Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Grafika przedstawia najważniejsze skutki uprawy monokulturowej dla gleb, ekosystemu i krajobrazu. Po kliknięciu kafelka wyświetli się informacja dotycząca skutków uprawy monokulturowej dla wybranego składnika środowiska. Zapoznaj się z informacjami i wykonaj polecenia.

Polecenie 1

Wymień najważniejsze różnice między monokulturową i tradycyjną uprawą rolniczą.

RAheWAHGOciux
(Uzupełnij).
Polecenie 2

Wyjaśnij, w jaki sposób monokulturowa uprawa roślin obniża bioróżnorodność terenów rolniczych.

RIj83u3TeiWsq
(Uzupełnij).
RKfPXbutoVz1j
Schemat przedstawia najważniejsze skutki uprawy monokulturowej dla gleb, ekosystemu, krajobrazu i człowieka. Opisano: 1. Krajobraz - monotonia związana z jednolitym sposobem uprawy ziemi, geometryzacja i uproszczenie formy, utrata cech regionalnych, obniżenie atrakcyjności wizualnej, zaburzenie ładu przestrzennego. Zdjęcie przedstawia pole po skoszeniu zboża oraz pole, na którym rosną ziemniaki. Uprawy oddziela polna ścieżka. Podpis pod zdjęciem: Krajobraz obszarów intensywnej uprawy monokulturowej., 2. Gleby - zubożenie w składniki mineralne wskutek selektywnego ich pobierania przez niezmieniające się w czasie gatunki roślin uprawnych, obniżenie się różnorodności biologicznej gleby w wyniku zmian struktury edafonu, fizyczna degradacja gleby wskutek zabiegów agrotechnicznych i odwodnienia, chemiczna degradacja gleby w wyniku stosowania dużych dawek substancji nawozowych i środków ochrony roślin akumulowanych w powierzchniowej warstwie gleby, podatność na erozję wietrzną i wodną, prowadzącą do zubożenia warstwy próchniczej w wyniku likwidacji zakrzewień i zadrzewień śródpolnych. Zdjęcie przedstawia płaski teren. To pole uprawne, na którym nie rośnie. Na polu jest głęboka bruzda, w której płynie woda. Podpis pod zdjęciem: Erozja wodna gleb intensywnie użytkowanych rolniczo., 3. Ekosystem - obniżona bioróżnorodność związana z wykorzystywaniem wybranych gatunków uprawnych, eliminacją gatunków uznanych za niepotrzebne i brakiem wysp środowiskowych, występowanie gatunków obcych naturalnym układom ekologicznym, z których część wykazuje inwazyjność, zwiększona podatność roślin na występowanie chorób i szkodników, zwiększony względem uprawy w płodozmianie poziom zachwaszczenia, wymuszający stosowanie środków chwastobójczych. Zdjęcie przedstawia sosnowy las. Drzewa rosną w równych odstępach od siebie. Podpis pod zdjęciem: Jednogatunkowa plantacja sosny., 4. Człowiek - korzyści ekonomiczne osiągane przy dużym wkładzie pracy i środków finansowych, zmniejszenie powierzchni produkcyjnej przy zachowanej wysokości plonów, nadprodukcja artykułów żywnościowych, zanieczyszczenie środowiska przyrodniczego, niepewna jakość produktów rolnych. Na zdjęciu jest kombajn koszący dojrzałe zboże.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., CC BY-SA 3.0, https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/.
RwtHXjIVHCaz51
Ćwiczenie 1
Pogrupuj przyrodnicze i pozaprzyrodnicze czynniki, od których zależy struktura użytkowania ziemi. Czynniki przyrodnicze: Możliwe odpowiedzi: 1. żyzność gleb, 2. kultywowanie tradycji rolniczych, 3. rzeźba terenu, 4. zmiana sposobu gospodarowania, 5. zwiększająca się gęstość zaludnienia;, 6. postępujące procesy urbanizacji, 7. warunki klimatyczne, 8. stosunki wodne, 9. poziom uprzemysłowienia Czynniki pozaprzyrodnicze: Możliwe odpowiedzi: 1. żyzność gleb, 2. kultywowanie tradycji rolniczych, 3. rzeźba terenu, 4. zmiana sposobu gospodarowania, 5. zwiększająca się gęstość zaludnienia;, 6. postępujące procesy urbanizacji, 7. warunki klimatyczne, 8. stosunki wodne, 9. poziom uprzemysłowienia
RJlva9qlbnNKE2
Ćwiczenie 2
Dokończ poniższe zdania nazwami odpowiednich makroregionów rolniczych. A. Wielkoprzestrzenne rolnictwo uspołecznione przeważa w makroregionie 1. południowoazjatyckiego, 2. wschodnioazjatyckim, 3. łacińskoamerykańskim, 4. środkowopołudniowoafrykańskiego, 5. śródziemnomorskiego, 6. środkowoazjatyckim.
B. Uprawa winnej latorośli, roślin cytrusowych, oliwek jest typowa dla makroregionu 1. południowoazjatyckiego, 2. wschodnioazjatyckim, 3. łacińskoamerykańskim, 4. środkowopołudniowoafrykańskiego, 5. śródziemnomorskiego, 6. środkowoazjatyckim.
C. Ekstensywne rolnictwo wielkoobszarowe zdominowane przez plantacje oraz chów bydła występuje w makroregionie 1. południowoazjatyckiego, 2. wschodnioazjatyckim, 3. łacińskoamerykańskim, 4. środkowopołudniowoafrykańskiego, 5. śródziemnomorskiego, 6. środkowoazjatyckim.
D. Intensywne rolnictwo wysokotowarowe z powszechną uprawą ryżu przeważa w makroregionie 1. południowoazjatyckiego, 2. wschodnioazjatyckim, 3. łacińskoamerykańskim, 4. środkowopołudniowoafrykańskiego, 5. śródziemnomorskiego, 6. środkowoazjatyckim.
E. Intensywne rolnictwo samozaopatrzeniowe z dominacją upraw ryżu oraz plantacjami herbaty, kawy i kauczukowca jest typowe dla makroregionu 1. południowoazjatyckiego, 2. wschodnioazjatyckim, 3. łacińskoamerykańskim, 4. środkowopołudniowoafrykańskiego, 5. śródziemnomorskiego, 6. środkowoazjatyckim.
F. Ekstensywne koczownicze pasterstwo oraz tradycyjne rolnictwo żarowo-odłogowe jest charakterystyczne dla makroregionu 1. południowoazjatyckiego, 2. wschodnioazjatyckim, 3. łacińskoamerykańskim, 4. środkowopołudniowoafrykańskiego, 5. śródziemnomorskiego, 6. środkowoazjatyckim.
RuAr3PKMa7iSz2
Ćwiczenie 3
Dopasuj typy gospodarowania ziemią do opisu. monsunowe Możliwe odpowiedzi: 1. Ziemia często państwowa, małe gospodarstwa rodzinne, powszechne systemy terasowe, niska mechanizacja, duży nakład pracy ręcznej., 2. Wielkie gospodarstwa rodzinne, wysoko specjalistyczne, towarowe. Wysoka mechanizacja, niska chemizacja, typ ekstensywny i mieszany., 3. Uprawy wielkohektarowe, monokulturowe, oparte na pracy ręcznej pracowników najemnych., 4. Uprawy wielkohektarowe, ekstensywne, mała wydajność pracy, w większości terenów ziemia rolna jest własnością państwową. postkomunistyczne Możliwe odpowiedzi: 1. Ziemia często państwowa, małe gospodarstwa rodzinne, powszechne systemy terasowe, niska mechanizacja, duży nakład pracy ręcznej., 2. Wielkie gospodarstwa rodzinne, wysoko specjalistyczne, towarowe. Wysoka mechanizacja, niska chemizacja, typ ekstensywny i mieszany., 3. Uprawy wielkohektarowe, monokulturowe, oparte na pracy ręcznej pracowników najemnych., 4. Uprawy wielkohektarowe, ekstensywne, mała wydajność pracy, w większości terenów ziemia rolna jest własnością państwową. plantacyjne Możliwe odpowiedzi: 1. Ziemia często państwowa, małe gospodarstwa rodzinne, powszechne systemy terasowe, niska mechanizacja, duży nakład pracy ręcznej., 2. Wielkie gospodarstwa rodzinne, wysoko specjalistyczne, towarowe. Wysoka mechanizacja, niska chemizacja, typ ekstensywny i mieszany., 3. Uprawy wielkohektarowe, monokulturowe, oparte na pracy ręcznej pracowników najemnych., 4. Uprawy wielkohektarowe, ekstensywne, mała wydajność pracy, w większości terenów ziemia rolna jest własnością państwową. farmerskie Możliwe odpowiedzi: 1. Ziemia często państwowa, małe gospodarstwa rodzinne, powszechne systemy terasowe, niska mechanizacja, duży nakład pracy ręcznej., 2. Wielkie gospodarstwa rodzinne, wysoko specjalistyczne, towarowe. Wysoka mechanizacja, niska chemizacja, typ ekstensywny i mieszany., 3. Uprawy wielkohektarowe, monokulturowe, oparte na pracy ręcznej pracowników najemnych., 4. Uprawy wielkohektarowe, ekstensywne, mała wydajność pracy, w większości terenów ziemia rolna jest własnością państwową.
31
Ćwiczenie 4

W Afryce występuje rolnictwo plantacyjne, które jest często prowadzone przez zagraniczne spółki kapitałowe.

Określ, na czym polega negatywny wpływ rozwoju rolnictwa plantacyjnego na sytuację ekonomiczną państw lub ludności, w tym rolników, w Afryce oraz na środowisko naturalne.

RuGrQPr0Eg0Qr
(Uzupełnij).