Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Jak zmieniają się właściwości związków chromu w zależności od jego stopnia utlenienia? Zapoznaj się z grafiką interaktywną dotyczącą zastosowań związków chromu na różnym stopniu utlenienia, a następnie rozwiąż poniższe ćwiczenia.

Jak zmieniają się właściwości związków chromu w zależności od jego stopnia utlenienia? Zapoznaj się z opisem grafiki interaktywnej dotyczącej zastosowań związków chromu na różnym stopniu utlenienia, a następnie rozwiąż poniższe ćwiczenia.

R5gxvy4pL1vAg1
Schemat przedstawia zastosowanie związków chromu na różnym stopniu utlenienia - drugim, trzecim, czwartym i szóstym. Na górze schematu jest symbol chromu Cr oraz liczba atomowa=24 i liczba masowa=51,996. Opisano: Zastosowanie chromu będącego na pierwszym stopniu utlenienia. 1. Tlenek chromu(III) Cr2O3. Tlenek chromu(III) jest związkiem bardzo stabilnym, dlatego też znalazł zastosowanie jako pigment. Pierwotna nazwa pigmentu uwodnionego tlenku chromu(III) to Viridian, charakteryzuje się on zieloną barwą. Używa się go do produkcji farb i lakierów, barwienia betonu, szkła, ceramiki itp. Zdjęcie przedstawia ciemnozielony proszek. Podpis pod zdjęciem: Tlenek chromu(III). Opis. Tlenek chromu(III) ze względu na swoje cechy ścierne, znalazł zastosowanie, razem z innymi innymi związkami chemicznymi (np. tlenek glinu, tlenek żelaza(III)), jako masa do polerowania krawędzi noży, maszynek do golenia, powierzchni przyrządów optycznych i tym podobne. Na zdjęciu jest brzytwa przyłożona do specjalnego paska służącego do ostrzenia. Podpis pod zdjęciem: Brzytwa z wiszącym paskiem., 2. Siarczan(VI) chromu(III) Cr2(SO4)3. Siarczan(VI) chromu(III) odnosi się do związków o wzorze Cr2(SO4)3 razy xH2O, gdzie x może wynosić od 0 do 18. Siarczan(VI) chromu(III) jest używany jako elektrolit do otrzymywania czystego metalicznego chromu. Służy do chromowania innych metali w celach ochronnych i dekoracyjnych. Inne ważne zastosowania tego związku to zaprawa w przemyśle tekstylnym, oraz w emulsjach żelatynowych w kliszy fotograficznej jako stosowany utwardzacz. Nadaje ponadto zielony kolor farbom, lakierom, tuszom i szkliwom ceramicznym, oraz służy jako katalizator. Na ilustracji są okrągłe zbiorniki jeden obok drugiego z różnokolorową zawartością barwników. Przy zbiornikach pracują ludzie. Zbiorniki są na dużym placu obok miejskich budynków. Podpis pod zdjęciem: Grbarnia w Maroko. Najpowszechniej stosowanym garbnikiem jest zasadowy siarczan(VI) chromu(III) (Cr(OH)SO4), otrzymywany przez rozpuszczenie siarczanu(VI) chromu(III) w wodzie. 80-90% wszystkich produkowanych obecnie skór garbowanych jest przy użyciu soli chromu(III)., 3. Chlorek chromu(III) CrCl3. Chlorek chromu(III) opisuje się wzorem CrCl3 razy xH2O, gdzie x może oznaczać 0,5 i 6. Bezwodny związek o wzorze CrCl3 jest fioletową substancją stałą. Natomiast najbardziej rozpowszechniony chlorek chromu(III) jest ciemnozielonym heksahydratem o wzorze CrCl3 razy 6H2O. Zdjęcie przedstawia ciemnofioletowe drobiny. Podpis pod zdjęciem: Bezwodny chlorek chromu(III). Chlorki chromu znajdują zastosowanie jako katalizatory do produkcji innych związków chromu lub jako odczynniki np. do redukcji halogenku alkilów, do chromowania w galwanotechnice i do hydroizolacjii. Stanowi również prekursor barwników do barwienia wełny. Na zdjęciu jest zielona wełna wraz z drutami. Podpis pod zdjęciem: Wełna koloru zielonego., Zastosowanie chromu będącego na czwartym stopniu utlenienia. 4. Tlenek chromu(IV) CrO2. Ze względu na swoje właściwości magnetyczne, tlenek chromu(IV) znalazł zastosowanie w wysokiej jakości taśmach audio. Cechy magnetyczne tego związku zapewniają wyjątkową stabilność i wydajność w kierunku krótkich fal. Uzyskanie wyższych współczynników sygnału/szumu w nagraniach audio było możliwe dzięki zastosowaniu warstwy tlenku chromu(IV), która mogła być równomiernie i gęsto rozproszona w powłoce magnetycznej. Komercyjnie taśmy zawierające chlorek chromu(IV) były sprzedawany przez firmę DuPont jako materiał do nagrywania pod marką Crolyn pod koniec lat sześćdziesiątych. Zdjęcie przedstawia czarną wąską taśmę. Jest zwinięta tak, że tworzy koło. Podpis pod zdjęciem: Taśma magnetyczna., Zastosowanie chromu będącego na szóstym stopniu utlenienia. 5. Chromianka. To substancja wysoce utleniająca i żrąca, stanowiąca mieszaninę dichromianu(VI) potasu (K2Cr2O7) ze stężonym kwasem siarkowym(VI) (H2SO4) przeważnie w proporcji 15 gramów soli i 500 mililitrów kwasu. Mieszanina ta służy do mycia szkła laboratoryjnego zanieczyszczonego pozostałościami związków organicznych i związków podatnych na utlenianie. Z uwagi na rakotwórczość związków chromu na +VI stopniu utlenienia, chromianka jest używana sporadycznie. Zdjęcie przedstawia szklane naczynia laboratoryjne. Są odwrócone do góry dnem na specjalnej suszarce. Podpis pod zdjęciem: Umyte szkło laboratoryjne., 6. Tlenek chromu(VI) CrO3. Tlenek chromu(VI) służy głównie do chromowania powierzchni. Związek ten reaguje z kadmem, cynkiem i innymi metalami, tworząc pasywujące warstwy chromianowe, które są odporne na korozję. Wykorzystywany jest również do produkcji syntetycznych rubinów. Na zdjęciu na dnie szklanego naczynia są dwa okrągłe jaskraworóżowe szkiełka. Podpis pod zdjęciem: Syntetyczne rubiny. Opis. Ponadto znalazł zastosowanie w syntezie chemicznej jako silny środek utleniający, jako katalizator oraz do produkcji środków chemicznych konserwujących drewno., Zastosowanie chromu będącego na drugim stopniu utlenienia. 7. Związki chromu na +II stopniu utlenienia. Związki chromu na +II stopniu utlenienia nie są spotykane w warunkach normalnych, gdyż są niestabilne i szybko utleniają się do związków chromu(III). Niektóre z nich znalazły zastosowanie: Octan chromu(II), (CH3COO)4Cr2(H2O)2 - środek redukujący w syntezie organicznej, prekursor do produkcji innych soli chromu(II), stosowany również do usuwania tlenu w analizach gazów. Na zdjęciu w kolbie stożkowej jest przezroczysta, brązowa ciecz. Podpis pod zdjęciem: Roztwór wodny octanu chromu(II). Opis. Chlorek chromu(II), CrCl2(H2O)n - katalizator, środek redukujący i absorbent tlenu; Tlenek chromu(II), CrO - składnik materiałów do tonerów, składnik i produkt pośredni cienkowarstwowych struktur tlenku chromu(II) w przemyśle elektronicznym. Zdjęcie przedstawia małe plastikowe zamknięte pojemniki z różnokolorowymi proszkami. Ich kolor jest jaskrawy. Podpis pod zdjęciem: Toner.
Grafika interaktywna pt. „Zastosowanie związków chromu na różnym stopniu utlenienia”
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
11
Ćwiczenie 1

Dlaczego coraz rzadziej stosuje się chromiankę jako środek do czyszczenia szkła laboratoryjnego?

R1NQVu3SVr4ds
(Uzupełnij).
R1enBxManRjnn
Ćwiczenie 2
Podaj nazwy systematyczne podanych związków chromu na różnych stopniach utlenienia. Cr2(SO4)3 - Tu uzupełnij CrCl3 - Tu uzupełnij Cr2O3 - Tu uzupełnij CrO - Tu uzupełnij CrO2 - Tu uzupełnij CrO3 - Tu uzupełnij K2Cr2O7 - Tu uzupełnij
RII3OUwj2H74A
Ćwiczenie 3
Który ze związków chromu jest najpowszechniej stosowanym garbnikiem? Możliwe odpowiedzi: 1. Cr(OH)SO4, 2. Cr2(SO4)3, 3. CrO2, 4. Cr2O2