Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
bg‑azure

Typy morfologiczne chromosomów

Polecenie 1
RaH76C0W3kroS
Na poniższej grafice przedstawiono wyidealizowany obraz kariotypu człowieka. Przeanalizuj różne rodzaje chromosomów i scharakteryzuj budowę każdego z nich. (Uzupełnij).
RUXXb2vY8Qlfc1
Grafika przedstawia wyidealizowany obraz kariotypu człowieka. Znajdują się na niej 24 chromosomy, w tym chromosom X oraz Y. Mają podłużny, pałeczkowaty kształt. Każdy z chromosomów posiada przewężenie, czyli centromer. Powyżej centromeru znajduje się ramię p, a poniżej ramię q. Na końcach ramion znajdują się odcinki zwane telomerami. Na każdym chromosomie znajdują się jasne i ciemne prążki. Pierwszy chromosom to chromosom metacentryczny. Jest to chromosom w kształcie litery X z centromerem pośrodku, w związku z czym dwa ramiona chromosomów są prawie równe. Chromosom jest metacentryczny, jeśli jego dwa ramiona mają w przybliżeniu jednakową długość. Kolejnych 11 chromosomów to chromosomy submetacentryczne. Jeśli długości ramion są nierówne, mówi się, że chromosom jest submetacentryczny. Chromosomy takie mają kształt litery L. Kolejne chromosomy to chromosomy akrocentryczne. Jeśli ramię p (krótkie) jest tak krótkie, że trudno je obserwować, ale nadal występuje, wówczas chromosom jest akrocentryczny (przedrostek „akro-” odnosi się do greckiego słowa „szczyt”).
Schemat przedstawiający wyidealizowany obraz kariotypu człowieka (ideogram) z zaznaczonymi prążkami G‑ciemnymi (obszary heterochromatyny) i G‑jasnymi (obszary euchromatyny). Rozdzielczość 850 prążków.
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o. o. Grafika stworzona na podstawie Alberts B. Molecular Biology of the Cell. Garland Science, 2014, dostępny w internecie: https://chem.pg.edu.pl/documents/175361/28234265/Izolacja%20chromosom%C3%B3w%202016.pdf, licencja: CC BY-SA 3.0.
Polecenie 2
RcwUok0bQjtRj
Nazwij typ morfologiczny chromosomów oznaczonych numerami 3, 9, 14 i 21. (Uzupełnij).
R1JkapgpGWnAq
Kariotyp człowieka.
Źródło: Wessex Reg. Genetics Centre., https://wellcomecollection.org/, licencja: CC BY-SA 4.0.
Polecenie 3
R1SD7Z7X7tW61
Podaj różnice w budowie chromosomu metacentrycznego i akrocentrycznego. (Uzupełnij).