Sprawdź się
Pingwin cesarski (Aptenodytes forsteri) może spędzić pod wodą ponad 20 minut na jednym wdechu. Podczas nurkowania stosuje jedną z dwóch dostępnych mu strategii gospodarowania tlenem. W pierwszej dopływ krwi do mięśni zostaje całkowicie odcięty, w drugiej zmniejsza się ukrwienie narządów wewnętrznych i cała utlenowana krew zostaje przekierowana do mięśni.
Na podstawie powyższych informacji oraz własnej wiedzy przyporządkuj podane opisy do odpowiedniej strategii gospodarowania tlenem u pingwina cesarskiego: pierwszej lub drugiej.
Utrzymuje się dotlenienie serca i mózgu., Pingwin musi szybciej wynurzać się z wody., Pingwin korzysta z zasobów tlenu zmagazynowanych przez mioglobinę., Po pewnym czasie pingwin przechodzi na oddychanie beztlenowe., Ta strategia zmniejsza ukrwienie narządów wewnętrznych, dotleniając mięśnie., Wskutek powstającego kwasu mlekowego zwierzę musi długo odpoczywać., Zwierzę korzysta z tej strategii podczas pogoni za ławicą ryb.
Strategia pierwsza | |
---|---|
Strategia druga |
U ptaków zarówno przy wdechu, jak i wydechu przez płuca przepływa świeże powietrze. Na schemacie przedstawiono jeden z etapów oddychania u tych zwierząt.
Na każdej wysokości tlen zajmuje ok. 21% objętości powietrza. Wraz ze wzrostem wysokości nad poziomem morza powietrze staje się rzadsze i chłodniejsze. Maleje ciśnienie atmosferyczne oraz ciśnienie parcjalne tlenu.
Przy ciśnieniu powietrza na poziomie morza równym 760 mm Hg ciśnienie parcjalne tlenu wynosi 159 mm Hg. Na wysokości 5000 m n.p.m. ciśnienie powietrza wynosi 390 mm Hg, a ciśnienie parcjalne – 82 mm Hg. W takich warunkach swobodna dyfuzja tlenu z pęcherzyków do krwi jest ograniczona (maleje gradient ciśnień parcjalnych tlenu). Powyżej 5800 m n.p.m. długotrwałe przebywanie człowieka bez dodatkowej porcji tlenu nie jest możliwe.
Mioglobina jest białkiem występującym w mięśniach poprzecznie prążkowanych. Podobnie jak hemoglobina ma zdolność nietrwałego wiązania tlenu. W tkance mięśniowej poprzecznie prążkowanej stanowi jego magazyn.
Na wykresie przedstawiono powinowactwo hemoglobiny i mioglobiny do tlenu.