bębenka samemu sobie”:Pewna wielka poetka z Krakowa
Zakrzyknęła: „Ta Barańczakowa
Sztuka wieszczej improwizacji
Ileż miałaby głębi i gracji,
Gdyby nie niewyraźna wymowa!”
Stanisław Barańczak, Pegaz zdębiał. Poezja nonsensu a życie codzienne: wprowadzenie w prywatną teorię gatunków, Warszawa 2008, s. 146.
Słownik
(gr. aná - nad + grámma – litera) – rodzaj gry słów polegającej na celowym przestawieniu liter lub wyrazów tworzącym pary, np. Gdyni - nigdy z wiersza Na plaży Tadeusza Peipera
powzięta z powieści George'a Orwella, Rok 1984, metaforyczna nazwa języka propagandy totalitarnej; językoznawcy nazywają tak oficjalny język polityki i mediów okresu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, czyli PRL‑u (1945–1989); w tej epoce sposób komunikowania się władzy (rządzących) z obywatelami (rządzonymi) podlegał cenzurze, a teksty podporządkowane były doktrynie partyjnej (KC PZPR – Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej); w świadomości społecznej język polityki okresu 1945–1989 jest postrzegany jako zbiór utartych haseł, propagujących doktrynę socjalistyczną