bg‑azure
Mapa zasięgu stonki ziemniaczanej (Leptinotarsa decemlineata ) 1 R7t9gcEERDIg2 1 Ilustracja interaktywna przedstawia mapę świata. 1. Kolorem czerwonym oznaczono pierwotny zasięg występowania ziemniaka. Obejmuje zachodnie wybrzeże Ameryki Południowej z takimi krajami jak Chile, zachodnia część Boliwii, Peru, Ekwador czy północna część Argentyny. Opis dla tego punktu: Pierwotny zasięg występowania ziemniaka (Solanum tuberosum ). Zdjęcie przedstawia roślinę ziemniaka, która składa się z zielonych liści na grubych łodygach. W dwóch miejscach widoczne są białe kwiaty. Źródło: Rasbak, Wikimedia Commons , licencja: CC BY-SA 3.0. 2. Kolorem zielonym oznaczono na mapie pierwotny zasięg występowania stonki ziemniaczanej. Jest to obszar na południu Ameryki Północnej na terenie Meksyku. Opis dla tego punktu: Pierwotny zasięg występowania stonki ziemniaczanej (Leptinotarsa decemlineata ). Zdjęcie przedstawia stonkę. Jest to owad o pancerzu w żółto-czarne paski, za głową ma czarne plamki na żółtym tle. Stonka znajduje się na łodydze rośliny. Źródło: Wikimedia Commons , domena publiczna. 3. Kolorem niebieskim oznaczono na mapie obecny zasięg występowania stonki ziemniaczanej. Obejmuje on większość Ameryki Północnej: znaczną część Kanady, Stany Zjednoczone, Meksyk, Gwatemalę oraz Belize. Stonka występuje niemalże w całej Europie nie licząc Wielkiej Brytanii, Irlandii, Norwegii, Szwecji, Finlandii oraz północnej części Rosji. Stonka występuje także na północy Afryki nad Morzem Śródziemnym w Tunezji i Libii. Dalej sięga Bliskiego Wschodu z Turcją, Kaukazem, północną częścią Syrii, Iraku i Iranu, dalej zachodnią część Mongolii oraz znaczny obszar azjatyckiej części Rosji. Opis dla tego punktu: Obecny zasięg występowania stonki ziemniaczanej (Leptinotarsa decemlineata ). W Europie po raz pierwszy pojawiła się na przełomie dziewiętnastego i dwudziestego wieku. Nazywano ją wówczas żukiem z Kolorado lub chrząszczem Kolorado. Poniżej przedstawiono ekspansję stonki w Europie w latach 1921–1964. Ilustracja przedstawia mapę Europy z obszarami oznaczonymi różnymi odcieniami koloru pomarańczowego. Na zachodnim brzegu Francji jest żółty punkt z rokiem 1921. Następnie nieco większy ciemnopomarańczowy obszar z rokiem 1922. Obszar powiększa się stopniowo dalej na wschód w roku 1930 i 1933. W roku 1935 obejmuje już większość Francji. W 1945 roku stonka występuje już niemal w całej Hiszpanii, Portugalii, Belgii, Niderlandach i Luksemburgu. W 1952 obejmuje całe Niemcy, Austrię, północną część Włoch, większość Czech, znaczną część Słowenii i Austrii. W 1960 roku obejmuje całą Polskę, Austrię, Słowację, Węgry, Chorwację, Bośnię i Hercegowinę, Serbię, Kosowo, Macedonię Północną, większość Rumunii, Kaliningrad oraz wschodnie obszary Litwy, Białorusi i Ukrainy. W 1964 roku zajmuje niemal całość Włoch, Czarnogórę, znaczną część Albanii, północną część Grecji, całość Bułgarii, zachodnią część Turcji, całość Mołdawii oraz dalsze tereny na wschód na Litwie, Białorusi i w Ukrainie. Na mapie są trzy czarne strzałki skierowane na wschód i południowy wschód. Źródło: Spedona, Wikimedia Commons , licencja: CC BY-SA 4.0.
Ilustracja interaktywna przedstawia mapę świata. 1. Kolorem czerwonym oznaczono pierwotny zasięg występowania ziemniaka. Obejmuje zachodnie wybrzeże Ameryki Południowej z takimi krajami jak Chile, zachodnia część Boliwii, Peru, Ekwador czy północna część Argentyny. Opis dla tego punktu: Pierwotny zasięg występowania ziemniaka (Solanum tuberosum ). Zdjęcie przedstawia roślinę ziemniaka, która składa się z zielonych liści na grubych łodygach. W dwóch miejscach widoczne są białe kwiaty. Źródło: Rasbak, Wikimedia Commons , licencja: CC BY-SA 3.0. 2. Kolorem zielonym oznaczono na mapie pierwotny zasięg występowania stonki ziemniaczanej. Jest to obszar na południu Ameryki Północnej na terenie Meksyku. Opis dla tego punktu: Pierwotny zasięg występowania stonki ziemniaczanej (Leptinotarsa decemlineata ). Zdjęcie przedstawia stonkę. Jest to owad o pancerzu w żółto-czarne paski, za głową ma czarne plamki na żółtym tle. Stonka znajduje się na łodydze rośliny. Źródło: Wikimedia Commons , domena publiczna. 3. Kolorem niebieskim oznaczono na mapie obecny zasięg występowania stonki ziemniaczanej. Obejmuje on większość Ameryki Północnej: znaczną część Kanady, Stany Zjednoczone, Meksyk, Gwatemalę oraz Belize. Stonka występuje niemalże w całej Europie nie licząc Wielkiej Brytanii, Irlandii, Norwegii, Szwecji, Finlandii oraz północnej części Rosji. Stonka występuje także na północy Afryki nad Morzem Śródziemnym w Tunezji i Libii. Dalej sięga Bliskiego Wschodu z Turcją, Kaukazem, północną częścią Syrii, Iraku i Iranu, dalej zachodnią część Mongolii oraz znaczny obszar azjatyckiej części Rosji. Opis dla tego punktu: Obecny zasięg występowania stonki ziemniaczanej (Leptinotarsa decemlineata ). W Europie po raz pierwszy pojawiła się na przełomie dziewiętnastego i dwudziestego wieku. Nazywano ją wówczas żukiem z Kolorado lub chrząszczem Kolorado. Poniżej przedstawiono ekspansję stonki w Europie w latach 1921–1964. Ilustracja przedstawia mapę Europy z obszarami oznaczonymi różnymi odcieniami koloru pomarańczowego. Na zachodnim brzegu Francji jest żółty punkt z rokiem 1921. Następnie nieco większy ciemnopomarańczowy obszar z rokiem 1922. Obszar powiększa się stopniowo dalej na wschód w roku 1930 i 1933. W roku 1935 obejmuje już większość Francji. W 1945 roku stonka występuje już niemal w całej Hiszpanii, Portugalii, Belgii, Niderlandach i Luksemburgu. W 1952 obejmuje całe Niemcy, Austrię, północną część Włoch, większość Czech, znaczną część Słowenii i Austrii. W 1960 roku obejmuje całą Polskę, Austrię, Słowację, Węgry, Chorwację, Bośnię i Hercegowinę, Serbię, Kosowo, Macedonię Północną, większość Rumunii, Kaliningrad oraz wschodnie obszary Litwy, Białorusi i Ukrainy. W 1964 roku zajmuje niemal całość Włoch, Czarnogórę, znaczną część Albanii, północną część Grecji, całość Bułgarii, zachodnią część Turcji, całość Mołdawii oraz dalsze tereny na wschód na Litwie, Białorusi i w Ukrainie. Na mapie są trzy czarne strzałki skierowane na wschód i południowy wschód. Źródło: Spedona, Wikimedia Commons , licencja: CC BY-SA 4.0.
Mapa przedstawia pierwotny zasięg występowania ziemniaka (Solanum tuberosum ) oraz pierwotny i obecny zasięg stonki ziemniaczanej (Leptinotarsa decemlineata ).
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
1 1 Polecenie 1
RbOAow4PkmfNr Przeanalizuj grafikę interaktywną i wyjaśnij, jaki jest związek pomiędzy zasięgiem występowania ziemniaka (Solanum tuberosum ) i stonki ziemniaczanej (Leptinotarsa decemlineata ). (Uzupełnij).
Przeanalizuj grafikę interaktywną i wyjaśnij, jaki jest związek pomiędzy zasięgiem występowania ziemniaka (Solanum tuberosum ) i stonki ziemniaczanej (Leptinotarsa decemlineata ).
R1ebaaZjxFuvU Przeanalizuj treść grafiki interaktywnej i wyjaśnij, jaki jest związek pomiędzy zasięgiem występowania ziemniaka (Solanum tuberosum ) i stonki ziemniaczanej (Leptinotarsa decemlineata ). (Uzupełnij).
Wskazówki i klucze odpowiedzi Pokaż podpowiedź Zastanów się, czym odżywia się stonka ziemniaczana.
Pokaż odpowiedź Stonka ziemniaczana jest szkodnikiem upraw ziemniaków. Żywi się liśćmi, kwiatami i łodygami tej rośliny, zatem jej zasięg występowania jest uzależniony od zasięgu występowania ziemniaka.
1 1 Polecenie 2
R1NKxUTMYXLes W oparciu o grafikę interaktywną i inne źródła wiedzy wyjaśnij, jaki wpływ na zasięg występowania stonki ziemniaczanej (Leptinotarsa decemlineata ) miała działalność człowieka. (Uzupełnij).
W oparciu o grafikę interaktywną i inne źródła wiedzy wyjaśnij, jaki wpływ na zasięg występowania stonki ziemniaczanej (Leptinotarsa decemlineata ) miała działalność człowieka.
Wskazówki i klucze odpowiedzi Pokaż podpowiedź Zastanów się, w jaki sposób stonka ziemniaczana mogła dostać się do Europy. Z czym związane mogło być zwiększenie zasięgu jej występowania w latach 1921‑1964?
Pokaż odpowiedź Stonka ziemniaczana została prawdopodobnie zawleczona do Europy przypadkowo, w wyniku rozwinięcia się szlaków transportowych między Amerykami a Europą. Owad mógł znajdować się np. na pokładach statków przewożących żywność. W XX wieku owad rozprzestrzeniał się w Europie stopniowo drogą lądową, począwszy od Francji (gdzie zaobserwowano go najwcześniej), kierując się w stronę Azji. Było to ściśle związane ze wzrostem popularności uprawy ziemniaka w Europie.
1 1 Polecenie 3
RomV3rf8H9T0w Na podstawie rozmieszczenia geograficznego ziemniaka (Solanum tuberosum ) określ, w jakiej strefie klimatycznej naturalnie występowała ta roślina. (Uzupełnij).
Na podstawie rozmieszczenia geograficznego ziemniaka (Solanum tuberosum ) określ, w jakiej strefie klimatycznej naturalnie występowała ta roślina.
Wskazówki i klucze odpowiedzi Pokaż podpowiedź Przypomnij sobie, jaki klimat panuje w oznaczonym rejonie Ameryki Południowej.
Pokaż odpowiedź Ziemniak wywodzi się z Ameryki Południowej. Jego pierwotny zasięg występowania obejmował tereny dzisiejszego Peru, Chile , Boliwii i Ekwadoru. Ziemniak naturalnie występował w klimacie zwrotnikowym suchym, wyłącznie na górskich terenach Andów.