Ilustracja przedstawia schemat mejozy pregamicznej 1. W komórkach somatycznych, z których składa się ciało diploidalnego osobnika żeńskiego, zachodzi proces mitozy. Osobnik diploidalny żeński (2n), 2. W komórkach somatycznych diploidalnego osobnika męskiego także zachodzi proces mitozy. Osobnik diploidalny męski (2n), 3. W komórkach macierzystych gamet diploidalnego osobnika żeńskiego zachodzi mejoza, a w jej wyniku powstają haploidalne gamety (n) – komórki jajowe., 4. W komórkach macierzystych gamet diploidalnego osobnika męskiego także zachodzi mejoza, a w jej wyniku powstają haploidalne gamety (n) – plemniki., 5. Haploidalne gamety łączą się, dzięki czemu powstaje diploidalna zygota (2n). W wyniku kolejnych podziałów mitotycznych rozwinie się z niej kolejny osobnik diploidalny. Taki typ mejozy występuje m.in. u człowieka.

Ilustracja przedstawia schemat mejozy postgamicznej 1. W haploidalnych komórkach somatycznych, z których składa się ciało osobnika (-), zachodzi proces mitozy. (-) (n), 2. W komórkach somatycznych haploidalnego osobnika (+) także zachodzi proces mitozy. (+) (n), 3. U osobnika (-) w wyniku mitozy z haploidalnych komórek somatycznych powstają gamety., 4. U osobnika (+) także zachodzi mitoza, w której wyniku powstają haploidalne gamety (n)., 5. Haploidalne gamety łączą się w procesie zapłodnienia, dzięki czemu powstaje diploidalna zygota (2n)., 6. Zygota ulega podziałowi mejotycznemu, w wyniku którego powstają cztery haploidalne osobniki (n). Taki typ mejozy występuje u niektórych roślin pierwotnie wodnych i protistów, np. wiciowców (Flagellata) czy sporowców (Sporozoa).

Schemat przedstawia przemianę pokoleń. 1. U obu organizmów macierzystych z diploidalnej zygoty rozwija się diploidalny sporofit., 2. W stadium sporofitu zachodzi proces mejozy, w wyniku której powstają haploidalne spory (zarodniki)., 3. Ze spor (zarodników), w wyniku podziałów mitotycznych, rozwijają się haploidalne gametofity., 4. W gametangiach haploidalnych gametofitów zachodzi mitoza – w jej wyniku powstają haploidalne gamety męskie oraz żeńskie., 5. Haploidalne gamety łączą się w procesie zapłodnienia, dzięki czemu powstaje diploidalna zygota. Dzięki kolejnym podziałom mitotycznym rozwinie się z niej kolejny sporofit. Przemiana pokoleń występuje u wszystkich roślin wyższych. Na ilustracji przedstawiono dwa schematy, które w efekcie końcowym doprowadzą do powstania zygoty (2n). Pierwszy schemat: 1. Zygota (2n), 2. Sporofit (2n), Mejoza, 3. Spoty (n), Mitoza, 4. Gametofit (n), 5. Gamety (n), 6. Zygota (2n) Drugi schemat: 1. Zygota (2n), 2. Sporofit (2n), Mejoza, 3. Spoty (n), Mitoza, 4. Gametofit (n), 5. Gamety (n), 6. Zygota (2n)