Polecenie 1

Odszukaj na mapie topograficznej lub na ortofotomapie (np. Google Maps lub Geoportal) wsie o układach przestrzennych prezentowanych w grafice interaktywnej.

Podaj przykłady wsi o układach przestrzennych prezentowanych w grafice interaktywnej.

Polecenie 2

Określ układy przestrzenne wsi w swoim regionie. Uzyskaj informacje o historii rozwoju przestrzennego tych wsi.

R8Wdcze0TzROh
(Uzupełnij).
RBP3j1plXDEuT
Grafika przedstawia sposoby rozlokowania wsi. Wymieniono kolejno: 1. Schemat przedstawia okolnicę: wieś placowa, która ma jedno albo dwa wejścia; kolisty plac ze stawem lub studnią na środku wsi tworzy zamknięty pierścień; wokół niego znajduje się zwarta zabudowa. 2. Schemat przedstawia owalnicę: wieś placowa o charakterze wsi obronnej; zagrody otaczają̨ owalny (wrzecionowaty) plac ze stawem lub studnią, do którego dochodzą dwie drogi dojazdowe na dwóch krańcach placu zamykane w przeszłości bramami na noc. 3. Schemat przedstawia ulicówkę: wieś typu jednodrożnego, w której zabudowa rozciąga się po obu stronach drogi; występuje w niej regularny układ wąskich pól uprawnych. Ten regularny układ liniowy pojawił się w XIII–XIV w. jako efekt komasacji królewszczyzn (scalania majątków ziemskich należących do dóbr królewskich) oraz upowszechnienia trójpolówki. 4. Schemat przedstawia szeregówkę: regularna wieś ulicowa z trójniwowym układem pól, w której zabudowa o liniowym układzie jest usytuowana po obu stronach bocznych dróg dochodzących do głównej drogi i tworzy zespół ulicówek. Ten typ wsi pojawił się w XVI w., głównie na Podlasiu wskutek regulacji i komasacji gruntów oraz nowego pomierzenia pól na zasadach tzw. pomiary włócznej. 5. Schemat przedstawia widlicę: wieś o zwartej zabudowie ciągnącej się wzdłuż dwóch lub trzech dróg, które rozwidlają się w miarę odchodzenia od głównej drogi, tworząc kształt zbliżony do litery „Y”. 6. Schemat przedstawia rzędówkę: wieś, której zabudowania znajdują się tylko po jednej stronie drogi, natomiast po drugiej stronie leżą najczęściej szerokie, prostopadłe pola uprawne; wsie tego typu pojawiły się w XV w.; na Żuławach Wiślanych spotyka się rzędówki bagienne, wzdłuż dróg i miedz biegną tam kanały odwadniające. 7. Schemat przedstawia wielodrożnicę: wieś o zwartej zabudowie rozciągającej się wzdłuż kilku dróg o nieregularnym przebiegu; drogi biegnące w różnych kierunkach spotykają się często w centralnej części wsi; powszechny typ wsi w całej Polsce, zazwyczaj o nieregularnym układzie pól. 8. Schemat przedstawia łańcuchówkę: wieś zakładana na zalesionych obszarach górskich i wyżynnych. Zagrody znajdowały się po jednej lub obu stronach drogi, która biegła dnem doliny. Każda zagroda zbudowana była na łanie wykarczowanego pola, który odchodził od głównej drogi. Za polami aż do działu wód stanowiącego granicę wsi znajdował się las. Łańcuchówki występują w Polsce od XV wieku.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.