Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
bg‑azure

Przystosowania kaszalota spermacetowego do nurkowania 1

R19p8F9qNdqt51
Grafika przedstawia schemat budowy kaszalota spermacetowego. Przewody nosowe to długie rurki znajdujące się koło spermacetu. Podczas nurkowania zimna woda wypełnia przewody nosowe, ochładzając spermacet. W efekcie zwiększa on swoją gęstość, co pomaga przy zanurzaniu się. Po usunięciu wody z przewodów nosowych spermacet ogrzewa się pod wpływem ciepła ciała kaszalota. Staje się wówczas mniej gęsty, a to ułatwia wynurzanie. Spermacet to półpłynna substancja występująca w głowie kaszalota, w zbiorniku nad prawym przewodem nosowym. Dzięki zmianom swojej gęstości pomaga kaszalotowi w nurkowaniu. Mózg kaszalota znajduje się w tyle jego czaszki, za spermacetem. Krew dopływająca do mózgu jest filtrowana przez specjalne naczynia krwionośne, tworzące tzw. sieć dziwną, która otacza mózg kaszalota. Kaszalot posiada duże naczynia krwionośne, znajdujące się w kręgosłupie. Kiedy obniża się poziom tlenu we krwi, dochodzi do centralizacji krążenia (zapewniony jest dopływ tlenu do mózgu i innych dużych organów). Mniejsze naczynia krwionośne odchodzą od dużych naczyń krwionośnych. Kaszalot ma dużą objętość krwi krążącej, bogatej w hemoglobinę, dzięki czemu tlen może być dostarczany do całego ciała. Płetwa jest dwupłatowa i ma dużą powierzchnię, dzięki czemu kaszalot sprawnie się porusza i zanurza. Mięśnie zawierają mioglobinę. Magazynuje ona tlen, na który znacząco wzrasta zapotrzebowanie podczas nurkowania. Ruchoma klatka żebrowa pozwala na łatwe zapadanie się płuc podczas nurkowania, co ogranicza pobieranie azotu. Dzięki sercu, przy zanurzaniu tętno zwalnia i dochodzi do chwilowej bradykardii. Płuca są narządem wymiany gazowej, która zachodzi efektywnie dzięki ich dużej objętości. Do sztywnej tchawicy z zapadniętych płuc ucieka gaz – przede wszystkim azot – co zapobiega jego wchłanianiu do krwi.
Budowa kaszalota spermacetowego (Physeter macrocephalus).
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Polecenie 1
R1c73r5tVgYCD
Podaj dwa przykłady przystosowań organów kaszalota do nurkowania. (Uzupełnij).
R17MMcycmSCg9
Zapoznaj się z grafikę interaktywną i podaj dwa przykłady przystosowania narządów kaszalota do nurkowania. (Uzupełnij).
Polecenie 2
R1TvD7XQlRZzg
Wyjaśnij, w jaki sposób spermacet ułatwia nurkowanie i wynurzanie się kaszalotowi. (Uzupełnij).