Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R5GQ4kUNkTNkM1
Ilustracja przedstawia szkielet płaza. Widoczne są dwie cienkie kości przedramienia. Prostopadle odchodzą od nich kości ramienne. Dalej symetrycznie umiejscowione są dwie łopatki o owalnym kształcie, które przymocowane są do obręczy barkowej. Widoczne są również kości śródręcza i palców. Są cztery cienkie palce szeroko rozstawione. W środkowej części szkieletu znajduje się obręcz miedniczna, złożona z trzech parzystych kości: biodrowych, kulszowych i łonowych. Odchodzi od niej pojedyncza, cienka kość ogonowa. Jest ona pomiędzy dwiema kośćmi biodrowymi. Po przeciwnej stronie obręczy miedniczej znajduje się kość kulszowa. Ma ona nieregularny kształt. Na szkielet kończyny dolnej składa się kość udowa, od której prostopadle odchodzi kość podudzia. Zakończona jest kośćmi stępu, śródstopia i palców. Ma pięć blisko siebie rozstawionych palców.
Szkielet płaza (Amphibia).
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RJfQlaCBQoNKC1
Ilustracja przedstawia szkielet gada. Widoczne są kości śródręcza i palców. Zarówno kończyny przednie, jak i tylne są pięciopalcowe. W kończynach przednich jest kość nadgarstka. Ma ona kształt kwadratu. Powyżej niej znajdują się dwie kości: łokciowa i strzałkowa, położone do siebie równolegle, z przestrzenią między nimi. Wraz z kością ramienną tworzą one prostopadłe zgięcie. Następnie widoczna jest obręcz barkowa składającą się z kości kruczej, łopatki i obojczyka. Łopatka przypomina kształtem koślawo narysowaną literę ,,L’’, zaś obojczyk ma wydłużony kształt. Tylna część szkieletu składa się z kości śródstopia i palców. Od nich odchodzą kości podudzia – kość strzałkowa i kość piszczelowa, które są odpowiednikiem kości przedramienia. Tworzą one prostopadłe zgięcie z kośćmi udowymi, które są szersze. Widoczna jest również obręcz miedniczna o sporym, nieregularnym kształcie. Składa się z kości biodrowej, kulszowej. Szkielet zakończony jest długim ogonem liczącym kilkadziesiąt kręgów.
Szkielet gada (Reptilia).
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1B7hQu6glPca1
Ilustracja przedstawia szkielet ptaka. Jest on opływowego kształtu. Widoczne są: głowa, szyja, tułów, skrzydła oraz kończyny dolne. Odcinek szyjny składa się z dużej ilości kręgów. Łączy się on z widełkami, czyli zrostem obojczyków, które tworzą cienki kontur trójkąta z wierzchołkiem skierowanym w dół. Obok jest również kość krucza oraz obręcz barkowa składająca się z trzech par kości: kruczej, obojczyka i łopatki. Ta ostatnia ma podłużny kształt. Owa obręcz jest oparciem dla skrzydeł. Składają się one z kości łokciowej oraz kości promieniowej. Tworzą one razem kontur o kształcie wrzecionowatym. Kość promieniowa jest węższa od łokciowej. Następnie jest małe rozgałęzienie kości śródręcza, które jest zakończone kośćmi palców. Z obręczą barkową połączony jest sporych rozmiarów grzebień mostka. Leży on w części brzusznej. Żebra oddzielają go od obręczy miednicznej. Łączy ona nogę ze szkieletem osiowym. Składa się z kości biodrowej, łonowej i kulszowej. Kości te nie łączą się ze sobą w spojeniu łonowym; ich rozstaw jest większy u samic w celu przystosowania ich do składania jaj. W skład kończyn dolnych wchodzą: kość udowa, kość podudzia (kość piszczelowa i strzałkowa), kość skokowa oraz kości palców. Kość udowa jest krótsza od kości podudzia. Mają po cztery palce, z czego jeden skierowany jest do tyłu.
Szkielet ptaka (Aves).
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RzNL4dVIlxM981
Ilustracja przedstawia szkielet ssaka, jest to pies. Ma on dwie pary kończyn. Przednie i tylne. Na przednie łapy składają się kości palców. Są one wąskie i zakończone hakowatymi częściami, pazurami. Połączone są od góry z krótkimi kośćmi śródręcza. Następnie kości nadgarstka łączą je z kością promieniową i łokciową, między którymi nie ma żadnej przestrzeni. Odchodzi od nich kość ramienna mająca swoje umiejscowienie przed żebrami i pod łopatką. Łopatka jest częścią obręczy barkowej znajdującej się przy szyi. W jej skład wchodzą również pozostałości kości kruczej (wyrostek kruczy łopatki). Następnie kręgosłup ciągnie się do obręczy miedniczej zbudowanej z jednej kości miednicznej. Powstaje ona ze zrośnięcia kości: biodrowej, kulszowej i łonowej. Ma ona wydłużony, nieregularny kształt. Odchodzi od niej długi ogon zbudowany z kręgów. W skład kończyn dolnych zaliczają się kości palców, od której odchodzą kości śródstopia. Kości śródstopia składają się z trzech krótkich, ściśle ze sobą połączonych kości. Na ich czubku znajduje się kość stępu. Jest ona zbudowana z małych części przypominających razem splot. Jest odpowiednikiem nadgarstka. Od niej rozchodzi się kość piszczelowa i strzałkowa. Ta pierwsza jest szersza od drugiej. Obydwie są długie. Łączą się z wyżej położoną kością udową. Jest ona gruba oraz krótsza od kości piszczelowej i strzałkowej.
Szkielet ssaka (Mammalia).
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Polecenie 1
R12xZLA6GQWcx
Opisz ewolucję szkieletu kończyn kręgowców. (Uzupełnij).
Polecenie 2
Ro0Z32xwQh0Vv
Porównaj budowę obręczy miednicznej oraz barkowej gadów, ptaków i ssaków. Uwzględnij liczbę i nazwy kości, które je budują. (Uzupełnij).