Galeria zdjęć interaktywnych
Polecenie 1
Jednym z haseł renesansu była maksyma zaczerpnięta z komedii rzymskiego pisarza Terencjusza Człowiekiem jestem i nic, co ludzkie, nie jest mi obce
. Wyjaśnij, jak rozumiesz to zdanie, a następnie z galerii interaktywnej wybierz obraz, który twoim zdaniem najlepiej ilustruje to hasło. Uzasadnij krótko swój wybór.
Ilustracja przedstawia człowieka witruwiańskiego czyli postać człowieka w dwóch nałożonych na siebie pozach, z różnym rozstawem nóg i rąk, wpisaną w okrąg. Na ilustracji są też punkty interaktywne, pod którymi znajdują się dodatkowe informacje: 1. Leonardo da Vinci przez ponad 30 lat zapisywał swoje pomysły, plany i projekty, opatrzone szkicami i rysunkami. Bardzo często spacerował ze szkicownikiem, aby móc na bieżąco utrwalać fizjonomie spotkanych osób, ich mimikę czy gesty. Bardzo uważnie obserwował otaczający świat i dążył do jego precyzyjnego opisu. 2. Do naszych czasów zachowało się ok. 6 tys. kart notatek malarza, które podzielono na zbiory. Znajduje się wśród nich Kodeks Huygenowski dotyczący proporcji ludzkiego ciała i matematycznych stosunków między jego częściami. W zbiorze tym widnieje rysunek "Człowiek witruwiański". 3. Obok rysunku znajduje się tekst zapisany pismem lustrzanym (wyrazy pisane są od tyłu). Da Vinci opisuje tu antyczne dzieło Witruwiusza, rzymskiego architekta z I w. p.n.e., który omawiał klasyczny porządek architektoniczny w oparciu o proporcje ludzkiej sylwetki. Odwołanie do Witruwiusza jest dowodem renesansowego zainteresowania autorami starożytnymi. 4. Według Witruwiusza w ciele człowieka można wskazać wiele matematycznych proporcji. Przykładowo, wysokość człowieka to 10 modułów, a podstawą miary modułu jest wysokość głowy mierzona od brody do nasady włosów. Otwarta dłoń również ma długość jednego modułu. Długość mierzona od nadgarstka do łokcia jest długością stopy człowieka. Szerokość rozstawionych ramion jest równa wzrostowi człowieka. Da Vinci, chcąc podkreślić jego proporcjonalną budowę, wpisał człowieka w koło i kwadrat – figury symetryczne, uważane za doskonałe. Ma to ukazać doskonałość istoty ludzkiej.
5. Ciało mężczyzny jest nagie. Renesansowi artyści chętnie tworzą akty i nie wstydzą się seksualności człowieka. 6. Da Vinci ukazuje idealne proporcje ludzkiego ciała. Człowiek jako najdoskonalsza z istot uosabia harmonię wszechświata.
Ilustracja przedstawia człowieka witruwiańskiego czyli postać człowieka w dwóch nałożonych na siebie pozach, z różnym rozstawem nóg i rąk, wpisaną w okrąg. Na ilustracji są też punkty interaktywne, pod którymi znajdują się dodatkowe informacje: 1. Leonardo da Vinci przez ponad 30 lat zapisywał swoje pomysły, plany i projekty, opatrzone szkicami i rysunkami. Bardzo często spacerował ze szkicownikiem, aby móc na bieżąco utrwalać fizjonomie spotkanych osób, ich mimikę czy gesty. Bardzo uważnie obserwował otaczający świat i dążył do jego precyzyjnego opisu. 2. Do naszych czasów zachowało się ok. 6 tys. kart notatek malarza, które podzielono na zbiory. Znajduje się wśród nich Kodeks Huygenowski dotyczący proporcji ludzkiego ciała i matematycznych stosunków między jego częściami. W zbiorze tym widnieje rysunek "Człowiek witruwiański". 3. Obok rysunku znajduje się tekst zapisany pismem lustrzanym (wyrazy pisane są od tyłu). Da Vinci opisuje tu antyczne dzieło Witruwiusza, rzymskiego architekta z I w. p.n.e., który omawiał klasyczny porządek architektoniczny w oparciu o proporcje ludzkiej sylwetki. Odwołanie do Witruwiusza jest dowodem renesansowego zainteresowania autorami starożytnymi. 4. Według Witruwiusza w ciele człowieka można wskazać wiele matematycznych proporcji. Przykładowo, wysokość człowieka to 10 modułów, a podstawą miary modułu jest wysokość głowy mierzona od brody do nasady włosów. Otwarta dłoń również ma długość jednego modułu. Długość mierzona od nadgarstka do łokcia jest długością stopy człowieka. Szerokość rozstawionych ramion jest równa wzrostowi człowieka. Da Vinci, chcąc podkreślić jego proporcjonalną budowę, wpisał człowieka w koło i kwadrat – figury symetryczne, uważane za doskonałe. Ma to ukazać doskonałość istoty ludzkiej.
5. Ciało mężczyzny jest nagie. Renesansowi artyści chętnie tworzą akty i nie wstydzą się seksualności człowieka. 6. Da Vinci ukazuje idealne proporcje ludzkiego ciała. Człowiek jako najdoskonalsza z istot uosabia harmonię wszechświata.Leonardo da Vinci, Człowiek witruwiański, ok. 1490.
Źródło: domena publiczna.
Ilustracja interaktywna przedstawia zdjęcie ze szkicami i zapiskami Leonardo da Vinci. Rysunki ukazują ludzki płód w rozciętej macicy, kwiatostany. Jest też dużo zapisków zrobionych pismem lustrzanym. 1. Leonardo postrzegał organizm człowieka jako doskonały mechanizm i chciał poznać zasady jego funkcjonowania. 2. Da Vinci współpracował z profesorem anatomii Marcantionem della Torre . Przeprowadzał zabronione wówczas sekcje zwłok, starając się odwzorować na rysunkach układ narządów, mięśni, nerwów i naczyń krwionośnych.
Ilustracja interaktywna przedstawia zdjęcie ze szkicami i zapiskami Leonardo da Vinci. Rysunki ukazują ludzki płód w rozciętej macicy, kwiatostany. Jest też dużo zapisków zrobionych pismem lustrzanym. 1. Leonardo postrzegał organizm człowieka jako doskonały mechanizm i chciał poznać zasady jego funkcjonowania. 2. Da Vinci współpracował z profesorem anatomii Marcantionem della Torre . Przeprowadzał zabronione wówczas sekcje zwłok, starając się odwzorować na rysunkach układ narządów, mięśni, nerwów i naczyń krwionośnych.Leonardo da Vinci, Studium płodu, ok. 1510‑1513.
Źródło: domena publiczna.
Ilustracja interaktywna prezentuje kilka szkiców ołówkiem postaci konia. Koń jest ukazany od przodu, lewym bokiem. Opis: 1. Da Vinci chętnie szkicował zwierzęta i rośliny. Przyglądał się ciałom psów, koni czy kotów oraz obserwował ich zachowanie. Na tej podstawie starał się tworzyć charakterystykę poszczególnych gatunków. 2. Artysta poza wykonywaniem ilustracji zbierał rośliny i robił ich woskowe odlewy. Uważna obserwacja przyrody pozwalała mu osiągnąć doskonałość w plastycznym przedstawianiu kwiatów, drzew i zwierząt.
Ilustracja interaktywna prezentuje kilka szkiców ołówkiem postaci konia. Koń jest ukazany od przodu, lewym bokiem. Opis: 1. Da Vinci chętnie szkicował zwierzęta i rośliny. Przyglądał się ciałom psów, koni czy kotów oraz obserwował ich zachowanie. Na tej podstawie starał się tworzyć charakterystykę poszczególnych gatunków. 2. Artysta poza wykonywaniem ilustracji zbierał rośliny i robił ich woskowe odlewy. Uważna obserwacja przyrody pozwalała mu osiągnąć doskonałość w plastycznym przedstawianiu kwiatów, drzew i zwierząt.Leonardo da Vinci, Studium konia, ok. 1490.
Źródło: domena publiczna.
Ilustracja interaktywna przedstawia obraz młodej kobiety. Jej owalna twarz jest otoczona złocistymi włosami z niewielkimi lokami. Kobieta ma bardzo bladą cerę, duże oczy. Stoi na tle drzew i jeziora. Opis: 1. Da Vinci, uznawany jest za mistrza psychologicznego portretu ukazującego przeżycia i głębię człowieka. Do najbardziej znanych prac malarza należą Mona Lisa i Portret damy z gronostajem (ok. 1490)., 2. Renesansowa moda na portrety łączy się ze światopoglądem epoki i stawianiem człowieka w centrum zainteresowania. Portret Ginevry Benci to świadectwo przesunięcia zainteresowań artystycznych, gdyż jest pierwszym dziełem Leonarda o świeckiej tematyce., 3. Obraz przedstawia urodzoną w 1457 roku Ginevrę Benci, córkę bogatego florenckiego bankiera, który doradzał dynastii Medyceuszy. Ród Bencich należał do najzamożniejszych we Florencji. Ojciec Leonarda – Piero da Vinci – świadczył im usługi notarialne i być może dzięki jego wstawiennictwu Leonardo otrzymał to zlecenie., 4. Malarz sportretował kobietę na tle otwartej przestrzeni, co było nowatorskim pomysłem Leonarda, gdyż postaci żeńskie przedstawiano wówczas w zamkniętych pomieszczeniach. W późniejszym czasie stało się to konwencją. Renesansowe portrety bardzo często malowano na tle pejzaży, co wynikało z silnego zainteresowania naturą. Obraz był nowatorski nie tylko ze względu na sposób ukazania modelki, ale także zastosowaną technikę. Da Vinci eksperymentował tu z farbami olejnymi, które nakładał dłonią. Na obrazie zachował się odcisk palca malarza., 5. Za kobietą znajduje się krzak jałowca. Włoskie słowo oznaczające jałowiec – ginepro – odnosi się do imienia Ginevry. Roślina ma też znaczenie symboliczne. W dawnych czasach wierzono, że gałązki jałowcowe chronią przed złymi mocami, urokami, chorobami. Alegoryczna kompozycja znajduje się również na odwrocie obrazu. Leonardo da Vinci namalował tam wieniec z jałowca i wawrzynu. Całość została połączona złotą wstęgą z napisem virtutem forma decorat, co oznacza: piękno zdobi cnotę. Inskrypcja odnosi się do związku między pięknem a licznymi cnotami Ginevry., 6. Portret Ginevry Benci pierwotnie był większy, o czym świadczy cięcie z tyłu malowidła. Dół obrazu przycięto ze względu na zniszczenia, powstałe prawdopodobnie w wyniku pożaru. W dolnej partii dzieła mogły zostać namalowane dłonie Ginevry. W zachowanych notatkach da Vinciego znajdują się szkice przedstawiające studium rąk i dłoni.
Ilustracja interaktywna przedstawia obraz młodej kobiety. Jej owalna twarz jest otoczona złocistymi włosami z niewielkimi lokami. Kobieta ma bardzo bladą cerę, duże oczy. Stoi na tle drzew i jeziora. Opis: 1. Da Vinci, uznawany jest za mistrza psychologicznego portretu ukazującego przeżycia i głębię człowieka. Do najbardziej znanych prac malarza należą Mona Lisa i Portret damy z gronostajem (ok. 1490)., 2. Renesansowa moda na portrety łączy się ze światopoglądem epoki i stawianiem człowieka w centrum zainteresowania. Portret Ginevry Benci to świadectwo przesunięcia zainteresowań artystycznych, gdyż jest pierwszym dziełem Leonarda o świeckiej tematyce., 3. Obraz przedstawia urodzoną w 1457 roku Ginevrę Benci, córkę bogatego florenckiego bankiera, który doradzał dynastii Medyceuszy. Ród Bencich należał do najzamożniejszych we Florencji. Ojciec Leonarda – Piero da Vinci – świadczył im usługi notarialne i być może dzięki jego wstawiennictwu Leonardo otrzymał to zlecenie., 4. Malarz sportretował kobietę na tle otwartej przestrzeni, co było nowatorskim pomysłem Leonarda, gdyż postaci żeńskie przedstawiano wówczas w zamkniętych pomieszczeniach. W późniejszym czasie stało się to konwencją. Renesansowe portrety bardzo często malowano na tle pejzaży, co wynikało z silnego zainteresowania naturą. Obraz był nowatorski nie tylko ze względu na sposób ukazania modelki, ale także zastosowaną technikę. Da Vinci eksperymentował tu z farbami olejnymi, które nakładał dłonią. Na obrazie zachował się odcisk palca malarza., 5. Za kobietą znajduje się krzak jałowca. Włoskie słowo oznaczające jałowiec – ginepro – odnosi się do imienia Ginevry. Roślina ma też znaczenie symboliczne. W dawnych czasach wierzono, że gałązki jałowcowe chronią przed złymi mocami, urokami, chorobami. Alegoryczna kompozycja znajduje się również na odwrocie obrazu. Leonardo da Vinci namalował tam wieniec z jałowca i wawrzynu. Całość została połączona złotą wstęgą z napisem virtutem forma decorat, co oznacza: piękno zdobi cnotę. Inskrypcja odnosi się do związku między pięknem a licznymi cnotami Ginevry., 6. Portret Ginevry Benci pierwotnie był większy, o czym świadczy cięcie z tyłu malowidła. Dół obrazu przycięto ze względu na zniszczenia, powstałe prawdopodobnie w wyniku pożaru. W dolnej partii dzieła mogły zostać namalowane dłonie Ginevry. W zachowanych notatkach da Vinciego znajdują się szkice przedstawiające studium rąk i dłoni.Leonardo da Vinci, Portret Ginevry Benci, ok. 1478–1480.
Źródło: domena publiczna.
Ilustracja interaktywna przedstawia scenę rodzajową. Na polu leży młoda kobieta i młody mężczyzna. Leżą naprzeciw siebie. Kobieta ubrana jest w powłóczystą szatę, sięgającą kostek. Mężczyzna jest niemal nagi. Za plecami pary widać trzy postacie pół dzieci – pół dzika, trzymające sztucę zakończoną dużą muszlą. 1. Scena jest przykładem sięgania do źródeł antycznych i przedstawia postaci z mitologii: boginię miłości, Wenus, oraz boga wojny, Marsa. Malarz ukazał ich w stylizacji renesansowej. Szata, uczesanie i biżuteria Wenus, a także zbroja Marsa są typowe dla wieku XV. 2. Obraz został namalowany prawdopodobnie w celu przyozdobienia komnaty ślubnej. Jest ukazaniem miłości, która wyczerpuje mężczyznę, a dodaje siły kobiecie. Odnosi się również do antycznej sentencji Omnia vincit Amor, czyli Miłość wszystko zwycięża, symbolizując zbawienne działanie miłości w życiu małżeńskim. Dla renesansowych artystów miłość zmysłowa nie była tematem tabu. Twórcy epoki chętnie ukazywali ciało człowieka wraz z jego seksualnością. 3. Mimo iż Botticelli
nie dbał o realistyczny rysunek anatomii ciała, malowane przez niego postaci uznawane są za uosobienie piękna.
Ilustracja interaktywna przedstawia scenę rodzajową. Na polu leży młoda kobieta i młody mężczyzna. Leżą naprzeciw siebie. Kobieta ubrana jest w powłóczystą szatę, sięgającą kostek. Mężczyzna jest niemal nagi. Za plecami pary widać trzy postacie pół dzieci – pół dzika, trzymające sztucę zakończoną dużą muszlą. 1. Scena jest przykładem sięgania do źródeł antycznych i przedstawia postaci z mitologii: boginię miłości, Wenus, oraz boga wojny, Marsa. Malarz ukazał ich w stylizacji renesansowej. Szata, uczesanie i biżuteria Wenus, a także zbroja Marsa są typowe dla wieku XV. 2. Obraz został namalowany prawdopodobnie w celu przyozdobienia komnaty ślubnej. Jest ukazaniem miłości, która wyczerpuje mężczyznę, a dodaje siły kobiecie. Odnosi się również do antycznej sentencji Omnia vincit Amor, czyli Miłość wszystko zwycięża, symbolizując zbawienne działanie miłości w życiu małżeńskim. Dla renesansowych artystów miłość zmysłowa nie była tematem tabu. Twórcy epoki chętnie ukazywali ciało człowieka wraz z jego seksualnością. 3. Mimo iż Botticelli
nie dbał o realistyczny rysunek anatomii ciała, malowane przez niego postaci uznawane są za uosobienie piękna.Sandro Botticelli, Wenus i Mars, ok. 1485.
Źródło: domena publiczna.
Ilustracja interaktywna przedstawia akt trzech młodych kobiet. Kobiety stoją blisko siebie. Jedna jest odwrócona do widza tyłem, dwie stoją przodem. Każda z kobiet trzyma w dłoni jabłko. 1. Trzy Gracje to pierwszy kobiecy akt Rafaela. Charakterystyczna kompozycja obrazu pozwala ukazać piękno ciała widzianego zarówno z przodu, jak i z tyłu. Renesansowi twórcy chętnie stosowali takie przedstawienia (często wykorzystując kompozycje z lustrem, w którym odbijała się postać), uznając je za dowód wyższości malarstwa nad rzeźbą. 2. Obraz nawiązuje do mitologii i jest przykładem typowego dla epoki sięgania do sztuki starożytnych. Gracje to patronki sztuk pięknych, były boginiami piękna i wdzięku. Towarzyszyły Wenus i stroiły ją, kiedy udawała się na Olimp. Do ich atrybutów należały róże i jabłka., 3. Rafael zastosował charakterystyczny dla epoki podział na dwa plany. Plan pierwszy przedstawia figury kobiet, natomiast tło jest pejzażem. Renesansowe portrety bardzo często malowano na tle pejzaży, co jest dowodem silnego zainteresowania naturą.
Ilustracja interaktywna przedstawia akt trzech młodych kobiet. Kobiety stoją blisko siebie. Jedna jest odwrócona do widza tyłem, dwie stoją przodem. Każda z kobiet trzyma w dłoni jabłko. 1. Trzy Gracje to pierwszy kobiecy akt Rafaela. Charakterystyczna kompozycja obrazu pozwala ukazać piękno ciała widzianego zarówno z przodu, jak i z tyłu. Renesansowi twórcy chętnie stosowali takie przedstawienia (często wykorzystując kompozycje z lustrem, w którym odbijała się postać), uznając je za dowód wyższości malarstwa nad rzeźbą. 2. Obraz nawiązuje do mitologii i jest przykładem typowego dla epoki sięgania do sztuki starożytnych. Gracje to patronki sztuk pięknych, były boginiami piękna i wdzięku. Towarzyszyły Wenus i stroiły ją, kiedy udawała się na Olimp. Do ich atrybutów należały róże i jabłka., 3. Rafael zastosował charakterystyczny dla epoki podział na dwa plany. Plan pierwszy przedstawia figury kobiet, natomiast tło jest pejzażem. Renesansowe portrety bardzo często malowano na tle pejzaży, co jest dowodem silnego zainteresowania naturą.Rafael, Trzy Gracje, ok. 1504–1505.
Źródło: domena publiczna.
Ilustracja interaktywna przedstawia siedzącą kobietę, u stop której bawi się dwójka małych dzieci. 1. Obraz przedstawia Madonnę z małymi Jezusem oraz Janem Chrzcicielem. 2. Kompozycja obrazu jest oparta na geometrycznych zasadach. Grupa postaci wpisana jest w równoramienny trójkąt. 3. Postaci umieszczono na tle wyidealizowanego, łagodnego pejzażu. 4. Tytułowy szczygieł to ptak trzymany przez Jana Chrzciciela. Według chrześcijańskiej legendy czerwone fragmenty upierzenia zyskał w czasie ukrzyżowania, kiedy podczas wyciągania ciernia z głowy Chrystusa spadła na niego kropla krwi. Ptak jest symboliczną zapowiedzią męki Chrystusa. 5. Mały Jezus mimo przepaski z materiału ma odkryte genitalia. Jest to podkreślenie faktu, że Chrystus miał zarówno boską, jak i ludzką naturę. Jego cielesność ma przypominać o człowieczeństwie i łączyć Zbawiciela z rodzajem ludzkim.
Ilustracja interaktywna przedstawia siedzącą kobietę, u stop której bawi się dwójka małych dzieci. 1. Obraz przedstawia Madonnę z małymi Jezusem oraz Janem Chrzcicielem. 2. Kompozycja obrazu jest oparta na geometrycznych zasadach. Grupa postaci wpisana jest w równoramienny trójkąt. 3. Postaci umieszczono na tle wyidealizowanego, łagodnego pejzażu. 4. Tytułowy szczygieł to ptak trzymany przez Jana Chrzciciela. Według chrześcijańskiej legendy czerwone fragmenty upierzenia zyskał w czasie ukrzyżowania, kiedy podczas wyciągania ciernia z głowy Chrystusa spadła na niego kropla krwi. Ptak jest symboliczną zapowiedzią męki Chrystusa. 5. Mały Jezus mimo przepaski z materiału ma odkryte genitalia. Jest to podkreślenie faktu, że Chrystus miał zarówno boską, jak i ludzką naturę. Jego cielesność ma przypominać o człowieczeństwie i łączyć Zbawiciela z rodzajem ludzkim.Rafael, Madonna ze szczygłem, 1506–1507.
Źródło: domena publiczna.
Ilustracja interaktywna przedstawia zdjęcie marmurowej rzeźby młodego mężczyzny. Mężczyzna jest atletycznej budowy, stoi wspierając prawą nogę na stopniu. Trzyma ręce za plecami. 1. Rzeźba ukazuje piękno męskiego ciała. Michał Anioł stworzył nagą postać młodego, dobrze zbudowanego mężczyzny o doskonałych proporcjach. Posąg ma ponad 2 metry wysokości. Został wykonany z ogromną dbałością o detale – artysta wyrzeźbił nawet zarys naczyń krwionośnych. 2. Profil głowy przedstawionej postaci wzorowany jest na rzeźbie hellenistycznej i przypomina Grupę Laokoona – starożytne dzieło, przy którego odkryciu podczas wykopalisk prowadzonych w 1506 roku był obecny Michał Anioł. Renesansowy artysta naśladował kunszt antycznego przedstawienia.
Ilustracja interaktywna przedstawia zdjęcie marmurowej rzeźby młodego mężczyzny. Mężczyzna jest atletycznej budowy, stoi wspierając prawą nogę na stopniu. Trzyma ręce za plecami. 1. Rzeźba ukazuje piękno męskiego ciała. Michał Anioł stworzył nagą postać młodego, dobrze zbudowanego mężczyzny o doskonałych proporcjach. Posąg ma ponad 2 metry wysokości. Został wykonany z ogromną dbałością o detale – artysta wyrzeźbił nawet zarys naczyń krwionośnych. 2. Profil głowy przedstawionej postaci wzorowany jest na rzeźbie hellenistycznej i przypomina Grupę Laokoona – starożytne dzieło, przy którego odkryciu podczas wykopalisk prowadzonych w 1506 roku był obecny Michał Anioł. Renesansowy artysta naśladował kunszt antycznego przedstawienia.Michał Anioł, Zbuntowany jeniec, ok. 1513.
Źródło: Dada, licencja: CC BY-SA 3.0.