Grafika interaktywna
Ekspresja genu u różnych organizmów
Przeanalizuj poniższą grafikę interaktywną i rozwiąż zadania (oznaczone numerami 1‑6) sprawdzające wiedzę o procesie ekspresji genu u eukariontów i prokariontów.
Przeanalizuj opis poniższej grafiki interaktywnej i rozwiąż zadania sprawdzające wiedzę o procesie ekspresji genu u eukariontów i prokariontów.
Grafika przedstawia schematycznie przedstawioną komórkę prokariotyczną oraz komórkę eukariotyczną. Komórkę prokariotyczną wypełnia cytoplazma. Poniżej przedstawiony jest łańcuch DNA w postaci czerwonej podwójnej helisy. Od łańcucha DNA odchodzi w dół pojedynczy czerwony łańcuch z wypustkami podpisany jako mRNA. Z lewej strony schematu widoczne jest białko ukazane jako łańcuch zbudowany z owalnych, połączonych ze sobą elementów. Niektóre owalne elementy są odłączone od łańcucha. Widnieją na nich skróty: Lys, Glu, Tyr, Thr, Ser, Ala, Met. Łączą się one z łańcuchem białkowym, co sugeruje strzałka. Pojedyncze owalne kształty połączone są z nieregularnym elementem podpisanym jako tRNA transportujący aminokwas. Pod spodem widoczna jest organella komórkowa zbudowana z dwóch owalnych kształtów połączonych ze sobą. Poprzez miejsce łączenia przechodzi łańcuch mRNA.
Na ilustracji umieszczone są cyfry od 1 do 4. Po kliknięciu na nie otwiera się fotografia i pytanie:
1. Na zdjęciu znajduje się niejednolita, szara, marmurkowata powierzchnia. Widoczne są na niej niewielkie, nieregularne, czarne plamy. Pod spodem znajduje się ćwiczenie:
2. Na fotografii widoczne są na granatowym tle fragmenty pojedynczego niebieskiego łańcucha z regularnie rozmieszczonymi wypustkami. Pod spodem znajduje się ćwiczenie:
3. Fotografia przedstawia owalne, ciemnoróżowe kształty z cienkimi witkami nieregularnie rozmieszczone na granatowym tle. Poniżej znajduje się ćwiczenie:
4. Fotografia przedstawia nieregularną, niebieską masę na białym tle. Poniżej przedstawione jest ćwiczenie:
W drugiej części ilustracji znajduje się schematycznie przedstawiona komórka eukariotyczna, którą również wypełnia cytoplazma. Z prawej strony schematu widoczne jest białko ukazane jako łańcuch zbudowany z owalnych, połączonych ze sobą elementów. Niektóre owalne elementy są odłączone od łańcucha. Widnieją na nich skróty: Lys, Glu, Tyr, Thr, Ser, Ala, Met. Łączą się one z łańcuchem białkowym, co sugeruje strzałka. Pojedyncze owalne kształty połączone są z nieregularnym elementem podpisanym jako tRNA transportujący aminokwas. Pod nimi widoczne są owalne, kremowe kształty – przez środek jednego z nich przechodzi fragment pojedynczego czerwonego łańcucha z wypustkami podpisany jako mRNA. Fragmenty tego łańcucha wychodzą z okręgu zbudowanego z niebieskich, przerywanych linii – jądra komórkowego, wewnątrz którego znajduje się łańcuch DNA w postaci czerwonej podwójnej helisy.
Na ilustracji umieszczone są cyfry od 5 do 6. Po kliknięciu na nie otwiera się fotografia i pytanie:
5. Ilustracja przedstawia model komórki w przekroju. Wewnątrz fioletowej kuli widoczna jest mniejsza, jasnofioletowa kula z jasnoszarymi, okrągłymi plamami. W środku większej kuli znajdują się również cienkie, pofalowane linie. Dookoła niej znajdują się owalne, okalające ją, niebieskie elementy. Poniżej jest ćwiczenie:
6. Fotografia mikroskopowa przedstawia wycinek organu zbudowanego z komórek eukariotycznych ułożonych na planie koła. Komórki są ułożone w rzędach, mają kształt prostokąta, niebieską ścianę komórkową, szare wnętrze i niebieskie jądra. Komórki budujące ścianę zewnętrzną są również w kształcie prostokąta, ale są płaskie. Poniżej znajduje się ćwiczenie:
Ułóż pytanie quizowe dotyczące ekspresji genu u różnych organizmów i daj je do rozwiązania kolegom i koleżankom.
Posługując się grafiką interaktywną, porównaj proces ekspresji genów w komórkach eukariotycznych i prokariotycznych, a następnie stwórz na tej podstawie tabelę.