Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Jakie funkcje pełnią węglowodany w organizmie człowieka? Przeanalizuj grafikę interaktywną, a następnie wykonaj ćwiczenia.

R1AET370Ue4ag1
Grafika interaktywna dotyczy funkcji węglowodanów w organizmie człowiek. Zdjęcie główne przedstawia okrągły stół, na którym leżą talerze oraz rondel z różnymi daniami. Obok talerzy leżą sztućce. Po dania sięgają ludzkie dłonie. Opisano: 1. Węglowodany. Węglowodany mają kluczowe znaczenie dla wspierania najbardziej podstawowej funkcji życiowej - produkcji energii. Bez energii nie są wykonywane żadne inne procesy życiowe. Chociaż nasze ciała mogą syntetyzować glukozę, kosztuje to zniszczenie białka. Podobnie jak w przypadku wszystkich składników odżywczych, węglowodany należy spożywać z umiarem, ponieważ ich zbyt dużo lub za mało w diecie może prowadzić do problemów zdrowotnych. Węglowodany pełnią pięć podstawowych funkcji w ludzkim ciele. Są to: wytwarzanie energii, magazynowanie energii, budowanie makrocząsteczek, zapobieganie rozpadowi białek i wspomaganie metabolizmu lipidów., 2. Produkcja energii. Schemat oddychania komórkowego podczas utleniania glukozy. Podstawową rolą węglowodanów jest dostarczanie energii do wszystkich komórek organizmu, które preferują glukozę jako źródło energii, niż np. kwasy tłuszczowe. Niektóre komórki, takie jak czerwone krwinki, są w stanie wytwarzać energię komórkową jedynie z glukozy. Mózg jest również bardzo wrażliwy na niski poziom glukozy we krwi, ponieważ wykorzystuje tylko glukozę do wytwarzania energii. Około 70 procent glukozy wchodzącej do organizmu z trawienia jest ponownie dystrybuowane (przez wątrobę) z powrotem do krwi w celu wykorzystania przez inne tkanki. Komórki wymagające energii usuwają glukozę z krwi z białkiem transportowym w błonach. Energia z glukozy pochodzi z wiązań chemicznych między atomami węgla.Pierwszy etap rozpadu glukozy nazywa się glikolizą. Glikoliza lub podział glukozy zachodzi w zawiłej serii dziesięciu etapów reakcji enzymatycznych. Drugi etap rozpadu glukozy występuje w organellach, zwanych mitochondriami., 3. Magazynowanie energii. Jeśli organizm ma już wystarczająco dużo energii, aby utrzymać swoje funkcje, nadmiar glukozy jest magazynowany jako glikogen (z czego większość jest magazynowana w mięśniach i wątrobie). Cząsteczka glikogenu może zawierać ponad pięćdziesiąt tysięcy pojedynczych jednostek glukozy i jest silnie rozgałęziona, co pozwala na szybkie rozprzestrzenianie się glukozy, gdy jest ona potrzebna do wytworzenia energii komórkowej. Glikogen jest magazynowany w wątrobie, oraz mięśniach., 4. Budowa makrocząsteczek. Większość wchłoniętej glukozy jest wykorzystywana do wytwarzania energii, jednakże pewna jej część jest przekształcana w rybozę i dezoksyrybozę, które są niezbędnymi elementami składowymi ważnych makrocząsteczek, takich jak RNA, DNA i ATP. Glukoza jest dodatkowo wykorzystywana do wytworzenia cząsteczki NADPH, która jest niezbędna do ochrony przed stresem oksydacyjnym oraz jest stosowana w wielu innych reakcjach chemicznych w organizmie. Jeśli cała energia, zdolność do magazynowania glikogenu i potrzeby organizmu zostaną zaspokojone, to nadmiar glukozy wykorzystywany jest do wytworzenia tłuszczu, co jest powodem przybrania kilogramów podczas diety zbyt bogatej w węglowodany., 5. Zapobiega rozpadowi białek. Gdy organizm nie ma wystarczającej ilości glukozy, aby zaspokoić jego potrzeby, glukoza jest syntetyzowana z aminokwasów. Ponieważ nie ma cząsteczki magazynującej aminokwasy, proces ten wymaga zniszczenia białek, głównie z tkanki mięśniowej. Obecność odpowiedniej ilości glukozy w organizmie zapobiega rozpadowi białek wykorzystywanych do produkcji glukozy potrzebnej organizmowi., 6. Metabolizm lipidów. Otoczkę kuli oraz jej środek tworzą małe kulki - to hydrofilowe głowy. Środek kuli wypełniają hydrofobowe witki, ogony. Otoczkę miceli tworzą kulki - hydrofilowe głowy. Hydrofobowe ogony, witki układają się w kierunku środka miceli. Fosfolipidy o dwuwarstwie lipidowej. Górna i dolna część zbudowana jest z hydrofilowych głów, ogony skierowane są do środka warstwy. Podpis pod ilustracją: Samoorganizacja fosfolipidów: sferyczne liposomy, micele i dwuwarstwa lipidowa. Wraz ze wzrostem poziomu glukozy we krwi wykorzystanie lipidów jako źródła energii jest hamowane. Dzieje się tak ponieważ wraz ze wzrostem poziomu glukozy we krwi, stymulowane jest uwalnianie hormonu insuliny, co każe komórkom używać glukozy (zamiast lipidów) do wytwarzania energii. Odpowiednie poziomy glukozy we krwi zapobiegają również rozwojowi ketozy. Ketoza jest stanem metabolicznym wynikającym z podwyższenia ciał ketonowych we krwi. Ciała ketonowe są alternatywnym źródłem energii, z którego komórki mogą korzystać, gdy podaż glukozy jest niewystarczająca, na przykład podczas postu. Ciała ketonowe są kwaśne, a wysokie ich poziomy we krwi mogą powodować, że stają się zbyt kwaśne. Efekt ten jest spotykany rzadko u zdrowych osób dorosłych, ale może wystąpić u alkoholików, osób niedożywionych oraz u osób z cukrzycą typu 1.
Grafika interaktywna pt. „Funkcje węglowodanów w organizmie człowieka”
Źródło: pixabay.com; Licencja: domena publiczna;, Materiał opracowany na podstawie informacji zawartych pod adresem: https://2012books.lardbucket.org/books/an-introduction-to-nutrition/s08-03-the-functions-of-carbohydrates.html.
Polecenie 2

Jakie są funkcje poszczególnych cukrów? Zapoznaj się z fiszkami, a następnie przystąp do wykonania ćwiczeń.

RktGvShCepDzh
Scharakteryzuj glukozę.
Źródło: grafiki pochodzą z witryny pixabay.com; Licencja: domena publiczna;, Materiał opracowany na podstawie informacji zawartych pod adresem: https://2012books.lardbucket.org/books/an-introduction-to-nutrition/s08-03-the-functions-of-carbohydrates.html.
R2lRPLJ6TE2Ef
(Uzupełnij).
R1LnSdKxOG9aL1
Ćwiczenie 1
Zaznacz cukier, który odpowiada za transport cukru u roślin. Możliwe odpowiedzi: 1. Sacharoza, 2. Glukoza, 3. Celuloza, 4. Skrobia
RKwDSrgLKCfYI2
Ćwiczenie 2
Odpowiedz na pytania. 1. Jak nazywa się główny budulec ściany komórkowej?, 2. Jak nazywa się składnik odżywczy dla mózgu?, 3. Jak nazywa się forma zapasowa glukozy w wątrobie zwierząt?, 4. Jak nazywa się forma transportowa cukru i rośliny?, 5. Co buduje kwas rybonukleinowy?
Ćwiczenie 2

Odpowiedz na pytania.

1. Jak nazywa się główny budulec ściany komórkowej?

2. Jak nazywa się składnik odżywczy dla mózgu?

3. Jak nazywa się forma zapasowa glukozy w wątrobie zwierząt?

4. Jak nazywa się forma transportowa cukru i rośliny?

5. Co buduje kwas rybonukleinowy?

2
Ćwiczenie 3
RfTVX17nOJhnE
Wymień funkcje węglowodorów, jakie pełnią one w ludzkim organizmie. Odpowiedź: (Uzupełnij).