Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
bg‑gray2

Budowa i funkcje języka

R1DO73WgC2Xnn1
Ilustracja interaktywna ukazuje rozmieszenie brodawek językowych i kubków smakowych na powierzchni języka. Na ilustracji pokazano język z zaznaczoną lokalizacją brodawek oraz ich wyglądem. W przedniej części języka z boku zaznaczono brodawki grzybowate (mają kształt drobnych kulek). Przy środkowej bruździe językowej są brodawki nitkowate. Mają postać krótkich kresek. Brodawki liściaste występują w równoległych fałdach na górno-bocznej, tylnej powierzchni języka. Poszczególne brodawki oddzielone są rowkami. W tylnej części języka są brodawki okolone w postaci kuleczek. Opis. 1. Kubek smakowy. Ilustracja przedstawia budowę kubka smakowego. Na schemacie jest owalna struktura - to kubek smakowy z wrzecionowatymi małymi elementami - to komórki receptorowe smaku. Obwód kubka smakowego stanowią komórki podporowe. Na obrzeżach kubka smakowego są komórki podstawne. W górnej części dużego owalu są mikrokosmki i por smakowy. W dolnej części są włókna nerwowe w tkance łącznej. Kubek smakowy znajduje się w nabłonku języka. Zbudowany jest on z prostokątnych komórek. 2. Brodawki okolone. Na ilustracji brodawka ma kształt kuli. Opis. Mają kulisty kształt. Jest ich jedynie ok. 7-12 na języku. Są zagłębione w błonie śluzowej i otoczone wałem. Pomiędzy brodawką a wałem znajduje się bruzda, do której uchodzą przewody wyprowadzające gruczołów brodawki okolonej, leżących u jej nasady. Są to gruczoły cewkowe wytwarzające wydzielinę surowiczą, która opłukuje bruzdę, oczyszczając ją z resztek pokarmu i złuszczonych komórek nabłonkowych. Funkcja: odbieranie bodźców smakowych, 3. Brodawki grzybowate. Na ilustracji wypukłość przypomina kształtem grzyb. Opis. To uwypuklenia błony śluzowej w formie grzyba. Są rozmieszczone między brodawkami nitkowatymi, głównie w przedniej części języka i na jego brzegach. Mają cienki nabłonek, przez który przeświecają naczynia krwionośne (stąd żywo czerwone zabarwienie tych brodawek). W ich nabłonku, po bokach, występują twory zwane kubkami smakowymi. Funkcje: odbieranie bodźców smakowych, mechaniczna, 4. Brodawki nitkowate. Na ilustracji brodawki mają podłużny kształt. Tworzą główną masę wszystkich brodawek i są rozmieszczone równomiernie na całej powierzchni grzbietowej języka. Mają kształt nitek, najdłuższych w środkowej części języka, gdzie są zwrócone ku tyłowi. W części wierzchołkowej języka komórki nabłonka rogowacieją, dzięki czemu brodawki nitkowate pełnią tu funkcję mechaniczną przy pobieraniu i rozdrabnianiu pokarmu. Funkcja: mechaniczna, 5. Brodawki liściaste. Na ilustracji brodawki mają postać fałdów. Pomiędzy nimi są zagłębienia. Opis. Występują na bocznych brzegach tylnej części języka. Powstają z fałdów błony śluzowej pokrytych nabłonkiem wielowarstwowym płaskim. Między fałdami znajdują się rowki brodawki, do których uchodzą – podobnie jak w wypadku brodawek okolonych – przewody wyprowadzające gruczołów brodawki liściastej. W nabłonku w obrębie rowków występują kubki smakowe. Funkcje: odbieranie bodźców smakowych, mechaniczna
Rozmieszenie brodawek językowych i kubków smakowych na powierzchni języka.
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Polecenie 1
R1Q0bbxpN41sw
Język u ssaków pełni wiele funkcji. Jedną z nich jest wytworzenie podciśnienia umożliwiającego ssanie. Na podstawie grafiki interaktywnej uzasadnij stwierdzenie, że język jest także narządem pozwalającym ocenić przydatność pokarmu do spożycia. (Uzupełnij).
Polecenie 2
R3mEYTwwPM689
Zapoznaj się z grafiką interaktywną i wyjaśnij, dlaczego brodawki nitkowate mogą brać udział w obróbce mechanicznej pokarmu. (Uzupełnij).