Mapa świata przedstawia wysokość lądów. Na zachodzie Ameryki Północnej przeważają lądy powyżej 2000 metrów nad poziomem morza na wschodzie tereny do 200 metrów. Na zachodzie Ameryki Południowej przeważają lądy powyżej 5000 metrów nad poziomem morza, w środkowej części tereny do 200 metrów a na wschodzie tereny do 500 metrów. W południowej Europie przeważają tereny do 5000 metrów a w pozostałej Europie do 200 metrów. W zachodniej Afryce przeważają tereny do 200 metrów a we wschodniej do 5000 metrów. W północnej Azji przeważają tereny do 200 metrów, w środkowej ponad 5000 metrów, we wschodniej i południowej do 200 metrów. W Australii tereny mają do 200 metrów wysokości. Na mapie zaznaczono 14 punktów. Numer 1 zaznaczono w północno wschodniej Kanadzie. Numer 2 w Norwegii. Numer 3 w środkowych Stanach Zjednoczonych. Numer 4 na wschodzie Stanów Zjednoczonych. Numer 5 w północnej Europie. Numer 6 we wschodniej Europie. Numer 7 w południowej Europie. Numer 8 w północnej Azji. Numer 9 we wschodniej Ameryce Południowej. Numer 10 w zachodniej Afryce. Numer 11 w Himalajach. Numer 12 w południowo wschodniej Azji. Numer 13 w południowej Afryce. Numer 14 na Antarktydzie. Opis. 1. Główne czynniki kształtujące pogodę w rejonach okołobiegunowych (subpolarnych):

• mały dopływ energii związany z małym kątem padania promieni słonecznych,
• cyrkulacja atmosferyczna w dużych szerokościach geograficznych.

Zjawiska pogodowe i ich zmienność:

• małe zróżnicowanie warunków pogodowych w roku,
• długa i mroźna zima, krótkie i chłodne lato,
• średnia roczna temperatura powietrza poniżej 0°C, a najcieplejszego miesiąca poniżej 10°C,
• opady głównie w postaci długotrwałych mżawek i śnieżne, od 150 do 750 mm, wzrastające w lecie,
• duże zachmurzenie,
• częste mgły,
• bardzo silne wiatry.

Wybrane regiony świata o podobnych warunkach pogodowych:

• północna Islandia, północna część półwyspów: Skandynawskiego i Kolskiego, północna Syberia, wybrzeża Grenlandii, północna Kanada, północna Alaska, południowa część Patagonii, Ziemia Ognista.

Klimatogram przedstawia Iqaulit w Kanadzie. Najwyższe opady występują w sierpniu i wynoszą ponad 90 milimetrów a najniższe w lutym i wynoszą powyżej 15 milimetrów. Najwyższa temperatura występuje w lipcu i wynosi 10 stopni Celsjusza a najniższa w styczniu i wynosi poniżej minus 25 stopni Celsjusza. Iqaluit, Kanada
_{Indeks dolny Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., oprac. na podstawie danych pl.climate-data.org}, 2. Główne czynniki kształtujące pogodę w rejonach okołobiegunowych (polarnych) na półkuli północnej:

• mały dopływ energii związany z małym kątem padania promieni słonecznych, zjawiskiem dnia i nocy polarnej, dużym albedo pokrywy śnieżnej i lodowej,
• cyrkulacja atmosferyczna w dużych szerokościach geograficznych i związany z nią układ ośrodków barycznych (wyże polarne).

Zjawiska pogodowe i ich zmienność:

• małe zróżnicowanie warunków pogodowych w roku,
• długa i mroźna zima, lato bardzo krótkie i chłodne,
• średnia roczna temperatura powietrza zawsze poniżej -0°C, a najcieplejszego miesiąca poniżej -5°C,
• opady wyłącznie śnieżne, od 75 do 500 mm, wzrastające zimą,
• duże zachmurzenie,
• częste mgły,
• duża wilgotność powietrza,
• bardzo silne, porywiste wiatry,
• wysokie ciśnienie atmosferyczne.

Wybrane regiony świata o podobnych warunkach pogodowych:

• wyspy: Svalbard, Ziemia Franciszka Józefa, Nowa Ziemia, Ziemia Północna, Nowosyberyjskie, Wrangla, półwysep Tajmyr, Ellesmere'a, Parry’ego, Królowej Elżbiety, większość Grenlandii, Ziemia Baffina.

Klimatogram przedstawia Svalbard. Najwyższe opady występują w grudniu i wynoszą prawie 60 milimetrów a najniższe w czerwcu i wynoszą ponad 20 milimetrów. Najwyższa temperatura występuje w lipcu i wynosi 5 stopni Celsjusza a najniższa w marcu i wynosi minus 15 stopni Celsjusza. Longyearbyen, Svalbard
_{Indeks dolny Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., oprac. na podstawie danych pl.climate-data.org}, 3. Główne czynniki kształtujące pogodę w rejonach występowania tornad:

• zderzenie ciepłego powietrza z chłodnym i zmiana temperatury powietrza w pionie,
• niestabilny stan atmosfery, silne prądy wznoszące i zstępujące,
• różne kierunki i prędkość wiatru na różnych wysokościach.

Zjawiska pogodowe i ich zmienność:

• wirowy ruch powietrza,
• występowanie chmur burzowych (Cumulonimbus),
• intensywne opady burzowe,
• duża prędkość wiatru, dochodząca przy najsilniejszych tornadach do 480 km/h.

Wybrane regiony świata o podobnych warunkach pogodowych:

występowanie na całym świecie, głównie jednak w centralnej części Stanów Zjednoczonych (tzw. Aleja Tornad).

, 4. Główne czynniki kształtujące pogodę w rejonach występowania cyklonów tropikalnych:

• ciepłe wody oceaniczne o temperaturze w warstwie powierzchniowej (co najmniej 50 m) przekraczającej 26,5 °C,
• niewielka zmienność prędkości wiatru z wysokością,
• spadek ciśnienia atmosferycznego.

Zjawiska pogodowe i ich zmienność:

• ruch powietrza w dolnych warstwach atmosfery o kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara na półkuli północnej i kierunku zgodnym z tym ruchem na półkuli południowej,
• wypiętrzone chmury burzowe (Cumulonimbus),
• niskie ciśnienie atmosferyczne,
• intensywne opady i gwałtowne wyładowania atmosferyczne,
• duża prędkość i porywistość wiatru (huragan, tajfun),
• fale wiatrowe na morzu.

Wybrane regiony świata o podobnych warunkach pogodowych:

• północno-zachodnia część Oceanu Spokojnego, Filipiny, Australia, Morze Karaibskie, Zatoka Meksykańska, zachodnie wybrzeże Meksyku i in. (regionalne nazwy: (huragan, tajfun, huragan, baguio, willy-willy, hurricane, cordonazo).

Zdjęcie satelitarne ukazuje chmury w kształcie spirali układające się nad oceanem w pobliżu lądu. Huragan Katrina, 2005
_{Indeks dolny Źródło: Wikimedia Commons}, 5. Główne czynniki kształtujące pogodę w rejonach oddziaływania ciepłych prądów morskich:

• ciepły prąd morski,
• cyrkulacja atmosferyczna w strefie wybrzeża powodująca napływ ciepłych i wilgotnych mas powietrza, wskutek czego na sąsiadujących z oceanem obszarach lądowych tworzą się chmury dające opady i wzrasta temperatura powietrza.

Zjawiska pogodowe i ich zmienność:

• ograniczenie kontrastów pogodowych w porach ciepłej i chłodnej – wilgotne, chłodne lato, ciepła zima,
• duże opady, powyżej 1000 mm, a w niektórych rejonach powyżej 2000 mm występujące przez cały rok,
• temperatura powietrza o kilka stopni wyższa w stosunku do obszarów leżących poza wpływem ciepłego prądu, zwykle powyżej 0°C,
• mgły na obszarach lądowych sąsiadujących z oceanem,
• częste i duże zachmurzenie.

Wybrane regiony świata o podobnych warunkach pogodowych:

• modyfikujący warunki pogodowe wpływ ciepłych prądów morskich występujący głównie w średnich i dużych szerokościach geograficznych – np. ciepły Prąd Zatokowy (Golfsztrom) oraz stanowiące jego część prądy Północnoatlantycki i Norweski płynące od Zatoki Meksykańskiej, przez Ocean Atlantycki, do Morza Barentsa wpływają łagodząco na warunki pogodowe w Europie Zachodniej i Północnej, zwłaszcza na wybrzeżach Wielkiej Brytanii i Norwegii, a nawet w rejonach położonych za kręgiem polarnym (Murmańsk).

Zdjęcie przedstawia prądy przy Bergen w Norwegii. Jest tam zimny prąd. W stronę Afryki i Ameryki Północnej zmienia się w ciepły prąd. Prąd Zatokowy
_{Indeks dolny Źródło: wikipedia.org}Ilustracja przedstawia klimatogram. Najwyższe opady są w grudniu, wynoszą około 280 milimetrów. Nieco niższe są w styczniu. Najniższe opady są w maju, wynoszą 120 milimetrów. Najwyższa temperatura przypada w lipcu - 15 stopni Celsjusza. Nieco niższa jest w sierpniu. Najniższa jest w styczniu i w grudniu, wynosi zero stopni Celsjusza. Bergen, Norwegia
_{Indeks dolny Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., oprac. na podstawie danych pl.climate-data.org}, 6. Główne czynniki kształtujące pogodę w szerokościach umiarkowanych:

• cyrkulacja powietrza w umiarkowanych szerokościach geograficznych i związany z nią wpływ zróżnicowanych pod względem wilgotności i temperatury mas powietrza,
• sezonowo zmienne układy baryczne i związana z nimi wędrówka frontów atmosferycznych i zmiana kierunku i prędkości wiatru,
• odległość od oceanów i dużych mas lądowych.

Zjawiska pogodowe i ich zmienność:

• duża zmienność stanów pogody zależnie od kierunku napływających mas powietrza o cechach morskich lub kontynentalnych,
• roczna amplituda temperatury powietrza powyżej 25°C,
• całoroczne opady (500–700 mm) deszczu, a zimą deszczu i śniegu, wzrost sumy opadów w miesiącach letnich,
• częste zmiany ciśnienia atmosferycznego.

Wybrane regiony świata o podobnych warunkach pogodowych:

• centralna Europa, południowa część Szwecji, Korea Północna, obszar wzdłuż Rzeki Świętego Wawrzyńca, obszar między Wielkimi Jeziorami Ameryki Północnej.

Klimatogram przedstawia Warszawę. Najwyższe opady występują w grudniu i wynoszą prawie 300 milimetrów a najniższe w maju i wynoszą 120 milimetrów. Najwyższa temperatura występuje w lipcu i wynosi 15 stopni Celsjusza a najniższa w grudniu, styczniu i lutym i wynosi 0 stopni Celsjusza. Warszawa, Polska
_{Indeks dolny Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., oprac. na podstawie danych pl.climate-data.org}, 7. Główne czynniki kształtujące pogodę w obszarach nad Morzem Śródziemnym:

• cyrkulacja powietrza w obrębie obszarów morza Śródziemnomorskiego,
• sezonowo zmienne układy baryczne i związany z nimi napływ mas powietrza o zróżnicowanych cechach.

Zjawiska pogodowe i ich zmienność:

• duża zmienność warunków pogodowych, zwłaszcza opadowych i termicznych,
• lata suche, słoneczne i gorące, zimy łagodne i wilgotne,
• średnia roczna temperatura powietrza powyżej 10°C, miesięcy letnich przekracza 20°C, miesięcy zimowych powyżej 0°C,
• opady głównie w chłodnej porze roku (400–1000 mm),
• okres suchy, z małymi opadami, a niekiedy bezopadowy, trwa 3—6 miesięcy,
• burze pyłowe.

Wybrane regiony świata o podobnych warunkach pogodowych:

• wybrzeże Morza Śródziemnego i Morza Czarnego, Nizina Atlantycka, wybrzeże Kalifornii, środkowe wybrzeże Chile, południowe wybrzeże Afryki, południowo-zachodnia Australia, Tasmania i wybrzeże Australii nad Cieśniną Bassa, Nowa Zelandia – Wyspa Północna, Wyspy Japońskie, Korea Południowa.

Klimatogram przedstawia Neapol. Najwyższe opady występują w lipcu i wynoszą prawie 90 milimetrów a najniższe w lutym i wynoszą prawie 45 milimetrów. Najwyższa temperatura występuje w lipcu i wynosi 20 stopni Celsjusza a najniższa w styczniu i wynosi poniżej 0 stopni Celsjusza. Neapol, Włochy
_{Indeks dolny Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., oprac. na podstawie danych pl.climate-data.org}, 8. Główne czynniki kształtujące pogodę na rozległych obszarach lądowych:

• odległość od oceanów i lądów,
• cyrkulacja powietrza w obrębie rozległych obszarów lądowych położonych w umiarkowanych szerokościach geograficznych,
• sezonowo zmienne układy baryczne i związana z nimi zmiana kierunku i prędkości wiatru.

Zjawiska pogodowe i ich zmienność:

• zróżnicowane sezonowo warunki pogodowe, głównie termiczne,
• duża roczna zmienność temperatury powietrza sięgająca kilkudziesięciu stopni – krótkie i chłodne lato, długa i mroźna zima,
• średnia temperatura powietrza najcieplejszego miesiąca do 20°C, średnia temperatura powietrza najzimniejszego miesiąca od -40°C do -10°C,
• występowanie zimą najniższych (w skali globalnej poza obszarami polarnymi) wartości temperatury powietrza przekraczającymi np. we wschodniej Syberii -70°C,
• niewielkie opady (200–600 mm), głównie letnie,
• silne wiatry.

Wybrane regiony świata o podobnych warunkach pogodowych:

• północna część Niziny Wschodnioeuropejskiej, Nizina Wschodniosyberyjska, Wyżyna Środkowosyberyjska, Nizina Mandżurska, prowincje Alberta i Saskatchewan w Kanadzie.

Klimatogram przedstawia Ojmiakon. Najwyższe opady występują w listopadzie i wynoszą ponad 180 milimetrów a najniższe w lipcu i wynoszą poniżej 30 milimetrów. Najwyższa temperatura występuje w sierpniu i wynosi 25 stopni Celsjusza a najniższa w styczniu i wynosi poniżej 10 stopni Celsjusza. Ojmiakon, Rosja
_{Indeks dolny Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., oprac. na podstawie danych pl.climate-data.org} , 9. Główne czynniki kształtujące pogodę w rejonie równika:

• największy na świecie i równomierny w roku dopływ energii związany z dużym kątem padania promieni słonecznych,
• cyrkulacja atmosferyczna w rejonie równika (wstępujący ruch powietrza i związane z nim powstawanie chmur przynoszących opady).

Zjawiska pogodowe i ich zmienność:

• stabilne warunki pogodowe w roku,
• mała dobowa i roczna zmienność temperatury powietrza – średnia roczna temperatura powietrza 24–28°C, amplituda roczna 2–4°C, dobowa 4–5°C,
• występowanie najwyższych (w skali globalnej) opadów – roczna suma opadów 2000–3000 mm, występujących równomiernie w roku, wzrastających nieco w czasie zenitalnego górowania Słońca,
• występowanie niskiego ciśnienia atmosferycznego.

Wybrane regiony świata o podobnych warunkach pogodowych:

• Nizina Amazonki, wybrzeże Zatoki Gwinejskiej, Honduras, Gwatemala, Panama, Wielkie i Małe Antyle, Kotlina Konga, Archipelag Malajski, wschodni Madagaskar.

Klimatogram przedstawia Iquitos. Najwyższe opady występują w lipcu i wynoszą ponad 40 milimetrów a najniższe w marcu i wynoszą niewiele powyżej 0 milimetrów. Najwyższa temperatura występuje w lipcu i wynosi 15 stopni Celsjusza a najniższa w grudniu i styczniu i wynosi poniżej minus 50 stopni Celsjusza. Iquitos, Peru
_{Indeks dolny Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., oprac. na podstawie danych pl.climate-data.org}, 10. Główne czynniki kształtujące pogodę w obszarach pustynnych:

• cyrkulacja powietrza w rejonie zwrotnika (zstępujący ruch powietrza i związany z tym brak zachmurzenia i niedobór opadów),
• znaczny dopływ energii związany z dużym kątem padania promieni słonecznych,
• duże straty ciepła wskutek odbicia i wypromieniowania,
• przewaga parowania nad opadem.

Zjawiska pogodowe i ich zmienność:

• zróżnicowane dobowe i roczne warunki pogodowe,
• duża dobowa i roczna zmienność temperatury powietrza sięgająca kilkudziesięciu stopni (rekordowa 45°C na obszarze zachodniej Sahary),
• występowanie najwyższych (w skali globalnej) wartości temperatury powietrza powyżej 50°C, przy gruncie 70°C,
• mała wilgotność powietrza,
• brak opadów (nawet przez kilka lat) lub nieregularne krótkotrwałe, gwałtowne opady najczęściej lub wyłącznie w półroczu letnim, nieprzekraczające w roku 200 mm, a w wielu miejscach poniżej 50 mm,
• burze piaskowe.

Wybrane regiony świata o podobnych warunkach pogodowych:

• Sahara, zachodnia Kalahari i pustynia Namib, Półwysep Arabski, pustynia Thar, centralna Australia, większa część Półwyspu Kalifornijskiego, Gran Desierto.

Klimatogram przedstawia Tinduf. Najwyższe opady występują w marcu i wynoszą 315 milimetrów, a najniższe w sierpniu i wynoszą około 170 milimetrów. Temperatura przez cały rok stosunkowo stała i wynosi około 25 stopni Celsjusza. Nieco powyżej 25 stopni jest w październiku. Tinduf, Algieria
_{Indeks dolny Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., oprac. na podstawie danych pl.climate-data.org}, 11. Główne czynniki kształtujące pogodę w obszarach górskich:

• szerokość geograficzna,
• wysokość nad poziom morza,
• położenie względem kierunku napływu mas powietrza,
• ekspozycja na dopływ promieniowania słonecznego.

Zjawiska pogodowe i ich zmienność:

• duża zmienność warunków pogodowych w zależności od szerokości geograficznej, ekspozycji stoków i wysokości nad poziom morza,
• duże natężenie promieniowania słonecznego,
• obniżenie temperatury powietrza i wzrost sumy opadów w stosunku do sąsiednich terenów,
• spadek temperatury powietrza z wysokością,
• wzrost sumy opadów z wysokością na stokach dowietrznych,
• cień opadowy na stokach zawietrznych,
• opady deszczu latem, śniegu zimą,
• spadek wilgotności bezwzględnej, wzrost wilgotności względnej,
• częste mgły i zachmurzenia,
• silne wiatry fenowe,
• spadek ciśnienia atmosferycznego z wysokością.

Wybrane regiony świata o podobnych warunkach pogodowych:

• obszary górskie na wszystkich kontynentach, w tym góry wysokie – Himalaje, Alpy, Kordyliery, Andy.

Klimatogram przedstawia obszary górskie. Tatry to odmiana górska klimatu umiarkowanego ciepłego przejściowego. Najwyższe opady występują w czerwcu i wynoszą prawie 250 milimetrów, najniższe we wrześniu i wynoszą nieco ponad 100 milimetrów. Najwyższa temperatura występuje w lipcu i wynosi prawie 10 stopni Celsjusza, a najniższa w styczniu i wynosi około minus 10 stopni Celsjusza. Tybet to odmiana górska klimatu podzwrotnikowego suchego. Najwyższe opady występują w lipcu i wynoszą około 120 milimetrów, najniższe w grudniu i wynoszą 0 milimetrów. Najwyższa temperatura występuje w sierpniu, w lipcu jest nieznacznie niższa, i wynosi około 18 stopni Celsjusza, a najniższa temperatura jest w styczniu w lutym - wynosi minus jeden stopień Celsjusza. Ekwador to odmiana górska klimatu równikowego wybitnie wilgotnego. Najwyższe opady występują w kwietniu i wynoszą około 190 milimetrów, najniższe są w lipcu i wynoszą około 30 milimetrów. Przez cały rok temperatura jest stosunkowo stabilna - wynosi około 13 stopni Celsjusza. Najwyższa przypada w październiku - około 17 stopni.
_{Indeks dolny Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., oprac. na podstawie wiking.edu.pl}, 12. Główne czynniki kształtujące pogodę w obszarach oddziaływania monsunów:

• cyrkulacja monsunowa, wywołana sezonowo zmiennymi układami barycznymi nad lądem i oceanem,
• znaczny dopływ energii związany z dużym kątem padania promieni słonecznych.

Zjawiska pogodowe i ich zmienność:

• zróżnicowane sezonowo warunki pogodowe, głównie opadowe,
• temperatura powietrza około 20°C i powyżej we wszystkich miesiącach,
• roczna amplituda temperatury powietrza poniżej 20°C,
• występowanie najwyższych (w skali globalnej) opadów o dużej sezonowej zmienności (suma roczna 1000–2000 mm, przy czym 60–85% opadów przypada na porę ciepłą),
• zmiana kierunku i prędkości wiatru,
• zachmurzenie w porze letniej.

Wybrane regiony świata o podobnych warunkach pogodowych:

• południowy Madagaskar, Cejlon, Bangladesz, Tajwan, wybrzeża Półwyspu Indochińskiego, wschodnie wybrzeże Australii z południową częścią Wielkich Gór Wododziałowych.

Zdjęcie ukazuje klimatogram. Najwyższe opady są w lipcu, wynoszą prawie 640 milimetrów. Nieco niższe są w sierpniu. Najniższe w styczniu i w lutym po 2 milimetry. Temperatura jest najwyższa w kwietniu, wynosi 27 stopni Celsjusza, najniższa w styczniu i w lutym po 20 stopni Celsjusza. Phonepheng, Laos
_{Indeks dolny Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., oprac. na podstawie danych pl.climate-data.org}Grafika przedstawia monsun w Indiach. Podczas monsunu zimowego (grudzień - luty) wyż powstaje nad lądem, a niż nad Oceanem Indyjskim. Wiatr wieje od wyżu do niżu. Opady są nieznaczne - w części północnej, wschodniej i południowej lądu najwyższa wartość opadów sięga od 60 do 180 milimetrów. Podczas monsunu letniego (czerwiec - sierpień) wyż powstaje nad oceanem, a niż nad lądem. Wiatr wieje od wyżu do niżu. W części północnej i północno-wschodniej lądu występują intensywne opady nawet powyżej 1200 milimetrów._{Indeks dolny Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o.}, 13. Główne czynniki kształtujące pogodę w strefie oddziaływania zimnych prądów morskich:

• cyrkulacja atmosferyczna w strefie wybrzeża,
• zimny prąd morski,
• ograniczone procesy konwekcji, wskutek czego nie tworzą się chmury dające opady na sąsiadujących z oceanem obszarach lądowych,

Zjawiska pogodowe i ich zmienność:

• zróżnicowane warunki pogodowe w porach ciepłej i chłodnej,
• małe opady, występujące głównie w chłodnej porze roku, niemal całkowity brak opadów w porze ciepłej,
• temperatura powietrza 25–30°C w ciepłej porze roku, 6–8°C w chłodnej,
• duża roczna amplituda temperatury powietrza,
• mgły na obszarach lądowych sąsiadujących z oceanem,
• małe zachmurzenie.

Wybrane regiony świata o podobnych warunkach pogodowych:

• zachodnie wybrzeża Chile (wpływ Prądu Peruwiańskiego) i wybrzeża Namibii (wpływ Prądu Benguelskiego).

Klimatogram dotyczy Atakamy. Najwyższe opady występują w czerwcu i wynoszą ponad 10 milimetrów, najniższe w styczniu, lutym, listopadzie, grudniu i wynoszą 0 milimetrów. Najwyższa temperatura występuje w styczniu i w lutym - wynosi nieco ponad 20 stopni Celsjusza, najniższa w lipcu i wynosi ponad 10 stopni Celsjusza. Atakama, Chile
_{Indeks dolny Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., oprac. na podstawie danych pl.climate-data.org}, 14. Główne czynniki kształtujące pogodę w rejonach okołobiegunowych (polarnych) na półkuli południowej:

• mały dopływ energii związany z małym kątem padania promieni słonecznych, zjawiskiem dnia i nocy polarnej, dużym albedo pokrywy śnieżnej i lodowej,
• wpływ dużych obszarów lądowych,
• cyrkulacja atmosferyczna w dużych szerokościach geograficznych i związany z nią układ ośrodków barycznych (wyże polarne).

Zjawiska pogodowe i ich zmienność:

• małe zróżnicowanie warunków pogodowych w roku,
• długa i mroźna zima, lato bardzo krótkie i chłodne,
• średnia roczna temperatura powietrza poniżej -7°C, a najcieplejszego miesiąca poniżej -5°C, najzimniejszego od -16°C do -72°C,
• występowanie najniższych temperatur powietrza na Ziemi (rekordowa -89,2°C).
• opady wyłącznie śnieżne, od 50 do 500 mm (na wybrzeżu), wzrastające zimą,
• duże zachmurzenie,
• częste mgły,
• duża wilgotność powietrza,
• bardzo silne, porywiste wiatry,
• duże ciśnienie atmosferyczne.

Wybrane regiony świata o podobnych warunkach pogodowych:

• Antarktyda.