Wskaż, które bezkręgowce wykształciły narząd – lejek, dzięki któremu mogą się przemieszczać ruchem odrzutowym. Możliwe odpowiedzi: 1. Głowonogi, 2. Parzydełkowce, 3. Stawonogi, 4. Wieloszczety, 5. Małże, 6. Ślimaki
R15Kit37P1X791
Ćwiczenie 2
Uzupełnij luki w tekście poprawnymi wyrażeniami. 1. Ryby, 2. obręczy miednicznej, 3. rybom, 4. Płazy, 5. grzbietowa, 6. nie jest, 7. postępowy, 8. brzuszne, 9. ma kontakt, 10. ogonowa, 11. obręczy barkowej, 12. Ssaki, 13. nie ma kontaktu, 14. płazom, 15. zmniejsza, 16. opływowy, 17. zwiększa, 18. , 19. płetwy, 20. gadom, 21. równowagi, 22. jest żyją w toni wodnej i mają 1. Ryby, 2. obręczy miednicznej, 3. rybom, 4. Płazy, 5. grzbietowa, 6. nie jest, 7. postępowy, 8. brzuszne, 9. ma kontakt, 10. ogonowa, 11. obręczy barkowej, 12. Ssaki, 13. nie ma kontaktu, 14. płazom, 15. zmniejsza, 16. opływowy, 17. zwiększa, 18. , 19. płetwy, 20. gadom, 21. równowagi, 22. jest kształt ciała, co 1. Ryby, 2. obręczy miednicznej, 3. rybom, 4. Płazy, 5. grzbietowa, 6. nie jest, 7. postępowy, 8. brzuszne, 9. ma kontakt, 10. ogonowa, 11. obręczy barkowej, 12. Ssaki, 13. nie ma kontaktu, 14. płazom, 15. zmniejsza, 16. opływowy, 17. zwiększa, 18. , 19. płetwy, 20. gadom, 21. równowagi, 22. jest opór wody. Ich narządami lokomotorycznymi są 1. Ryby, 2. obręczy miednicznej, 3. rybom, 4. Płazy, 5. grzbietowa, 6. nie jest, 7. postępowy, 8. brzuszne, 9. ma kontakt, 10. ogonowa, 11. obręczy barkowej, 12. Ssaki, 13. nie ma kontaktu, 14. płazom, 15. zmniejsza, 16. opływowy, 17. zwiększa, 18. , 19. płetwy, 20. gadom, 21. równowagi, 22. jest – parzyste: piersiowe i 1. Ryby, 2. obręczy miednicznej, 3. rybom, 4. Płazy, 5. grzbietowa, 6. nie jest, 7. postępowy, 8. brzuszne, 9. ma kontakt, 10. ogonowa, 11. obręczy barkowej, 12. Ssaki, 13. nie ma kontaktu, 14. płazom, 15. zmniejsza, 16. opływowy, 17. zwiększa, 18. , 19. płetwy, 20. gadom, 21. równowagi, 22. jest oraz pojedyncze: 1. Ryby, 2. obręczy miednicznej, 3. rybom, 4. Płazy, 5. grzbietowa, 6. nie jest, 7. postępowy, 8. brzuszne, 9. ma kontakt, 10. ogonowa, 11. obręczy barkowej, 12. Ssaki, 13. nie ma kontaktu, 14. płazom, 15. zmniejsza, 16. opływowy, 17. zwiększa, 18. , 19. płetwy, 20. gadom, 21. równowagi, 22. jest, odbytowa i ogonowa. Ruch 1. Ryby, 2. obręczy miednicznej, 3. rybom, 4. Płazy, 5. grzbietowa, 6. nie jest, 7. postępowy, 8. brzuszne, 9. ma kontakt, 10. ogonowa, 11. obręczy barkowej, 12. Ssaki, 13. nie ma kontaktu, 14. płazom, 15. zmniejsza, 16. opływowy, 17. zwiększa, 18. , 19. płetwy, 20. gadom, 21. równowagi, 22. jest umożliwia 1. Ryby, 2. obręczy miednicznej, 3. rybom, 4. Płazy, 5. grzbietowa, 6. nie jest, 7. postępowy, 8. brzuszne, 9. ma kontakt, 10. ogonowa, 11. obręczy barkowej, 12. Ssaki, 13. nie ma kontaktu, 14. płazom, 15. zmniejsza, 16. opływowy, 17. zwiększa, 18. , 19. płetwy, 20. gadom, 21. równowagi, 22. jest płetwa 1. Ryby, 2. obręczy miednicznej, 3. rybom, 4. Płazy, 5. grzbietowa, 6. nie jest, 7. postępowy, 8. brzuszne, 9. ma kontakt, 10. ogonowa, 11. obręczy barkowej, 12. Ssaki, 13. nie ma kontaktu, 14. płazom, 15. zmniejsza, 16. opływowy, 17. zwiększa, 18. , 19. płetwy, 20. gadom, 21. równowagi, 22. jest, natomiast pozostałe płetwy pozwalają na zmiany kierunku ruchu i gwarantują utrzymywanie 1. Ryby, 2. obręczy miednicznej, 3. rybom, 4. Płazy, 5. grzbietowa, 6. nie jest, 7. postępowy, 8. brzuszne, 9. ma kontakt, 10. ogonowa, 11. obręczy barkowej, 12. Ssaki, 13. nie ma kontaktu, 14. płazom, 15. zmniejsza, 16. opływowy, 17. zwiększa, 18. , 19. płetwy, 20. gadom, 21. równowagi, 22. jest. Płetwy piersiowe są osadzone na 1. Ryby, 2. obręczy miednicznej, 3. rybom, 4. Płazy, 5. grzbietowa, 6. nie jest, 7. postępowy, 8. brzuszne, 9. ma kontakt, 10. ogonowa, 11. obręczy barkowej, 12. Ssaki, 13. nie ma kontaktu, 14. płazom, 15. zmniejsza, 16. opływowy, 17. zwiększa, 18. , 19. płetwy, 20. gadom, 21. równowagi, 22. jest, która 1. Ryby, 2. obręczy miednicznej, 3. rybom, 4. Płazy, 5. grzbietowa, 6. nie jest, 7. postępowy, 8. brzuszne, 9. ma kontakt, 10. ogonowa, 11. obręczy barkowej, 12. Ssaki, 13. nie ma kontaktu, 14. płazom, 15. zmniejsza, 16. opływowy, 17. zwiększa, 18. , 19. płetwy, 20. gadom, 21. równowagi, 22. jest połączona ze szkieletem osiowym, natomiast płetwy brzuszne – na 1. Ryby, 2. obręczy miednicznej, 3. rybom, 4. Płazy, 5. grzbietowa, 6. nie jest, 7. postępowy, 8. brzuszne, 9. ma kontakt, 10. ogonowa, 11. obręczy barkowej, 12. Ssaki, 13. nie ma kontaktu, 14. płazom, 15. zmniejsza, 16. opływowy, 17. zwiększa, 18. , 19. płetwy, 20. gadom, 21. równowagi, 22. jest, która 1. Ryby, 2. obręczy miednicznej, 3. rybom, 4. Płazy, 5. grzbietowa, 6. nie jest, 7. postępowy, 8. brzuszne, 9. ma kontakt, 10. ogonowa, 11. obręczy barkowej, 12. Ssaki, 13. nie ma kontaktu, 14. płazom, 15. zmniejsza, 16. opływowy, 17. zwiększa, 18. , 19. płetwy, 20. gadom, 21. równowagi, 22. jest ze szkieletem osiowym.
Uzupełnij luki w tekście poprawnymi wyrażeniami. 1. Ryby, 2. obręczy miednicznej, 3. rybom, 4. Płazy, 5. grzbietowa, 6. nie jest, 7. postępowy, 8. brzuszne, 9. ma kontakt, 10. ogonowa, 11. obręczy barkowej, 12. Ssaki, 13. nie ma kontaktu, 14. płazom, 15. zmniejsza, 16. opływowy, 17. zwiększa, 18. , 19. płetwy, 20. gadom, 21. równowagi, 22. jest żyją w toni wodnej i mają 1. Ryby, 2. obręczy miednicznej, 3. rybom, 4. Płazy, 5. grzbietowa, 6. nie jest, 7. postępowy, 8. brzuszne, 9. ma kontakt, 10. ogonowa, 11. obręczy barkowej, 12. Ssaki, 13. nie ma kontaktu, 14. płazom, 15. zmniejsza, 16. opływowy, 17. zwiększa, 18. , 19. płetwy, 20. gadom, 21. równowagi, 22. jest kształt ciała, co 1. Ryby, 2. obręczy miednicznej, 3. rybom, 4. Płazy, 5. grzbietowa, 6. nie jest, 7. postępowy, 8. brzuszne, 9. ma kontakt, 10. ogonowa, 11. obręczy barkowej, 12. Ssaki, 13. nie ma kontaktu, 14. płazom, 15. zmniejsza, 16. opływowy, 17. zwiększa, 18. , 19. płetwy, 20. gadom, 21. równowagi, 22. jest opór wody. Ich narządami lokomotorycznymi są 1. Ryby, 2. obręczy miednicznej, 3. rybom, 4. Płazy, 5. grzbietowa, 6. nie jest, 7. postępowy, 8. brzuszne, 9. ma kontakt, 10. ogonowa, 11. obręczy barkowej, 12. Ssaki, 13. nie ma kontaktu, 14. płazom, 15. zmniejsza, 16. opływowy, 17. zwiększa, 18. , 19. płetwy, 20. gadom, 21. równowagi, 22. jest – parzyste: piersiowe i 1. Ryby, 2. obręczy miednicznej, 3. rybom, 4. Płazy, 5. grzbietowa, 6. nie jest, 7. postępowy, 8. brzuszne, 9. ma kontakt, 10. ogonowa, 11. obręczy barkowej, 12. Ssaki, 13. nie ma kontaktu, 14. płazom, 15. zmniejsza, 16. opływowy, 17. zwiększa, 18. , 19. płetwy, 20. gadom, 21. równowagi, 22. jest oraz pojedyncze: 1. Ryby, 2. obręczy miednicznej, 3. rybom, 4. Płazy, 5. grzbietowa, 6. nie jest, 7. postępowy, 8. brzuszne, 9. ma kontakt, 10. ogonowa, 11. obręczy barkowej, 12. Ssaki, 13. nie ma kontaktu, 14. płazom, 15. zmniejsza, 16. opływowy, 17. zwiększa, 18. , 19. płetwy, 20. gadom, 21. równowagi, 22. jest, odbytowa i ogonowa. Ruch 1. Ryby, 2. obręczy miednicznej, 3. rybom, 4. Płazy, 5. grzbietowa, 6. nie jest, 7. postępowy, 8. brzuszne, 9. ma kontakt, 10. ogonowa, 11. obręczy barkowej, 12. Ssaki, 13. nie ma kontaktu, 14. płazom, 15. zmniejsza, 16. opływowy, 17. zwiększa, 18. , 19. płetwy, 20. gadom, 21. równowagi, 22. jest umożliwia 1. Ryby, 2. obręczy miednicznej, 3. rybom, 4. Płazy, 5. grzbietowa, 6. nie jest, 7. postępowy, 8. brzuszne, 9. ma kontakt, 10. ogonowa, 11. obręczy barkowej, 12. Ssaki, 13. nie ma kontaktu, 14. płazom, 15. zmniejsza, 16. opływowy, 17. zwiększa, 18. , 19. płetwy, 20. gadom, 21. równowagi, 22. jest płetwa 1. Ryby, 2. obręczy miednicznej, 3. rybom, 4. Płazy, 5. grzbietowa, 6. nie jest, 7. postępowy, 8. brzuszne, 9. ma kontakt, 10. ogonowa, 11. obręczy barkowej, 12. Ssaki, 13. nie ma kontaktu, 14. płazom, 15. zmniejsza, 16. opływowy, 17. zwiększa, 18. , 19. płetwy, 20. gadom, 21. równowagi, 22. jest, natomiast pozostałe płetwy pozwalają na zmiany kierunku ruchu i gwarantują utrzymywanie 1. Ryby, 2. obręczy miednicznej, 3. rybom, 4. Płazy, 5. grzbietowa, 6. nie jest, 7. postępowy, 8. brzuszne, 9. ma kontakt, 10. ogonowa, 11. obręczy barkowej, 12. Ssaki, 13. nie ma kontaktu, 14. płazom, 15. zmniejsza, 16. opływowy, 17. zwiększa, 18. , 19. płetwy, 20. gadom, 21. równowagi, 22. jest. Płetwy piersiowe są osadzone na 1. Ryby, 2. obręczy miednicznej, 3. rybom, 4. Płazy, 5. grzbietowa, 6. nie jest, 7. postępowy, 8. brzuszne, 9. ma kontakt, 10. ogonowa, 11. obręczy barkowej, 12. Ssaki, 13. nie ma kontaktu, 14. płazom, 15. zmniejsza, 16. opływowy, 17. zwiększa, 18. , 19. płetwy, 20. gadom, 21. równowagi, 22. jest, która 1. Ryby, 2. obręczy miednicznej, 3. rybom, 4. Płazy, 5. grzbietowa, 6. nie jest, 7. postępowy, 8. brzuszne, 9. ma kontakt, 10. ogonowa, 11. obręczy barkowej, 12. Ssaki, 13. nie ma kontaktu, 14. płazom, 15. zmniejsza, 16. opływowy, 17. zwiększa, 18. , 19. płetwy, 20. gadom, 21. równowagi, 22. jest połączona ze szkieletem osiowym, natomiast płetwy brzuszne – na 1. Ryby, 2. obręczy miednicznej, 3. rybom, 4. Płazy, 5. grzbietowa, 6. nie jest, 7. postępowy, 8. brzuszne, 9. ma kontakt, 10. ogonowa, 11. obręczy barkowej, 12. Ssaki, 13. nie ma kontaktu, 14. płazom, 15. zmniejsza, 16. opływowy, 17. zwiększa, 18. , 19. płetwy, 20. gadom, 21. równowagi, 22. jest, która 1. Ryby, 2. obręczy miednicznej, 3. rybom, 4. Płazy, 5. grzbietowa, 6. nie jest, 7. postępowy, 8. brzuszne, 9. ma kontakt, 10. ogonowa, 11. obręczy barkowej, 12. Ssaki, 13. nie ma kontaktu, 14. płazom, 15. zmniejsza, 16. opływowy, 17. zwiększa, 18. , 19. płetwy, 20. gadom, 21. równowagi, 22. jest ze szkieletem osiowym.
1
Ćwiczenie 3
ReISphmGDJfo9
Oceń, czy podane stwierdzenia są prawdziwe czy fałszywe. Obręcz miedniczna łączy kończynę dolną ze szkieletem osiowym u wszystkich kręgowców. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Obręcz barkowa ssaków wykonujących zróżnicowane ruchy odwodzące i przywodzące zbudowana jest z łopatek i obojczyków. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Szkielet skrzydeł łączy się z kręgosłupem za pośrednictwem kości obręczy barkowej. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Zrośnięte ze sobą kości biodrowe, łonowe i kulszowe umożliwiają kręgowcom wodnym szybsze pływanie. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Oceń, czy podane stwierdzenia są prawdziwe czy fałszywe. Obręcz miedniczna łączy kończynę dolną ze szkieletem osiowym u wszystkich kręgowców. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Obręcz barkowa ssaków wykonujących zróżnicowane ruchy odwodzące i przywodzące zbudowana jest z łopatek i obojczyków. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Szkielet skrzydeł łączy się z kręgosłupem za pośrednictwem kości obręczy barkowej. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Zrośnięte ze sobą kości biodrowe, łonowe i kulszowe umożliwiają kręgowcom wodnym szybsze pływanie. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
2
Ćwiczenie 4
Na schemacie przedstawiono sposób podparcia tułowia przez kończyny kręgowców.
R1NybZKrmdQNA
Ilustracja z numerem jeden przedstawia szerokie rozstawienie linii. Między nimi znajduje się okrąg. Po jego lewej i prawej stronie odchodzą poziome, krótkie linie. Łączą się z nimi idące pionowo, długie linie. Z kolei te łączą się ponownie z dwoma poziomymi, krótkimi liniami. Linie te stanowią dla siebie lustrzane odbicie. Ilustracja z numerem dwa przedstawia wąskie rozstawienie dwóch, stojących równolegle linii, między którymi jest kształt owalu. Z jego dwóch stron wyciągnięte są dwie krótkie, równoległe linie. Odchodzą od nich dalej równoległe, dłuższe linie, które zakończone są coraz to mniejszymi kwadratami.
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R2aXINS4zj3dw
Wskaż, dla których grup kręgowców charakterystyczny jest dany sposób osadzenia kończyn względem tułowia.
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Źródło: Petter Bøckman, licencja: CC BY-SA 3.0.
1
Ćwiczenie 5
R17IyspK8xbUm
(Uzupełnij).
Zastanów się, jakie kości budują Twoją kończynę górną.
Elementy budowy kończyny górnej kręgowców to: kość ramienna, kość łokciowa, kość promieniowa, kości nadgarstka, kości śródręcza, paliczki.
2
Ćwiczenie 6
Kończyny ssaków, w zależności od gatunku zwierzęcia, zmieniają swoją długość i masywność. Najsilniejszym modyfikacjom ulegają dłonie i stopy, które różnią się sposobem przylegania do podłoża i stopniem rozwoju elementów kostnych.
Na schemacie przedstawiono trzy sposoby ustawienia kończyn względem podłoża.
RiIITriBHjlT6
Na obrazku, opisanym jako stopopochodność, kości palców, kości śródstopia oraz kości stępu leżą w poziomej linii. Kości podudzia odchodzą od kości stępu pod kątem prostym. Na drugiej ilustracji, opisanej jako półstopopochodność, kości palców i kości śródstopia leżą w prostych, poziomych liniach. Z kolei kości stępu są delikatnie uniesione pod skosem. Na trzeciej ilustracji, opisanej jako palcopochodność tylko kości palców leżą w poziomej, prostej linii. Kości śródstopia i kości stępu odchodzą od nich skośnie do góry.
a – kości palców, b – kości śródstopia, c – kości stępu, d – kości podudzia
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1OLJOZcEtFKs2
Zaznacz prawidłowe dokończenie zdania wraz z uzasadnieniem.
Koty należą do zwierząt... stopochodnych / palcochodnych / półstopochodnych, ponieważ kości stępu oderwane są od podłoża. kości stopy przylegają do podłoża. kości stępu i śródstopie odrywają się od podłoża.
Zaznacz prawidłowe dokończenie zdania wraz z uzasadnieniem.
Koty należą do zwierząt... stopochodnych / palcochodnych / półstopochodnych, ponieważ kości stępu oderwane są od podłoża. kości stopy przylegają do podłoża. kości stępu i śródstopie odrywają się od podłoża.
31
Ćwiczenie 7
R2o9osMw7Krnn
Wyjaśnij, na czym polega przystosowanie raka do pływania tyłem. W odpowiedzi uwzględnij rodzaj odnóży raka. (Uzupełnij).
Przypomnij sobie, jakie rodzaje odnóży występują u skorupiaków. Które z nich mogą być pomocne przy pływaniu?
Ostatnia para odnóży odwłokowych tworzy powierzchnię przypominającą płetwę. Rak, podwijając odwłok pod siebie, uderza tą „płetwą”, co powoduje odrzut ciała do tyłu.
31
Ćwiczenie 8
R1CmPR1P2bGUs1
Fotografia przedstawia dwa poskoczki mułowe. Są podobne do żab, mają szerokie pyski, wyłupiaste, wypukłe oczy, ale w odróżnieniu od nich posiadają długie ciała zakończone ogonem i liczne łuski. Na grzbiecie widać płetwy grzbietowe, a z przodu tułowia od strony brzusznej parę niewielkich płetw.
Poskoczek mułowy (Periophthalmus barbarus).
Źródło: Bjørn Christian Tørrissen, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 4.0.
R1ANxIYIGFHgs
Wyjaśnij, w jaki sposób płetwy umożliwiają poskoczkom sprawne poruszanie się na lądzie. W odpowiedzi uwzględnij rodzaj płetw i ich sposób osadzenia na ciele. (Uzupełnij).
Zastanów się, w jaki sposób ryba może zmniejszyć tarcie swojego ciała o podłoże?
Płetwy piersiowe osadzone są na mięsistych podporach bliżej ciała, co pozwala unieść rybę trochę wyżej nad powierzchnię gleby, zmniejszając w ten sposób tarcie brzucha o powierzchnię. Gruba i krótka płetwa ogonowa stanowi podporę przy unoszeniu ciała.
