Przeczytaj
Sprawdź się
Grafika interaktywna
Wpływ temperatury, intensywności światła, dostępności wody i właściwości gleby na organizmy
Polecenie 1
Fotografia przedstawia wycinek pasma górskiego, na którego zboczu rośnie różnokolorowa roślinność. U podnóża góry znajduje się akwen wodny., 1. Zdjęcie przedstawia wiszące na gałęzi suche liście. Skracanie się długości dnia powoduje przygotowywanie drzew do zimy. Liście przebarwiają się, tracąc chlorofil oraz uwidaczniając karoteny i ksantofile. Zostają zrzucone, a pąki okryte łuskami, dzięki czemu obniżona jest powierzchnia parowania, czyli transpiracji. Przed zimnem rośliny chroni również kora drzew., 2. Zdjęcie przedstawia bociana białego w locie. Jego upierzenie jest głównie białe z czarnymi lotkami i pokrywami skrzydeł. Ma długi, prosty, spiczasty, czerwony dziób. Znany w Polsce bocian biały jest zwierzęciem stałocieplnym. Zimuje on w Afryce. Skracanie się dnia jest sygnałem dla tych ptaków do wędrówek z północy na południe., 3. Zdjęcie przedstawia robotnicę mrówki rudnicy. Jej odwłok, tułów, wierzch głowy, a także część odnóży są czarnobrązowe, pozostałe części ciała są rude. Odnóża ma długie i mocne. Samice mrówek rudnic składają jaja w komorach o różnych temperaturach. Z komory o temperaturze 27 stopni Celsjusza mogą wylęgnąć się przyszłe królowe, z komory poniżej 20 stopni Celsjusza wylęgają się samce, natomiast powyżej 20 stopni Celsjusza robotnice., 4. Zdjęcie przedstawia zielonego, małego owada o baryłkowatym, segmentowanym odwłoku. Siedzi na zielonym pędzie. Mszyce, żerujące na roślinach owady, latem rozmnażają się dzieworodnie, natomiast jesienią jak tylko dzień zaczyna się skracać powstają uskrzydlone formy płciowe i zaczynają rozmnażać się generatywnie., 5. Zdjęcie przedstawia kwiatki – szafirki. Mają groniasty kwiatostan. Okwiat jest dzbankowaty. Szafirki są geofitami cebulowymi, czyli roślinami, które zimują w postaci przetrwalnych organów podziemnych - cebul., 6. Zdjęcie przedstawia niedźwiedzia siedzącego na tylnych łapach w wodzie. Ma duże, masywne ciało z nieznacznie wydłużoną głową. Łapy zakończone są długimi pazurami. Sierść ma kolor jasnobrązowy.
Niedźwiedzie brunatne są stałocieplnymi ssakami zamieszkującymi Azję, Europę Północną i Amerykę Północną. W warunkach zimowych zapadają one w sen zimowy, który poprzedzony jest gromadzeniem tkanki tłuszczowej. W trakcie snu zimowego ich temperatura ciała oraz liczba skurczów serca spada.
Fotografia przedstawia wycinek pasma górskiego, na którego zboczu rośnie różnokolorowa roślinność. U podnóża góry znajduje się akwen wodny., 1. Zdjęcie przedstawia wiszące na gałęzi suche liście. Skracanie się długości dnia powoduje przygotowywanie drzew do zimy. Liście przebarwiają się, tracąc chlorofil oraz uwidaczniając karoteny i ksantofile. Zostają zrzucone, a pąki okryte łuskami, dzięki czemu obniżona jest powierzchnia parowania, czyli transpiracji. Przed zimnem rośliny chroni również kora drzew., 2. Zdjęcie przedstawia bociana białego w locie. Jego upierzenie jest głównie białe z czarnymi lotkami i pokrywami skrzydeł. Ma długi, prosty, spiczasty, czerwony dziób. Znany w Polsce bocian biały jest zwierzęciem stałocieplnym. Zimuje on w Afryce. Skracanie się dnia jest sygnałem dla tych ptaków do wędrówek z północy na południe., 3. Zdjęcie przedstawia robotnicę mrówki rudnicy. Jej odwłok, tułów, wierzch głowy, a także część odnóży są czarnobrązowe, pozostałe części ciała są rude. Odnóża ma długie i mocne. Samice mrówek rudnic składają jaja w komorach o różnych temperaturach. Z komory o temperaturze 27 stopni Celsjusza mogą wylęgnąć się przyszłe królowe, z komory poniżej 20 stopni Celsjusza wylęgają się samce, natomiast powyżej 20 stopni Celsjusza robotnice., 4. Zdjęcie przedstawia zielonego, małego owada o baryłkowatym, segmentowanym odwłoku. Siedzi na zielonym pędzie. Mszyce, żerujące na roślinach owady, latem rozmnażają się dzieworodnie, natomiast jesienią jak tylko dzień zaczyna się skracać powstają uskrzydlone formy płciowe i zaczynają rozmnażać się generatywnie., 5. Zdjęcie przedstawia kwiatki – szafirki. Mają groniasty kwiatostan. Okwiat jest dzbankowaty. Szafirki są geofitami cebulowymi, czyli roślinami, które zimują w postaci przetrwalnych organów podziemnych - cebul., 6. Zdjęcie przedstawia niedźwiedzia siedzącego na tylnych łapach w wodzie. Ma duże, masywne ciało z nieznacznie wydłużoną głową. Łapy zakończone są długimi pazurami. Sierść ma kolor jasnobrązowy.
Niedźwiedzie brunatne są stałocieplnymi ssakami zamieszkującymi Azję, Europę Północną i Amerykę Północną. W warunkach zimowych zapadają one w sen zimowy, który poprzedzony jest gromadzeniem tkanki tłuszczowej. W trakcie snu zimowego ich temperatura ciała oraz liczba skurczów serca spada.Przystosowania organizmów do życia w klimacie umiarkowanym.
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., Jürgen Mangelsdorf, Stanley Zimny, www.flickr.com, licencja: CC BY-NC-ND 2.0.
Fotografia przedstawia wycinek pustyni z kilkoma palmami. W tle widać zachodzące słońce. Opisano: 1. Zdjęcie przedstawia dużego sukulenta zwanego potocznie fotelem teściowej. Ma kulisty kształt. Jest jasnozielony, ma ostro zaznaczone żebra. Wyrastają z nich długie ciernie. Kaktusy należą do kserofitów i rosną na gorących, nasłonecznionych i ubogich w wodę obszarach pustynnych i półpustynnych. Są sukulentami łodygowymi, czyli gromadzą wodę w łodygach. Ich przystosowaniem do suszy jest wytworzenie grubej, pokrytej woskiem epidermy oraz kolców zamiast liści, co ogranicza transpirację, czyli parowanie wody., 2. Zdjęcie prezentuje kota pustynnego. Jest wielkością zbliżony do kota domowego. Futro ma kolor piaskowożółty, ale na piersi i spodzie biały. Na futrze są delikatne, szarobrązowe pręgi. Na nogach i ogonie są one wyraźniejsze. Kot ma krótkie kończyny. Jego głowa jest bardziej płaska niż u kota domowego. Na bokach głowy ma bokobrody. Charakteryzują go duże uszy. Kot pustynny jest ssakiem, który ubytek wody spowodowany wysokimi pustynnymi temperaturami minimalizuje prowadząc nocny tryb życia. Kiedy nie ma stałego dostępu do wody wystarcza mu wilgoć z ciał upolowanych ofiar (na przykład pająków, jaszczurek, myszoskoczków). Dzień spędza w wykopanej przez siebie norze., 3. Zdjęcie przedstawia jednogarbnego wielbłąda stojącego na pustyni. Zwierzę ma długą szyję. Kolor sierści jest jasnobrązowy. Wielbłądy są ssakami występującymi na terenach pustynnych i półpustynnych w Afryce i Azji. Gromadzą w swoich garbach tłuszcz, który w warunkach suszy przekształcany jest w wodę metaboliczną. Ich gęsta sierść służy jako izolator, który zmniejsza ilość wody uwalnianej przy poceniu. Dodatkowo przy oddychaniu zatrzymują w nozdrzach parę wodną, minimalizując tym samym odwodnienie., 4. Zdjęcie przedstawia jaszczurkę, której ciało pokrywają sterczące pionowe łuski oraz pomarańczowobrunatne plamy, co nadaje jej groźny wygląd. Moloch straszliwy jest gatunkiem jaszczurki zamieszkującym pustynie w zachodniej Australii. Jego ciało pokryte jest kolcami, pomiędzy którymi są kanaliki odprowadzające skraplającą się na jego ciele krople wody prosto do pyska. Gdy jest za gorąco, zakopuje się w piasku., 5. Zdjęcie przedstawia zwinięte ciało grzechotnika. Na jego ciele jest wzór. Na końcu ogona znajduje się grzechotka. Grzechotnik rogaty jest gatunkiem węża zamieszkującym pustynie i półpustynie w Stanach Zjednoczonych i Meksyku. Jego ciało ma piaskową barwę, dzięki czemu upodabnia się do otoczenia. Jest zmiennocieplny, lubi wygrzewać się na słońcu, ale gdy temperatura przestaje być dla niego optymalna zakopuje się w piasku i chowa w norach gryzoni.
Fotografia przedstawia wycinek pustyni z kilkoma palmami. W tle widać zachodzące słońce. Opisano: 1. Zdjęcie przedstawia dużego sukulenta zwanego potocznie fotelem teściowej. Ma kulisty kształt. Jest jasnozielony, ma ostro zaznaczone żebra. Wyrastają z nich długie ciernie. Kaktusy należą do kserofitów i rosną na gorących, nasłonecznionych i ubogich w wodę obszarach pustynnych i półpustynnych. Są sukulentami łodygowymi, czyli gromadzą wodę w łodygach. Ich przystosowaniem do suszy jest wytworzenie grubej, pokrytej woskiem epidermy oraz kolców zamiast liści, co ogranicza transpirację, czyli parowanie wody., 2. Zdjęcie prezentuje kota pustynnego. Jest wielkością zbliżony do kota domowego. Futro ma kolor piaskowożółty, ale na piersi i spodzie biały. Na futrze są delikatne, szarobrązowe pręgi. Na nogach i ogonie są one wyraźniejsze. Kot ma krótkie kończyny. Jego głowa jest bardziej płaska niż u kota domowego. Na bokach głowy ma bokobrody. Charakteryzują go duże uszy. Kot pustynny jest ssakiem, który ubytek wody spowodowany wysokimi pustynnymi temperaturami minimalizuje prowadząc nocny tryb życia. Kiedy nie ma stałego dostępu do wody wystarcza mu wilgoć z ciał upolowanych ofiar (na przykład pająków, jaszczurek, myszoskoczków). Dzień spędza w wykopanej przez siebie norze., 3. Zdjęcie przedstawia jednogarbnego wielbłąda stojącego na pustyni. Zwierzę ma długą szyję. Kolor sierści jest jasnobrązowy. Wielbłądy są ssakami występującymi na terenach pustynnych i półpustynnych w Afryce i Azji. Gromadzą w swoich garbach tłuszcz, który w warunkach suszy przekształcany jest w wodę metaboliczną. Ich gęsta sierść służy jako izolator, który zmniejsza ilość wody uwalnianej przy poceniu. Dodatkowo przy oddychaniu zatrzymują w nozdrzach parę wodną, minimalizując tym samym odwodnienie., 4. Zdjęcie przedstawia jaszczurkę, której ciało pokrywają sterczące pionowe łuski oraz pomarańczowobrunatne plamy, co nadaje jej groźny wygląd. Moloch straszliwy jest gatunkiem jaszczurki zamieszkującym pustynie w zachodniej Australii. Jego ciało pokryte jest kolcami, pomiędzy którymi są kanaliki odprowadzające skraplającą się na jego ciele krople wody prosto do pyska. Gdy jest za gorąco, zakopuje się w piasku., 5. Zdjęcie przedstawia zwinięte ciało grzechotnika. Na jego ciele jest wzór. Na końcu ogona znajduje się grzechotka. Grzechotnik rogaty jest gatunkiem węża zamieszkującym pustynie i półpustynie w Stanach Zjednoczonych i Meksyku. Jego ciało ma piaskową barwę, dzięki czemu upodabnia się do otoczenia. Jest zmiennocieplny, lubi wygrzewać się na słońcu, ale gdy temperatura przestaje być dla niego optymalna zakopuje się w piasku i chowa w norach gryzoni.Przystosowania organizmów do życia na pustyniach i półpustyniach.
Źródło: Dash Huang, Englishsquare.pl Sp. z o.o., Philip Kahn, Philippe Rouzet, www.flickr.com, licencja: CC BY-NC-SA 2.0.
Fotografia przedstawia jezioro wraz z roślinnością na tle zachodzącego słońca. Opisano: 1. Zdjęcie prezentuje zamknięty różowy kwiat na długiej łodydze zanurzonej w wodzie oraz okrągłe liście na powierzchni wody. Grzybienie (Nymphea ) są roślinami wodnymi z pływającymi, pokrytymi warstwą woskowego nalotu liśćmi, co chroni je przed zalaniem., 2. Zdjęcie przedstawia samca kaczki krzyżówki z charakterystycznym ciemnozielonym upierzeniem głowy. reszta ciała jest brązowoszara. Dziób żółty, nogi pomarańczowe. Kaczka krzyżówka jest gatunkiem występującym na półkuli północnej. Jej palce są spięte błoną pławną, dzięki czemu świetnie pływa. Ma gęste, nieprzemakalne, pokryte wydzieliną pochodzącą z gruczołu kuprowego upierzenie oraz warstwę puchu, który stanowi izolację termiczną., 3. Na zdjęciu jest owad o wydłużonym ciele i długich, trzech parach odnóży. Owad unosi się na powierzchni wody. Nartniki należą do rodziny pluskwiaków i żyją na powierzchni wody. Potrafią utrzymać się na jej powierzchni dzięki silnie wydłużonym i położonym blisko siebie środkowym i tylnym odnóżom oraz napięciu powierzchniowemu wody. Ich ciało pokryte jest gęstymi włoskami, na których przy zanurzeniu gromadzą się pęcherzyki powietrza wykorzystywane przez do oddychania., 4. Zdjęcie ukazuje szczupaka w wodzie. Jego ciało jest spłaszczone, opływowe. Głowa wydłużona, ze zwężającymi się szczękami i bardzo szerokim spłaszczonym pyskiem. Na ciele ma poprzeczne smugi. Szczupak jest zmiennocieplną rybą słodkowodną. Ma spłaszczony, opływowy kształt ciała, płetwy i ciało pokryte śluzem, dzięki czemu sprawnie porusza się w wodzie. Oddychanie pod wodą umożliwiają mu skrzela., 5. Zdjęcie ukazuje traszkę. Ma smukłe, walcowate ciało, szeroką, płaskawą głowę, zaokrąglony pysk. Przez grzbiet biegnie żółty pasek. Traszka grzebieniasta jest zmiennocieplnym płazem ogoniastym. Jest uzależniona od wody, ponieważ to tu się rozmnaża. Jej stadium larwalne nazywane kijankami żyje i poluje w toni wodnej. Ma spłaszczony bocznie ogon, dzięki któremu sprawnie pływa. Dorosłe osobniki wymianę gazową prowadzą przez płuca, ale także przez wilgotną powierzchnię skóry.
Fotografia przedstawia jezioro wraz z roślinnością na tle zachodzącego słońca. Opisano: 1. Zdjęcie prezentuje zamknięty różowy kwiat na długiej łodydze zanurzonej w wodzie oraz okrągłe liście na powierzchni wody. Grzybienie (Nymphea ) są roślinami wodnymi z pływającymi, pokrytymi warstwą woskowego nalotu liśćmi, co chroni je przed zalaniem., 2. Zdjęcie przedstawia samca kaczki krzyżówki z charakterystycznym ciemnozielonym upierzeniem głowy. reszta ciała jest brązowoszara. Dziób żółty, nogi pomarańczowe. Kaczka krzyżówka jest gatunkiem występującym na półkuli północnej. Jej palce są spięte błoną pławną, dzięki czemu świetnie pływa. Ma gęste, nieprzemakalne, pokryte wydzieliną pochodzącą z gruczołu kuprowego upierzenie oraz warstwę puchu, który stanowi izolację termiczną., 3. Na zdjęciu jest owad o wydłużonym ciele i długich, trzech parach odnóży. Owad unosi się na powierzchni wody. Nartniki należą do rodziny pluskwiaków i żyją na powierzchni wody. Potrafią utrzymać się na jej powierzchni dzięki silnie wydłużonym i położonym blisko siebie środkowym i tylnym odnóżom oraz napięciu powierzchniowemu wody. Ich ciało pokryte jest gęstymi włoskami, na których przy zanurzeniu gromadzą się pęcherzyki powietrza wykorzystywane przez do oddychania., 4. Zdjęcie ukazuje szczupaka w wodzie. Jego ciało jest spłaszczone, opływowe. Głowa wydłużona, ze zwężającymi się szczękami i bardzo szerokim spłaszczonym pyskiem. Na ciele ma poprzeczne smugi. Szczupak jest zmiennocieplną rybą słodkowodną. Ma spłaszczony, opływowy kształt ciała, płetwy i ciało pokryte śluzem, dzięki czemu sprawnie porusza się w wodzie. Oddychanie pod wodą umożliwiają mu skrzela., 5. Zdjęcie ukazuje traszkę. Ma smukłe, walcowate ciało, szeroką, płaskawą głowę, zaokrąglony pysk. Przez grzbiet biegnie żółty pasek. Traszka grzebieniasta jest zmiennocieplnym płazem ogoniastym. Jest uzależniona od wody, ponieważ to tu się rozmnaża. Jej stadium larwalne nazywane kijankami żyje i poluje w toni wodnej. Ma spłaszczony bocznie ogon, dzięki któremu sprawnie pływa. Dorosłe osobniki wymianę gazową prowadzą przez płuca, ale także przez wilgotną powierzchnię skóry.Przystosowania organizmów do życia w jeziorze i jego otoczeniu.
Źródło: Zoran Gavrilović, C T Johansson, Christian Fischer, Manuel Sánchez-Mateos Paniagua, http://commons.wikimedia.org, www.flickr.com, licencja: CC BY-NC 2.0.
Polecenie 2
Polecenie 3
Zakwalifikuj dany czynnik do odpowiedniej grupy.
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.