Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Symulacja 1

Czy potrafisz dokonać podziału układów krystalograficznych? Czy wiesz, jakie parametry je charakteryzują? Potrafisz podać przykład kryształu dla każdego z nich? Zapoznaj się z przedstawionymi informacjami, a następnie rozwiąż ćwiczenia.

Czy potrafisz dokonać podziału układów krystalograficznych? Czy wiesz, jakie parametry je charakteryzują? Potrafisz podać przykład kryształu dla każdego z nich? Zapoznaj się z opisem układów, a następnie rozwiąż ćwiczenia.

RfSuwesOIsHaU1
Symulacja dotyczy układów krystalograficznych. 1. Układ krystalograficzny: trójskośny. Ogólny opis: układ trójskośny charakteryzuje się trzema osiami o różnej długości i nachylonymi do siebie ukośnie; a różne od b różne od c; alfa beta gamma różne od 90 stopni. W tym układzie krystalizuje m.in. anortyt, albit, turkus, amazonit i rodonit. 1.1. Minerał: Anortyt (glinokrzemian wapnia). Wzór sumaryczny: C a A l 2 S i 2 O 8 . Struktura krystaliczna: Rysunek przedstawiający strukturę krystaliczną anortytu. Struktura krystaliczna anortytu. Jony wapnia – kolor zielony, krzem – kolor jasnożółty, glin – kolor różowy, tlen – kolor czerwony. Rysunek przedstawiający komórkę elementarną typu P z zaznaczonymi długościami boków: a 8.173 angsztremów, b 12.869 angsztremów, c 14.165 angsztremów i kątami: alfa 93.113 stopni, beta 115.931 stopni, gamma 91.261 stopni. 1.2. Minerał: Albit. Wzór sumaryczny: N a A I S i 3 O 8 . Struktura krystaliczna: Rysunek przedstawiający strukturę krystaliczną albitu. Struktura krystaliczna albitu. Jony sodu – kolor fioletowy, krzem – kolor jasnożółty, glin – kolor jasnoróżowy, tlen – kolor czerwony. Rysunek przedstawiający komórkę elementarną typu P z zaznaczonymi długościami boków: a 8.290 angsztremów, b 12.966 angsztremów, c 7.151 angsztremów i kątami: alfa 91.18 stopni, beta 116.31 stopni, gamma 90.14 stopni. 2. Układ krystalograficzny: Jednoskośny. Ogólny opis: Układ krystalograficzny, w którym trzy osie są różnej długości, a dwie są w stosunku do siebie prostopadłe; a różne od b różne od c; alfa, gamma równe 90 stopni, beta większe lub równe 90 stopni. Przykładami minerałów krystalizujących w tym układzie są m.in. mika, gips, malachit, jadeit i azuryt. 2.1. Minerał: Gips. Wzór sumaryczny: C a S O 4 2 H 2 O . Struktura krystaliczna: Rysunek przedstawiający strukturę krystaliczną gipsu. Wodór – kolor biały, jony wapnia – kolor zielony, siarka – kolor żółty, tlen – kolor czerwony. Rysunek przedstawiający komórkę elementarną typu C z zaznaczonymi długościami boków: a 6.277 angsztremów, b 15.181 angsztremów, c 5.672 angsztremów i kątami: alfa 90 stopni, beta 114.11 stopni, gamma 90 stopni. 2.2. Minerał: Jadeit. Wzór sumaryczny: Struktura krystaliczna: Rysunek przedstawiający strukturę krystaliczną jadeitu. Jony sodu – kolor fioletowy, glin – kolor różowy, krzem – kolor jasnożółty, tlen – kolor czerwony. N a A I S i 2 O 6 . Rysunek przedstawiający komórkę elementarną typu C z zaznaczonymi długościami boków: a 9.418 angsztremów, b 8.562 angsztremów, c 5.219 angsztremów i kątami: alfa 90 stopni, beta 107.58 stopni, gamma 90 stopni. 3. Układ krystalograficzny: Rombowy. Ogólny opis: Charakteryzuje się trzema osiami o różnej długości, które są w stosunku do siebie prostopadłe; a nie jest równe b nie jest równe c; alfa, beta ,gamma równa się 90 stopni. W tym układzie krystalizuje m.in. siarka rodzima, topaz, hemimorfit i fajalit. 3.1. Minerał: Fajalit. Wzór sumaryczny: F e 2 S i O 4 . Struktura krystaliczna: Rysunek przedstawiający strukturę krystaliczną fajalitu. Żelazo – kolor pomarańczowy, tlen – kolor czerwony, krzem- kolor jasnożółty. Rysunek przedstawiający komórkę elementarną typu P z zaznaczonymi długościami boków:a 4.739 ANGSZTREMÓW, b 9.899 angsztremów, c 5.979 angsztremów i kątami: alfa 90 stopni, beta 90 stopni, gamma 90 stopni. 4. Układ krystalograficzny: Tetragonalny. Ogólny opis: W układzie tym występują trzy prostopadłe w stosunku do siebie osie. Dwie z nich mają taką samą długość i leżą w jednej płaszczyźnie. Przykładami minerałów są m.in. cyrkon, rutyl, chalkopiryt i anataz. 4.1. Minerał: Rutyl. Wzór sumaryczny: T i O 2 . Struktura krystaliczna: Rysunek przedstawiający strukturę krystaliczną rutylu. Tytan – kolor biały, tlen – kolor czerwony. Rysunek przedstawiający komórkę elementarną typu P z zaznaczonymi długościami boków: a 4.5922 angsztremów, c 2.9574 angsztremów i kątami alfa 90 stopni, beta 90 stopni, gamma 90 stopni. 4.2. Minerał: Cyrkon. Wzór sumaryczny: Z r O 2 . Struktura krystaliczna: Rysunek przedstawiający strukturę krystaliczną cyrkonu. Cyrkon – kolor niebieski, krzem – kolor jasnożółty, tlen – kolor czerwony. Rysunek przedstawiający komórkę elementarną typu I z zaznaczonymi długościami boków: a 6.607 angsztremów, c 5.982 angsztremów i kątami: alfa 90 stopni, beta 90 stopni, gamma 90 stopni. 5. Układ krystalograficzny: Heksagonalny. Ogólny opis: Układ, w którym trzy z czterech osi leżą w jednej płaszczyźnie, mają one jednakową długość, a kąt między nimi wynosi 120 stopni. Czwarta oś jest osią sześciokrotną, ma inną długość niż pozostałe i jest do nich prostopadła. Przykładami minerałów krystalizujących w tym układzie są m.in. grafit, beryl, apatyt i molibdenit. 5.1. Minerał: Kalcyt. Wzór sumaryczny: C a C O 3 . Struktura krystaliczna: Rysunek przedstawiający strukturę krystaliczną kalcytu. Jony wapnia – kolor zielony, tlen – kolor czerwony, węgiel – kolor szary. Rysunek przedstawiający komórkę elementarną typu P z zaznaczonymi długościami boków: a 4.9900 angsztremów, c 17.0615 angsztremów i kątami alfa 90 stopni, beta 90 stopni, gamma 120 stopni. 6. Układ krystalograficzny: Trygonalny. Ogólny opis: Trygonalny, inaczej romboedryczny. W układzie tym, trzy z czterech osi leżą w jednej płaszczyźnie, mają jednakową długość, a kąt między nimi wynosi 120 stopni. Czwarta oś jest osią trzykrotną i jest prostopadłą do pozostałych; a równa się b równa się c; alfa równa się beta równa się gamma nie jest równe 90 stopni. Przykładami kryształów są m.in. bizmut, magnezyt, kwarc i dolomit. 6.1. Minerał: Siarczan(VI) magnezu woda 1/6. Wzór sumaryczny: M g S O 4 mnożone przez 6 H 2 O . Struktura krystaliczna: Rysunek przedstawiający strukturę krystaliczną siarczanu(VI) magnezu wody 1/6. Siarka – kolor żółty, magnez – kolor zielony, tlen – kolor czerwony, wodór – kolor biały. Rysunek przedstawiający komórkę elementarną typu R z zaznaczonymi długościami boków: a 5.911 angsztremów i kątem alfa 96.25 stopni. 7. Układ krystalograficzny: Regularny. Ogólny opis: Wszystkie trzy osie mają tą samą długość i są w stosunku do siebie prostopadłe; a równa się b równa się c; alfa równa się beta równa się gamma równa się 90 stopni. W tym układzie krystalizuje m.in. miedź rodzima, złoto rodzime, srebro rodzime i diament. 7.1. Minerał: Halit. Wzór sumaryczny: NaCl. Struktura krystaliczna: Rysunek przedstawiający strukturę krystaliczną halitu. Chlor – kolor zielony, sód – kolor fioletowy. Rysunek przedstawiający komórkę elementarną typu F z zaznaczonymi długości
Grafika interaktywna pt. „Układy krystalograficzne”
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Podpowiedźgreenwhite
Polecenie 1
R1O64fAonkCUT
Czym jest indywiduum chemiczne? Ile indywiduów należy do komórki ściennie centrowanej F?
RTy2Mbgi3z82B
Ćwiczenie 1
Które z układów krystalograficznych posiadają tylko jeden typ komórki elementarnej? Możliwe odpowiedzi: 1. heksagonalny, 2. trygonalny, 3. regularny, 4. rombowy, 5. jednoskośny, 6. trójskośny
R1PhVQTeKeq4o
Ćwiczenie 2
Które z komórek elementarnych występują w układzie tetragonalnym? Możliwe odpowiedzi: 1. Komórka elementarna typu I, 2. Komórka elementarna typu F, 3. Komórka elementarna typu R, 4. Komórka elementarna typu C, 5. Komórka elementarna typu P
R1P6Agwm74Lrg
Ćwiczenie 3
Zaznacz w którym z układów krystalograficznych osie mają różną długość, a kąt między nimi wynosi 90°. Układ ten posiada 4 typy komórek Bravais'go. Możliwe odpowiedzi: 1. heksagonalny, 2. trygonalny, 3. regularny, 4. rombowy, 5. jednoskośny, 6. trójskośny