Galeria zdjęć interaktywnych
Na podstawie galerii obrazów oraz towarzyszących im informacji przygotuj zestawienie symboli i atrybutów maryjnych występujących w prezentowanych dziełach sztuki.
Na podstawie opisów galerii obrazów oraz towarzyszących im informacji przygotuj zestawienie symboli i atrybutów maryjnych występujących w prezentowanych dziełach sztuki.
Opierając się na materiałach z całej lekcji wynotuj główne sposoby ujmowania tematyki maryjnej w sztukach plastycznych.
Ikonograficzny typ wizerunku Matki Bożej przedstawiony na obrazie to:
Wyjaśnij, na czym polegał ikonograficzny typ Matki Bożej o nazwie hortus conclusus.
Wskaż w sonecie Mikołaja Sępa Szarzyńskiego Do Naświętszej Panny frazy korespondujące charakterem obrazowania z dziełem Petera Paula Rubensa.
Sonet III
Do Naświętszej PannyR1Tw9okGkPBwg
Zapoznaj się z sonetem Mikołaja Sępa Szarzyńskiego Do Naświętszej Panny. Odpowiedz na pytanie: Jaki typ obrazowania Maryi można w nim odnaleźć? Zacytuj odpowiednie fragmenty i uzasadnij swoją odpowiedź.
Mikołaj Sęp Szarzyński, Sonet III, Do Naświętszej Panny
Panno bezrówna [1], stanu człowieczego
Wtóra [2] ozdobo, nie psowała [3] w której [4]
Pokora serca, ni godność pokory,
Przedziwna matko stworzyciela swego!
Ty, głowę starwszy [5] smoka okrutnego,
Którego jadem świat był wszystek chory [6],
Wziętaś jest w niebo nad wysokie chóry [7];
Chwalebna, szczęścia używasz szczerego [8].
Tyś jest dusz naszych jak księżyc prawdziwy,
W którym wiecznego baczymy [9] promienie
Miłosierdzia [10], gdy na nas grzech straszliwy
Przywodzi [11] smutnej nocy ciężkie cienie!
Ale [Ty] zarzą [12] już nam nastań raną [13],
Pokaż twego słońca światłość żądaną.
[1]bezrówny (daw.) – niemający nikogo a. niczego równego sobie; niezrównany
[2]wtóry (daw.) – drugi
[3]psowaćy – dziś popr.: psuć
[4] Szyk przestawny pod wpływem składni łacińskiej: w której nie psowała (nie psuła się)
[5]starwszy – dziś popr.: starłszy (starop. forma imiesłowu)
[6]smoka okrutnego, Którego jadem świat był wszystek choryy – szatana; odnośnie całego obrazu por. Rdz 3, 15.
[7]wysokie chóry – chóry anielskie w niebie
[8]szczery (daw.) – prawdziwy
[9]baczyć (daw.) – widzieć, zauważać
[10]W którym wiecznego...y – szyk przestawny: w którym widzimy promienie wiecznego miłosierdzia…
[11]przywodzić (daw.) – sprowadzać
[12]zarzą – zorzą
[13]raną – poranną
Słownik
(wł. contrapposto – przeciwieństwo, kontrast < łac. contraponere – przeciwstawić, od ponere – ustawić, położyć) – zasada kompozycyjna w plastyce, głównie rzeźbie, polegająca na takim ustawieniu postaci, aby ciężar jej ciała spoczywał na jednej nodze, a esowate wygięcie tułowia i przeciwstawny ruch rąk równoważyły układ całości.
(gr. pantokrátor – wszechmocny pan, od kratein – władać) – wyobrażenie Chrystusa jako władcy wszechświata, siedzącego na tronie na potrójnej tęczy z otwartą księgą Pisma Świętego w ręku.