Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Zapoznaj się z grafiką interaktywną i wykonaj polecenia.

Polecenie 1

Wyjaśnij przyczyny zróżnicowanego rozmieszczenia uprawy głównych zbóż na świecie.

R18RaYFJ9g1JM
(Uzupełnij).
Polecenie 2

Podaj przykłady regionów na świecie, w których czynniki społeczno‑gospodarcze określają rozmieszczenie i strukturę upraw w większym stopniu niż czynniki przyrodnicze. Odpowiedź uzasadnij.

RaHTorOCFGWqc
(Uzupełnij).
Polecenie 3

Przeanalizuj przyrodnicze wymagania roślin uprawnych i wymień gatunki o wąskim zakresie występowania oraz te, które mogą być uprawiane w różnych warunkach środowiska.

RdB9bCJYe9iLr
(Uzupełnij).
Polecenie 4

Skorzystaj z innych źródeł informacji, np. danych zgromadzonych na stronach FAO , [online], dostępny w internecie: http://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL i przeanalizuj dane statystyczne dotyczące wielkości produkcji uwzględnionych w grafice upraw. Sprawdź, czy kraje, w których występuje największa powierzchnia danej uprawy są jednocześnie jej największymi producentami. Uzasadnij ewentualne różnice.

R1LsJZq5qNDmc
(Uzupełnij).
R11NObHaWFpG81
Na ilustracji znajduje się mapa świata. Wokół niej wypisane są hasła. Od prawego górnego rogu są to rośliny oleiste. Używki. Warzywa i owoce. Rośliny bulwiaste i korzeniowe. Rośliny włókniste. Rośliny cukrodajne. Zboża. 1. Pszenica Mapa przedstawia główne rejony upraw pszenicy. Są to środkowa i wschodnia Ameryka Północna, południowa Ameryka Południowa, Europa z wyjątkiem rajów skandynawskich, południowa Rosja, wschodnie Chiny, Indie, wschodnia Australia.
  • Powierzchnia upraw: 215 901,9 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Indie

    29 318,8

    Rosja

    27 558,6

    Chiny

    23 732,6

    USA

    15 039,1

    Kazachstan

    11 413,9

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - klimat umiarkowany ciepły oraz klimaty morskie i monsunowe,
    - okres wegetacji zależny od odmiany: pszenica jara 90-130 dni, dobrze znosi przymrozki, pszenica ozima 180-220 dni, wymaga łagodnej zimy,
    - żyzne gleby: czarnoziemy, czarne ziemie, gleby brunatne i mady,
    - wymaga intensywnego nawożenia i znacznej ilości wilgoci, na suchych obszarach konieczne nawadnianie.
, 2. Żyto Mapa przedstawia główne rejony upraw żyta. Są to wschodnia Ameryka Północna, południowo wschodnia Ameryka Południowa, pas biegnący przez środek Europy i Azję, wschodnie Chiny.
  • Powierzchnia upraw: 4 213,3 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Polska

    903,8

    Rosja

    823,9

    Niemcy

    636,3

    Białoruś

    318,6

    Dania

    146,6

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - klimat umiarkowany chłodny, znosi niekorzystne warunki pogodowe, temperatury nawet do -25 stopni Celsjusza,
    - okres wegetacji odmiany ozimej 130-150 dni, jarej 80-100 dni,
    - gleby ubogie, mało żyzne, np. bielicowe.
, 3. Jęczmień Mapa przedstawia główne rejony upraw jęczmienia. Są to wschodnia i południowa Ameryka Północna, Ameryka Środkowa, północno zachodnia i wschodnia Ameryka Południowa, Europa z wyjątkiem krajów północnych, środkowa i wschodnia Afryka, wschodnia Australia, Indie, południowo wschodnia Azja.
  • Powierzchnia upraw: 51 149,9 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Rosja

    8 536,7

    Australia

    4 436,6

    Kazachstan

    2 976,8

    Turcja

    2 860,9

    Kanada

    2 727,5

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - klimat umiarkowany i podzwrotnikowy,
    - okres wegetacji odmiany jarej: ok. 90 dni, stąd może być uprawiany w górach do 3000 m n.p.m. i na obszarach do 70 stopni szerokości geograficznej,
    - okres wegetacji odmiany ozimej ok. 150 dni, nie toleruje przymrozków, jest odporna na suszę, stąd może być uprawiana w krajach śródziemnomorskich i na Bliskim Wschodzie,
    - odmiana jara dobrze plonuje na glebach ubogich mało żyznych, odmiana ozima na glebach żyznych, zasobnych, np. cynamonowych.
, 4. Owies Mapa przedstawia główne rejony upraw owsa. Są to środkowa i wschodnia Ameryka Północna, południowa Ameryka Południowa, Europa z wyjątkiem krajów skandynawskich, południowa Rosja, wschodnie Chiny, wschodnia Australia.
  • Powierzchnia upraw: 9 418,5 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Rosja

    2 426,3

    Kanada

    1 171,1

    Australia

    938,1

    Polska

    495,5

    Hiszpania

    453,4

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - klimat umiarkowany chłodny, niekorzystne warunki pogodowe, stąd może być uprawiany w górach do 3000 m n.p.m. i na obszarach do 70 stopni szerokości geograficznej,
    - krótki okres wegetacji: ok. 100 dni,
    - znaczna wilgotność podłoża (ale nie podtopienie),
    - gleby o zróżnicowanych właściwościach, z wyjątkiem skrajnie ubogich gleb piaszczystych.
, 5. Kukurydza Mapa przedstawia główne rejony upraw kukurydzy. Są to środkowa i południowa Ameryka Północna, północno zachodnia, wschodnia Ameryka Południowa, Europa z wyjątkiem krajów północnych, środkowa i wschodnia Afryka, południowo wschodnia Azja.
  • Powierzchnia upraw: 197 204,3 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Chiny

    41 309,7

    USA

    32 950,7

    Brazylia

    17 518,1

    Indie

    9 027,1

    Argentyna

    7 232,8

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - Klimat gorący wilgotny oraz ciepły umiarkowany – wymaga opadów 500-700 mm i ciepła (optymalna temperatura powietrza w okresie wegetacji 20-30 stopni Celsjusza),
    - długi okres wegetacji - powyżej 200 dni,
    - gleby próchniczne gromadzące wodę i składniki pokarmowe, np. czarnoziemy, gleby brunatnych, mady.
, 6. Ryż Mapa przedstawia główne rejony upraw ryżu. Są to Indie, Azja południowo wschodnia oraz niewielkie obszary w Ameryce Południowej, południowej Ameryce Północnej, południowej Europie, środkowo wschodniej Afryce.
  • Powierzchnia upraw: 162 055,9 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Indie

    43 780,0

    Chiny

    29 960,1

    Bangladesz

    11 516,6

    Indonezja

    10 677,9

    Tajlandia

    9 715,4

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - klimat zwrotnikowy lub podzwrotnikowy monsunowy – wymaga wysokiej temperatury i dużej ilości wody,
    - okres wegetacji: ok. 130 dni,
    - gleby żyzne, wilgotne, stąd często uprawiany na terenach sztucznie nawadnianych (odmiana zalewowa - ryż mokry, padi).
, 7. Proso Mapa przedstawia główne rejony upraw prosa. Są to tereny Ukrainy, południowo zachodniej Rosji, środkowej, wschodniej Afryki, Indii, wschodnich Chin.
  • Powierzchnia upraw: 40 074,7 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Indie

    8 449,7

    Niger

    6 831,2

    Sudan

    3 016,4

    Nigeria

    2 778,4

    Mali

    1 989,9

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - klimat suchy i gorący, nawet półpustynny,
    - okres wegetacji - 60-80 dni,
    - bardzo ubogie, mało żyzne gleby, nie wymaga przy tym stosowania jakichkolwiek nawozów i innych środków produkcji.
, 8. Sorgo Mapa przedstawia główne rejony upraw sorga. Są to południowa Ameryka Północna, północno zachodnia, wschodnia Ameryka Południowa, zachodnia Europa, środkowa, wschodnia i południowa Afryka, zachodnie Indie, wschodnie Chiny, Papua Nowa Gwinea, wschodnia Australia.
  • Powierzchnia upraw: 40 074,67 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Sudan

    6 827,5

    Nigeria

    5 397,0

    Indie

    4 093,3

    Niger

    3 747,7

    USA

    1 891,9

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - klimat suchy i gorący, nawet półpustynny,
    - okres wegetacji: 60-80 dni,
    - bardzo ubogie, mało żyzne gleby, nie wymaga przy tym stosowania jakichkolwiek nawozów i innych środków produkcji.
, 9. Burak cukrowy Mapa przedstawia główne rejony upraw buraka cukrowego. Są to głównie tereny Europy oraz Japonii.
  • Powierzchnia upraw: 4 609,4 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Rosja

    1 133, 3

    Francja

    446,6

    Niemcy

    408,7

    USA

    396,3

    Turcja

    310,1

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - klimat umiarkowany ciepły – optymalna temperatura powietrza w okresie wegetacji: 15-18 stopni Celsjusza,
    - okres wegetacji: 150-180 dni,
    - gleby żyzne, zasobne z dużą zawartością próchnicy, optymalnie uwilgotnione, zatrzymujące wodę w okresach bezopadowych, np. czarnoziemy, czarne ziemie, gleby brunatne.
, 10. Trzcina cukrowa Mapa przedstawia główne rejony upraw trzciny cukrowej. Są to Ameryka środkowa, północno zachodnia i wschodnia Ameryka Południowa, wschodnia Afryka, Indie, Azja południowo wschodnia, północno wschodnia Australia.
  • Powierzchnia upraw: 26 777,0 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Brazylia

    10 081,2

    Indie

    5 061,1

    Tajlandia

    1 835,1

    Chiny

    1 422,7

    Pakistan

    1 039,8

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - klimat równikowy, zwrotnikowy i podzwrotnikowy o rocznych opadach co najmniej 1200 mm i temperaturze powietrza powyżej 20 stopni Celsjusza,
    - okres wegetacyjny: 12 do 16 miesięcy,
    - gleby żyzne i średnio żyzne zatrzymujące wilgoć, np. mady, gleby ferralitowe.
, 11. Bawełna Mapa przedstawia główne rejony upraw bawełny. Są to południowa Ameryka Północna, północno zachodnia i wschodnia Ameryka Południowa, środkowa i wschodnia Afryka, zachodnia Azja, Indie, wschodnie Chiny, wschodnia Australia.
  • Powierzchnia upraw: 38 640,6 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Indie

    16 037,8

    Chiny

    4 815,4

    USA

    4 777,2

    Pakistan

    2 526, 9

    Brazylia

    1 627,2

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - klimat zwrotnikowy i podzwrotnikowy suchy,
    - długi okres wegetacji: ok. 180 dni,
    - zróżnicowane warunki opadowe - opady w okresie wegetacyjnym co najmniej 180-200 mm, z wyjątkiem okresu zbiorów, który musi być suchy,
    - wyrównana w roku, wysoka temperatura powietrza (21-22 stopni Celsjusza),
    - duże nasłonecznienie,
    - gleby o małej żyzności, ubogie, np. czerwonoziemy.
, 12. Len Mapa przedstawia główne rejony upraw lnu. Są to południowa Ameryka Południowa, zachodnia i wschodnia Europa, zachodnia Rosja, wschodnia Azja.
  • Powierzchnia upraw: 259,4 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Francja

    121,7

    Białoruś

    49,2

    Rosja

    44,4

    Belgia

    14,8

    Egipt

    8,9

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - klimat umiarkowany, ciepły,
    - krótki okres wegetacji, ok. 100 dni, stąd może być uprawiany w większych szerokościach geograficznych,
    - gleby żyzne, np. brunatne lub czarnoziemy, natomiast nie udaje się na glebach suchych i piaszczystych oraz podmokłych.
, 13. Konopie włókniste Mapa przedstawia główne rejony upraw konopi włóknistych. Są to południowo zachodnia Ameryka Południowa, zachodnia Europa, wschodnia Europa, zachodnia Azja, wschodnia Azja.
  • Powierzchnia upraw: 92,7 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Korea Północna

    21,5

    Francja

    14,6

    Litwa

    6,0

    Chile

    4,4

    Chiny

    4,0

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - klimat umiarkowany i podzwrotnikowy,
    - opady 300-500 mm, nie tolerują nadmiaru wilgoci,
    - okres wegetacji: 60-70 dni,
    - gleby żyzne, zasobne, np. czarnoziemy i gleby brunatne.
, 14. Juta Mapa przedstawia główne rejony upraw juty. Jest to głównie południowa Azja oraz zachodnia Ameryka Południowa.
  • Powierzchnia upraw: 1 437,9 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Bangladesz

    749,7

    Indie

    665,3

    Chiny

    7,9

    Nepal

    7,1

    Zimbabwe

    4,5

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - klimat równikowy i zwrotnikowy wilgotny,
    - opady ponad 1000 mm,
    - okres wegetacji: ok. 100 dni,
    - gleby średnio żyzne, gliniaste i podmokłe, stąd uprawiana w dolinach rzek (wyłącznie w Azji).
, 15. Agawa Mapa przedstawia główne rejony upraw agawy. Są to Ameryka Środkowa, północno zachodnia Ameryka Południowa, Filipiny.
  • Powierzchnia upraw: 64,36 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Meksyk

    22,1

    Kolumbia

    18,8

    Nikaragua

    6,0

    Kuba

    5,0

    Salwador

    4,7

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - klimat zwrotnikowy i podzwrotnikowy, suchy,
    - małe opady,
    - gleby średnio żyzne lub słabe, przy większych opadach wymagających drenażu.
, 16. Ziemniak Mapa przedstawia główne rejony upraw ziemniaka. Są to środkowa Ameryka Północna, zachodnia i wschodnia Ameryka Południowa, Europa z wyjątkiem krajów skandynawskich, Turcja, wschodnia Afryka, zachodnia Azja, Indie, wschodnia Azja, południowa Australia.
  • Powierzchnia upraw: 17 341,0 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Chiny

    4 914,7

    Indie

    2 173,0

    Ukraina

    1 308,8

    Rosja

    1 238,6

    Bangladesz

    468,4

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - klimat umiarkowany, ciepły - najlepiej plonuje w temperaturze powietrza 14-18 stopni Celsjusza,
    - okres wegetacyjny: 90-140 dni,
    - gleby średnio żyzne, głębokie, przy słabszych glebach (np. bielicowych) wymaga nawożenia,
    - nie toleruje nadmiaru wilgoci.
, 17. Batat Mapa przedstawia główne rejony upraw batata. Są to południowo zachodnia Ameryka Północna, zachodnia i wschodnia Ameryka Południowa, zachodnia i wschodnia Afryka, Indie, wschodnia i południowo wschodnia Azja, Filipiny.
  • Powierzchnia upraw: 7 768,9 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Chiny

    2 373,7

    Nigeria

    1 717,7

    Tanzania

    539,5

    Uganda

    463,6

    Malawi

    368,9

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - klimaty strefy międzyzwrotnikowej,
    - opady do 1000 mm, ale dobrze znosi suszę,
    - krótki okres wegetacji 90-120 dni,
    - gleby mało żyzne, suche.
, 18. Maniok Mapa przedstawia główne rejony upraw manioka. Są to Ameryka Środkowa, północno zachodnia, środkowa i wschodnia Ameryka Południowa, zachodnia i środkowa Afryka, Madagaskar, wschodnia i południowo wschodnia Azja.
  • Powierzchnia upraw: 27 520,0 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Nigeria

    7 215,2

    Kongo

    4 919,5

    Tajlandia

    1 386,7

    Uganda

    1 255,1

    Brazylia

    1 190,1

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - klimat zwrotnikowy i podzwrotnikowy, wilgotny,
    - temperatura powietrza 25-29 stopni Celsjusza, wymaga co najmniej 8 miesięcy ciepłej pogody do wytworzenia plonu,
    - opady powyżej 1000 mm,
    - gleby mało żyzne, ubogie, nie toleruje gleb wilgotnych.
, 19. Taro Mapa przedstawia główne rejony upraw taro. Są to zachodnio środkowa Afryka, Madagaskar, wschodnia Azja, Japonia, Papua Nowa Gwinea.
  • Powierzchnia upraw: 1 957,4 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Nigeria

    994,6

    Ghana

    232,0

    Kamerun

    230,8

    Chiny

    98,6

    Wybrzeże Kości Słoniowej

    69,4

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - klimat równikowy, wilgotny i monsunowy,
    - temperatura powietrza powyżej 20 stopni Celsjusza,
    - okres wegetacji: 180-220 dni,
    - duże opady powyżej 2500 mm,
    - gleby żyzne, zasobne, np. wytworzone z tufów wulkanicznych i glin oraz okresowo zalewane tereny podmokłe.
, 20. Soja Mapa przedstawia główne rejony upraw soi. Są to wschodnia Ameryka Północna, wschodnia Ameryka Południowa, południowa Europa, zachodnie Indie, wschodnia Azja, wschodnia Australia.
  • Powierzchnia upraw: 120 501,6 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Brazylia

    3 5881,4

    USA

    3 0352,2

    Argentyna

    1 6575,9

    Indie

    1 1131,3

    Chiny

    8426,4

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - klimat podzwrotnikowy i umiarkowany ciepły,
    - temperatura powietrza 18-30 stopni Celsjusza, powyżej i poniżej tych wartości spowalnia tempo wzrostu,
    - powyżej 35'C i poniżej 18"C,
    - opady 450-700 mm/rok,
    - okres wegetacji: ok. 150 dni,
    - gleby żyzne, zasobne.
, 21. Rzepak Mapa przedstawia główne rejony upraw rzepaku. Są to północno zachodnia Ameryka Północna, północna Europa z wyjątkiem krajów skandynawskich, rejony Morza Czarnego, północne i zachodnie Indie, wschodnia Azja, południowa Australia.
  • Powierzchnia upraw: 34 030,9 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Kanada

    8 319,2

    Chiny

    6 569,8

    Indie

    6 123,9

    Australia

    2 119,8

    Rosja

    1 426,2

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - klimat umiarkowany ciepły i podzwrotnikowy wilgotny,
    - równomiernych opady w roku 500-700 mm,
    - temperatura powietrza 5-20 stopni Celsjusza (odporny na przymrozki),
    - okres wegetacyjny odmiany jarej: 90-120 dni, ozimej: ok. 180 dni,
    - gleby żyzne, zasobne, głębokie, o dużej zawartości próchnicy, np. czarnoziemy, czarne ziemie, brunatne i rędziny.
, 22. Oliwka Mapa przedstawia główne rejony upraw oliwki. Są to rejony Morza Śródziemnego oraz południowo wschodnia Ameryka Południowa.
  • Powierzchnia upraw: 10 578,3 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Hiszpania

    2 601,9

    Tunezja

    1 606,9

    Włochy

    1 139,5

    Maroko

    1 073,5

    Grecja

    903,1

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - klimat podzwrotnikowy (śródziemnomorski),
    - temperatura powietrza powyżej 10 stopni Celsjusza, niższa powoduje uszkodzenie drzew,
    - opady 400-500 mm,
    - gleby suche i kamieniste, np. rędziny i czerwonoziemy.
, 23. Palma oleista Mapa przedstawia główne rejony upraw palmy oleistej. Są to Ameryka Środkowa, północna Ameryka Południowa, środkowo zachodnia Afryka, wschodnia i południowo wschodnia Azja, Papua Nowa Gwinea.
  • Powierzchnia upraw: 28 312,6 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Indonezja

    14 677,6

    Malezja

    5 216,8

    Nigeria

    3 934,9

    Tajlandia

    896,3

    Kolumbia

    504,1

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - klimat równikowy wilgotny,
    - temperatura powietrza 19-33 stopni Celsjusza,
    - duże, regularne opady powyżej 1500 mm/rok (przy niższych wymaga nawadniania),
    - gleby żyzne, przepuszczalne i głębokie.
, 24. Kawa Mapa przedstawia główne rejony upraw kawy. Są to Ameryka Środkowa, północno zachodnia i wschodnia Ameryka Południowa, środkowa Afryka, Madagaskar, Hiszpania, Irlandia, wschodnia Europa, zachodnia Azja, Azja południowo wschodnia.
  • Powierzchnia upraw: 11 120,5 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Brazylia

    1 823,4

    Indonezja

    1 258,0

    Wybrzeże Kości Słoniowej

    953,9

    Kolumbia

    853,7

    Etiopia

    758,5

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - klimat równikowy i podrównikowy,
    - temperatura powietrza 16-25 stopni Celsjusza (gwałtowne wahania temperatury powodują zrzucanie liści),
    - regularne opady 1000-2000 mm,
    - gleby żyzne, także na wysokości do 2000 m n.p.m.
, 25. Herbata Mapa przedstawia główne rejony upraw herbaty. Są to zachodnia Ameryka Południowa, południowo wschodnia Afryka, południowa i wschodnia Azja.
  • Powierzchnia upraw: 5 079,4 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Chiny

    3 185,3

    Indie

    628,2

    Kenia

    269,4

    Sri Lanka

    200,3

    Wietnam

    115,9

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - klimat monsunowy,
    - temperatura powietrza 10-30 stopni Celsjusza,
    - regularne opady 1000-1250 mm,
    - gleby żyzne, lekko kwaśne,
    - jest uprawiana w rejonach podgórskich i górzystych, na wysokości 1500-2100 m n.p.m.
, 26. Kakao Mapa przedstawia główne rejony upraw kakao. Są to północno zachodnia oraz wschodnia Ameryka Południowa, środkowo zachodnia Afryka, Azja południowo wschodnia.
  • Powierzchnia upraw: 12 234,3 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Wybrzeże Kości Słoniowej

    4 776,9

    Indonezja

    1 600,6

    Ghana

    1 478,5

    Nigeria

    1 354,1

    Kamerun

    672,7

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - klimat równikowy,
    - uprawiane w temperaturach 24-28"C przy opadach ponad 2000 mm/rok,
    - rośnie w sąsiedztwie drzew chroniących nasiona przed nadmiarem słońca,
    - potrzebuje żyznych przepuszczalnych lub dobrze odwodnionych gleb,
    - drzewo wieloletnie.
, 27. Tytoń Mapa przedstawia główne rejony upraw tytoniu. Są to wschodnia Ameryka Północna, Ameryka Środkowa, północno zachodnia i wschodnia Ameryka Południowa, wschodnia Afryka, południowa Europa, zachodnia, południowa i wschodnia Azja.
  • Powierzchnia upraw: 3 619,1 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Chiny

    1 156,8

    Indie

    445,9

    Brazylia

    361,8

    Tanzania

    231,1

    Indonezja

    204,8

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - klimat zwrotnikowy, podzwrotnikowy wilgotny, umiarkowany ciepły, zwłaszcza miejsca o dużym nasłonecznieniu,
    - brak anomalii pogodowych (przymrozków, gradu i silnych wiatrów),
    - gleby żyzne i wilgotne.
, 28. Cytryny i limonki Mapa przedstawia główne rejony upraw cytryny i limonki. Są to Meksyk, zachodnia Ameryka Południowa, zachodnia i wschodnia Afryka, Półwysep Iberyjski, północne Włochy, zachodnia i wschodnia Azja, Japonia.
  • Powierzchnia upraw: 1 226,6 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Indie

    305,0

    Meksyk

    183,6

    Chiny

    131,5

    Argentyna

    57,5

    Brazylia

    56,5

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - klimat podzwrotnikowy i zwrotnikowy,
    - temperatura powietrza 24-32 stopni Celsjusza,
    - opady 350-700 mm,
    - gleby lekkie, przepuszczalne dla wody, np. czerwonoziemy.
, 29. Pomarańcze Mapa przedstawia główne rejony upraw pomarańczy. Są to Ameryka Środkowa, północno zachodnia i wschodnia Ameryka Południowa, południowa Afryka, południowa Europa, zachodnia Azja, Indie, wschodnia i południowo wschodnia Azja, południowa Australia.
  • Powierzchnia upraw: 4 060,1 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Indie

    656,0

    Brazylia

    589,6

    Chiny

    566,8

    Meksyk

    329,6

    USA

    206,6

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - klimat tropikalny, podzwrotnikowy i zwrotnikowy wilgotny,
    - temperatura powietrza 24-32 stopni Celsjusza,
    - opady 350-700 mm,
    - gleby lekkie, przepuszczalne dla wody, np. czerwonoziemy.
, 30. Jabłka Mapa przedstawia główne rejony upraw jabłek. Są to północno wschodnie USA, Europa z wyjątkiem krajów skandynawskich, zachodnia Azja, wschodnia Azja, południowa Australia, RPA.
  • Powierzchnia upraw: 4 717,4 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Chiny

    2 041,2

    Indie

    308,0

    Rosja

    210,8

    Turcja

    174,4

    Polska

    166,4

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - klimat umiarkowany ciepły, klimat monsunowy,
    - stanowiska, gdzie nie występują wiosenne przymrozki i duże wahania temperatury powietrza w zimie,
    - opady 700-1200 mm, przy niższych opadach wymagają nawodnienia,
    - żyzne, zasobne gleby, na glebach słabych wzrost i plonowanie są mniejsze.
, 31. Winorośl Mapa przedstawia główne rejony upraw winorośli. Są to zachodnia Ameryka Północna, środkowa i południowa Europa, zachodnia Azja, zachodnie Indie, wschodnie Chiny, południowa Australia.
  • Powierzchnia upraw: 6 926,0 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Hiszpania

    936,9

    Francja

    755,5

    Chiny

    745,9

    Włochy

    697,9

    Turcja

    405,4

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - klimat podzwrotnikowy, śródziemnomorski,
    - temperatura powietrza powyżej 20°C - stanowiska ciepłe, słoneczne, umiarkowanie przewiewne, najlepiej na stokach o ekspozycji południowej lub południowo-zachodniej,
    - mała prędkość wiatru,
    - gleby lekkie, przepuszczalne, kamienisto-piaszczyste, piaszczyste oraz piaszczysto gliniaste z dużą zawartością wapnia.
, 32. Pomidory Mapa przedstawia główne rejony upraw pomidorów. Są to południowa Ameryka Północna, północno zachodnia i wschodnia Ameryka Południowa, Europa z wyjątkiem krajów skandynawskich, środkowa Afryka, zachodnia, wschodnia i południowo wschodnia Azja.
  • Powierzchnia upraw: 5 030,6 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Chiny

    1 086,8

    Nigeria

    836,3

    Indie

    781,0

    Turcja

    181,5

    Egipt

    173,3

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - klimat umiarkowany ciepły oraz podzwrotnikowy i zwrotnikowy,
    - temperatura powietrza powyżej 10 stopni Celsjusza, brak przymrozków,
    - gleby żyzne, głębokie, z dużą zawartością próchnicy.
, 33. Papryka Mapa przedstawia główne rejony upraw papryki. Są to Ameryka Środkowa, południowa Ameryka Południowa, Hiszpania, środkowo zachodnia i środkowa Afryka, wschodnia Europa, południowa i wschodnia Azja.
  • Powierzchnia upraw: 3 719,0 tys. ha
  • Kraje o największej powierzchni upraw (w tys. ha):

    Indie

    780,0

    Chiny

    798,9

    Indonezja

    300,4

    Etiopia

    174,5

    Meksyk

    149,6

  • Czynniki warunkujące rozmieszczenie upraw:
    - klimat umiarkowany ciepły oraz podzwrotnikowy i zwrotnikowy,
    - temperatura powietrza powyżej 10 stopni Celsjusza, brak przymrozków,
    - gleby żyzne, głębokie, z dużą zawartością próchnicy.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., oprac. na podstawie: Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO), rok 2019, dostępny w internecie: http://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL, licencja: CC BY-SA 3.0.