Schemat przedstawia czynniki wpływające na współczesny podział polityczny świata. Taki napis widnieje w okręgu znajdującym się w centrum, od którego odchodzą promienie z kolejnymi okręgami opisanymi cyframi. Numer jeden – dekolonizacja; numer dwa – pierwsza i druga wojna światowa; numer trzy – sprzedaż terytorium; numer cztery - rozpad państw wielonarodowościowych; numer pięć – zjednoczenie państw; numer sześć – secesja; numer siedem – aneksja; numer osiem – podział polityczny mórz i oceanów; numer dziewięć – terytoria zależne. Opisano: 1. Kolonizacja i dekolonizacja Afryki Zwróć uwagę na obszar zajmowany przez kolonie francuskie i brytyjskie. Plansza przedstawia mapę Afryki ukazującą dawne posiadłości państw kolonialnych. W lewym dolnym rogu w prostokątnej ramce legenda. Na górze napis – Kolonizacja Afryki (1913 rok). Poniżej w małych prostokątach zaprezentowano użyte na mapie kolory. Kolorem błękitnym oznaczono posiadłości Wielkiej Brytanii. Kolorem piaskowym oznaczono posiadłości Hiszpanii. Kolorem ciemnoszarym oznaczono posiadłości Belgii. Kolorem różowym oznaczono posiadłości Francji. Kolorem zielonym oznaczono posiadłości Portugalii. Kolorem czerwonym oznaczono posiadłości Niemiec. Kolorem pomarańczowym oznaczono posiadłości Włoch. Kolorem szarym oznaczono państwa niezależne. Na dole legendy pozioma podziałka, na której jeden odcinek to pięćset kilometrów. Zamieszczona mapa Afryki jest współczesną mapą polityczną tego kontynentu. Na poszczególne obszary naniesione zostały odpowiednie kolory według dawnego kolonialnego podziału terytorium. Posiadłości Wielkiej Brytanii obejmowały tereny Gambii, Sierra Leone, Ghany, Nigerii, Egiptu, Sudanu, Sudanu Południowego, Ugandy, Kenii, północno-zachodniej oraz południowo-zachodniej Somalii, Malawi, Zambii, Zimbabwe, Botswany, RPA, Lesotho i Suazi. Posiadłości Hiszpanii obejmowały północne i południowe Maroko, Saharę Zachodnią, Gwineę Równikową. Terytorium belgijskim był obszar współcześnie należący do Demokratycznej Republiki Konga. Posiadłości Francji obejmowały większość terytorium Maroka, Algierię, Mauretanię, Senegal, Gwineę, Mali, Burkinę Faso, Wybrzeże Kości Słoniowej, Benin, Niger, Czad, zachodnią i wschodnią część Libii, Republikę Środkowoafrykańską (bez zachodniej części graniczącej z Kamerunem), Gabon, Kongo (bez wąskiej części w centrum kraju), Dżibuti i Madagaskar. Posiadłości Portugalii obejmowały tereny Gwinei Bissau, Angoli i Mozambiku. Posiadłości Niemiec obejmowały Togo i zachodnią granicę Wybrzeża Kości Słoniowej, Kamerun, północny Gabon, część Konga, zachód Republiki Środkowoafrykańskiej, zachodnią granicę Nigerii, niewielką, południowo-zachodnią część Czadu, Tanzanię, Rwandę, Burundi oraz Namibię. Posiadłości Włoch mieściły się w centralnej części Libii, Erytreę i większości Somalii. Państwami niezależnymi były Liberia i Etiopia. Plansza przedstawia mapę Afryki ukazującą lata uzyskiwania niepodległości poszczególnych państw. W lewym dolnym rogu w prostokątnej ramce legenda. Na górze napis – Dekolonizacja Afryki. Poniżej napis „Uzyskanie niepodległości”, a pod nim w małych prostokątach zaprezentowano użyte na mapie kolory i ich znaczenie. Kolorem bordowym oznaczono państwa, które uzyskały niepodległość przed tysiąc dziewięćset czterdziestym dziewiątym rokiem. Kolorem jasnobordowym oznaczono państwa, które uzyskały niepodległość w latach 1950-1959. Kolorem różowym oznaczono państwa, które uzyskały niepodległość w tysiąc dziewięćset sześćdziesiątym roku. Kolorem pomarańczowym oznaczono państwa, które uzyskały niepodległość w latach 1961-1964. Kolorem jasnopiaskowym oznaczono państwa, które uzyskały niepodległość w latach 1965-1969. Kolorem piaskowym oznaczono państwa, które uzyskały niepodległość w latach 1970-1975. Kolorem kremowym oznaczono państwa, które uzyskały niepodległość w latach 1976-1979. Kolorem szarozielonym oznaczono państwa, które uzyskały niepodległość w roku tysiąc dziewięćset osiemdziesiątym lub później. Terytoria niesamodzielne oznaczono kolorem lawendowym. Na dole legendy pozioma podziałka, na której jeden odcinek to pięćset kilometrów. Zamieszczona mapa Afryki jest współczesną mapą polityczną tego kontynentu. Na poszczególne obszary naniesione zostały odpowiednie kolory przypisane do konkretnych lat lub okresów. Obok mapy kontynentu w ramkach z tekstem i za pomocą oznaczeń strzałkami zostały wyróżnione dodatkowo najstarsze państwa Afryki (Liberia, Egipt, Etiopia) oraz najmłodsze państwa Afryki (Zimbabwe – niepodległość w roku tysiąc dziewięćset osiemdziesiątym; Namibia - niepodległość w roku tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątym; Erytrea - niepodległość w roku tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątym trzecim i Sudan Południowy - niepodległość w roku dwa tysiące jedenastym). Państwa, które uzyskały niepodległość przed tysiąc dziewięćset czterdziestym piątym rokiem: Liberia, Egipt, Etiopia. Państwa, które uzyskały niepodległość w latach 1950-1959: Maroko, Tunezja, Libia, Sudan, Ghana, Gwinea. Państwa, które uzyskały niepodległość w roku tysiąc dziewięćset sześćdziesiątym: Mauretania, Senegal, Mali, Wybrzeże Kości Słoniowej, Togo, Benin, Burkina Faso, Nigeria, Niger, Czad, Kamerun, Republika Środkowoafrykańska, Kongo, Gabon, Demokratyczna Republika Konga, Somalia, Madagaskar. Państwa, które uzyskały niepodległość w latach 1961-1964: Algieria, Sierra Leone, Uganda, Rwanda, Burundi, Kenia, Tanzania, Zambia, Malawi, RPA. Państwa, które uzyskały niepodległość w latach 1965-1969: Botswana, Suazi, Lesotho, Gwinea Równikowa. Państwa, które uzyskały niepodległość w latach 1970-1975: Angola, Mozambik, Gwinea Bissau, Gambia. Państwa, które uzyskały niepodległość w latach 1976-1979: Dżibuti. Państwa, które uzyskały niepodległość w tysiąc dziewięćset osiemdziesiątym roku lub później: Namibia, Zimbabwe, Sudan Południowy, Erytrea. Saharę Zachodnią oznaczono jako terytorium niesamodzielne. Podpis pod mapą: Rok 1960 – rok Afryki. Biała plansza, na górze planszy napis: 1960 – dlaczego to był Rok Afryki? Poniżej w niebieskiej ramce tekst: Rok tysiąc dziewięćset sześćdziesiąty został nazwany rokiem Afryki, ponieważ niepodległość uzyskało wtedy aż 17 kolonii tego kontynentu. Na środku planszy umieszczono flagę przedstawiającą lata uzyskiwania niepodległości poszczególnych państw Afryki. Jest to ta sama mapa, która została zaprezentowana w poprzednim opisie. Mapa ujęta jest w okrąg składający się z dwóch niebieskich linii. Dookoła niej wypisano państwa, które uzyskały niepodległość w roku tysiąc dziewięćset sześćdziesiątym, obok nazw umieszczono flagi państw. Lista państw: Senegal, Gabon, Nigeria, Demokratyczna Republika Konga, Górna Wolta (Burkina Faso), Czad, Togo, Madagaskar, Kamerun, Wybrzeże Kości Słoniowej, Republika Środkowoafrykańska, Benin, Niger, Somalia, Mauretania, Kongo. 27 listopada 2010 r. w Wielkim Amfiteatrze na paryskiej Sorbonie odbyły się główne uroczystości pięćdziesiątej rocznicy Roku Afryki, w którym 17 państw tego kontynentu proklamowało niepodległość od Francji, Wielkiej Brytanii, Belgii i Włoch. Ceremonia została zorganizowana przez rząd Francji oraz kilku państw afrykańskich., 2. I i II wojna światowa. Plansza przedstawia obszar Austro-Węgier oraz ich tereny przyznane na rzecz sąsiednich państw po pierwszej wojnie światowej. W centralnej części zlokalizowano Królestwo Węgierskie, a wokół niego otaczające je Cesarstwo Austriackie. Na północnym-wschodzie tereny Cesarstwa po wojnie przypadły Czechosłowacji (między innymi Brno i Praga), na wschodzie Włochom (Trento) i Austrii (Wiedeń, Salzburg, Innsbruck i inne miasta), na południu Jugosławii (na obszarze znalazł się Triest, Maribor, Ljubljana, Zadar i Sarajewo). Niewielki obszar na wschodzie otrzymała Rumunia, a północną część Cesarstwa – Polska (wraz z Krakowem, Przemyślem i Lwowem). Podpis pod ilustracją: Austro-Węgry – państwo związkowe w Europie Środkowej. Austro-Węgry były wielonarodową monarchią konstytucyjną i jednym z największych mocarstw w latach swojego istnienia – istniały przez 51 lat, od 1867 aż do rozpadu w 1918 roku i zakończenia I wojny światowej. Mapa Europy przedstawia kraje po II wojnie światowej pozostające w strefie wpływów ZSRR. Kraje te są oznaczone na kolor czerwony; pozostałe państwa zaznaczono kolorem białym. Duży obszar mapy zajmuje Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich. Kraje należące do strefy wpływów ZSRR to głównie kraje Europy Wschodniej: PRL, NRD, Czechosłowacja, Węgry, Rumunia, Jugosławia, Bułgaria oraz Albania. Podpis pod ilustracją: Po II wojnie światowej ukształtował się podział polityczny świata na trzy bloki: kapitalistyczny, socjalistyczny i kraje rozwijające się. Plansza przedstawiająca podział świata na trzy bloki ukształtowane po drugiej wojnie światowej. Mapa polityczna świata została oznaczona trzema kolorami. Kolorem miętowym oznaczono tak zwany „Pierwszy Świat”, kolorem pomarańczowym „Drugi Świat”, a kolorem szarym „Trzeci Świat”. Państwa pierwszego świata w Ameryce Północnej to Kanada i USA. W Europie to Finlandia, Niemcy, Szwajcaria, Liechtenstein, Włochy i wszystkie państwa leżące od nich na zachód, a także Grecja, Cypr, Turcja. Do państw pierwszego świata zaliczono również Australię, Nową Zelandię, Koreę Południową, Japonię i Tajwan. Państwa drugiego świata to kraje wchodzące w skład byłego Związku Radzieckiego, pozostałe kraje europejskie oraz Mongolia, Korea Północna, Chiny, Wietnam i Kuba. Pozostałe państwa należą do bloku państw Trzeciego Świata. Mapa przedstawiająca podział Indii Brytyjskich po drugiej wojnie światowej. Różowym kolorem oznaczono granicę Indii Brytyjskich w tysiąc dziewięćset trzydziestym roku. Na północy przebiega równolegle do linii Himalajów, państwo graniczyło wówczas z Nepalem, Tybetem i Bhutanem, na północnym-wschodzie z Chinami, a na wschodzie z Birmą. Na zachodzie granica sięgała środkowej części Wyżyny Irańskiej i biegła na północny-wschód w kierunku Kaszmiru. Terytorium Indii Brytyjskich było większe niż terytorium współczesnych Indii. Na mapie kolorem ciemnozielonym oznaczono tereny, które od tysiąc dziewięćset czterdziestego siódmego roku zostały wcielone do Pakistanu. Jest to obszar na zachodzie dawnych Indii Brytyjskich (oznaczony jako Pakistan Zachodni), jak również na wschodzie w rejonie ujścia Gangesu (oznaczony jako Pakistan Wschodni). Obszar Pakistanu Wschodniego oznaczono kolorem jasnozielonym, w nawiasie dodano nazwę nowopowstałego kraju na tym terenie w tysiąc dziewięćset siedemdziesiątym pierwszym roku, Bangladeszu. Kolorem bordowym na mapie oznaczono teren dzisiejszych Indii. Dodatkowo kolorem ciemnopiaskowym oznaczono strefy na południe od Kaszmiru oraz na zachód od Bangladeszu, które stanowiły rejony przesileń. Szarym kolorem wyodrębniono na mapie duże księstwa, które nie przystąpiły do żadnego z państw po uzyskaniu niepodległości. Na zachód od Niziny Indusu jest to Kalat (anektowany przez Pakistan w tysiąc dziewięćset czterdziestym ósmym roku), a na północy dawnych Indii Brytyjskich Kaszmir. Pomiędzy Nepalem a Bhutanem leży Sikkim (który połączył się z Indiami w tysiąc dziewięćset siedemdziesiątym piątym). W centrum Półwyspu Indyjskiego leży rozległy Hajdarabad (anektowany przez Indie w tysiąc dziewięćset czterdziestym ósmym roku). Na zachodnim wybrzeżu półwyspu leży Junagadh (anektowany przez Indie w tysiąc dziewięćset czterdziestym ósmym roku), Daman i Diu (anektowany przez Indie w tysiąc dziewięćset sześćdziesiątym pierwszym roku), Dadra i Nagar Haveli (anektowany przez Indie w tysiąc dziewięćset pięćdziesiątym czwartym roku) oraz Goa (anektowany przez Indie w roku tysiąc dziewięćset sześćdziesiątym pierwszym). W południowo-wschodniej części wybrzeża leży Puducherry (włączony do Indii w tysiąc dziewięćset pięćdziesiątym czwartym roku). Podpis pod mapą: Podział Indii Brytyjskich po II wojnie światowej, 3. Sprzedaż terytorium. Mapa przedstawiająca terytorium Półwyspu Alaska, a także terytorium położone na północ od niego. Są to tereny będące obecnie stanem Alaska, który należy do Stanów Zjednoczonych. Na mapie terytorium to oznaczono kolorem zielonym, wielkimi literami naniesiono napisy „Rosja” i „Ameryka”. Obszar leży między sto siedemdziesiątym a sto czterdziestym stopniem długości geograficznej zachodniej oraz siedemdziesiątym drugim i pięćdziesiątym piątym stopniem szerokości geograficznej północnej. Wschodnia granica oznaczonego obszaru oddziela współczesne terytorium USA i Kanady (oznaczonej na mapie kolorem różowym). Przed 150 laty Rosja i USA zawarły porozumienie, w którym mowa była nie o «sprzedaży», ale o «odstąpieniu» Stanom Zjednoczonym tego terytorium, a transakcja przyniosła w stosunkach Rosji i USA «epokę zgody» (…). Z punktu widzenia inicjatora transakcji, wielkiego księcia Konstantego, brata cara Aleksandra II, wydawało się, że Rosja odnosiła pewną korzyść. Książę «uważał, że jeśli nie odstąpimy USA tego terytorium, to je stracimy, a więc lepiej jest to uczynić» – tłumaczy rosyjski historyk. «Z punktu widzenia geopolityki Rosja być może dokonała posunięcia niefortunnego, dlatego że naruszyła pewną równowagę geopolityczną» – przyznaje. Ale – jak zauważa – umowa miała dwie strony i transakcji nie można rozpatrywać z punktu widzenia jednego kraju. «To nie tylko historia rosyjska, to jest historia rosyjsko-amerykańska, a także całego regionu Azji i Pacyfiku» – podkreśla Pietrow.

Źródło: kresy24.pl

Stany Zjednoczone kupowały więcej obszarów. Jednym z nich były zakupione od Danii w 1917 roku Wyspy Dziewicze. Wyspy Dziewicze, stanowiące grupę wysp w północnej części Morza Karaibskiego, podzielone są pomiędzy Stany Zjednoczone oraz Wielką Brytanię. USA swoją część Wysp (Duńskie Indie Zachodnie) nabyły w 1917 r. od Danii, która miała tam swoje kolonie karne. Na transakcję Duńczycy wyrazili zgodę poprzez referendum, które odbyło się rok wcześniej. «Za» głosowało 64,2% Duńczyków. Cena za kilka wysp o powierzchni ok. 350 km² wyniosła 25 milionów dolarów (dziś ok. 490 milionów dolarów).

Źródło: historia.org.pl, 4. Rozpad państw wielonarodowościowych Niewydolność gospodarcza ZSRR i przegrany wyścig zbrojeń ze Stanami Zjednoczonymi umożliwił w krajach bloku wschodniego powstanie silnych ruchów narodowych. W 1991 roku ZSRR przestało istnieć, z jego podziału wyodrębniło się 15 nowych państw.

Źródło: historia.org.pl
Mapa przedstawiająca kraje powstałe w wyniku rozpadu Związku Radzieckiego. Oprócz największego kraju – Rosji – są to: Litwa, Łotwa, Estonia, Białoruś, Ukraina, Mołdawia (leżące przy zachodniej granicy dawnego ZSRR), Gruzja, Armenia, Azerbejdżan (przy granicy między Morzem Czarnym a Kaspijskim), Turkmenistan, Uzbekistan, Kazachstan, Kirgistan, Tadżykistan (państwa leżące przy południowej granicy). W wyniku rozpadu wielonarodowej Jugosławii powstało siedem niepodległych państw: Słowenia, Chorwacja, Bośnia i Hercegowina, Macedonia Północna, Czarnogóra, Serbia oraz Kosowo. Mapa przedstawiająca kraje powstałe po rozpadzie Jugosławii. Oznaczono je różnymi kolorami, zaznaczono stolice i dodatkowo podano daty ogłoszenia niepodległości. Słowenię oznaczono kolorem żółtym (stolica – Lublana, ogłoszenie niepodległości: dwudziestego piątego czerwca tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątego pierwszego roku). Chorwację oznaczono kolorem szarym (stolica – Zagrzeb, ogłoszenie niepodległości: dwudziestego piątego czerwca tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątego pierwszego roku). Bośnię i Hercegowinę oznaczono kolorem miętowym (stolica – Sarajewo, ogłoszenie niepodległości: trzeciego czerwca dwa tysiące szóstego roku). Na mapie zaznaczono współczesne granice, nie pokrywają się one w stu procentach z oznaczonymi kolorami niepodległymi terytoriami na mapie. Bośnia i Hercegowina na mapie oznaczona kolorem miętowym jest nieco mniejsza niż jej obecne granice. W obrębie jej aktualnych granic na północy wyznaczono Republikę Serbską ze stolicą w Banja Luce. Wschodnią część zajmuje Serbia Centralna, która za stolicę ma Belgrad, a niepodległość uzyskała dwudziestego siódmego kwietnia tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątego drugiego roku. Na północ od Belgradu wyznaczono również obszar Serbii Wojwodiny ze stolicą w Nowym Sadzie, który niepodległość uzyskał dwudziestego siódmego kwietnia tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątego drugiego roku. Wszystkie trzy części Serbii oznaczono na mapie odcieniami koloru różowego. Czarnogórę oznaczono kolorem jasnoszarym, jej stolica znajduje się w Podgoricy, niepodległość uzyskała trzeciego czerwca dwa tysiące szóstego roku. Kosowo oznaczono kolorem jasnobrązowym. Stolicą jest Prisztina, data uzyskania niepodległości to siedemnasty lutego dwa tysiące ósmego roku. Macedonia jest w kolorze niebieskim, jej stolica to Skopie, odzyskanie niepodległości nastąpiło dwudziestego piątego stycznia tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątego pierwszego roku., 5. Zjednoczenie państw 3 października 1990 roku podzielone Niemcy stały się ponownie zjednoczonym państwem. Zjednoczenie Niemiec to jedno z najważniejszych wydarzeń politycznych i ekonomicznych końca XX wieku. Niemieckie zjednoczenie, któremu towarzyszyły ogromne transfery finansowe, doprowadziło do kryzysu całej gospodarki państwa. W 1993 roku Niemcy przeżyły recesję, kolejna miała miejsce w roku 2003. Zjednoczenie Niemiec było kosztowne także dla całej Unii Europejskiej. Wysokie stopy procentowe Bundesbanku miały wpływ na stopy w innych krajach, hamując wzrost. Mapa przedstawia dawne tereny komunistycznych republik niemieckich: RFN oraz NRD. Północnowschodnie landy dzisiejszych Niemiec wchodziły w skład NRD, a południowozachodnie landy w skład RFN. Miasto Berlin położone we wschodnich Niemczech również było podzielone - wschodnia część Berlina była częścią NRD, a zachodnia RFN., 6. Secesja Secesją nazywamy oderwanie części terytorium od macierzystego państwa w celu utworzenia nowego. W 2006 roku odłączyła się Czarnogóra od Serbii, w 2008 roku też od Serbii odłączyło się Kosowo. Mapa przedstawiająca współczesny podział polityczny krajów byłej Jugosławii. Wyszczególniono Słowenię, Chorwację, Bośnię i Hercegowinę, Macedonię, a także Serbię i dwa kraje, które w ostatnich latach odłączyły się od niej. Jest to Czarnogóra i Kosowo. Mapa polityczna świata przedstawiająca podział państw na te, które uznają niepodległość Kosowa (oznaczone kolorem czerwonym) i państwa nieuznające niepodległości tego państwa (oznaczone kolorem zielonym). U dołu mapy znajduje się napis: „Zastanów się, dlaczego nie wszystkie państwa świata uznały Kosowo? Czy uważasz, że jest to odosobniony przypadek?”. Państwa uznające niepodległość Kosowa to Finlandia, Litwa, Łotwa, Estonia, Polska, Czechy, Węgry, Chorwacja, Włochy i wszystkie europejskie kraje leżące dalej na zachód Europy z wyjątkiem Hiszpanii. Niepodległość uznaje także Bułgaria, Macedonia, Albania i Turcja. Państwa Ameryk uznające niepodległość Kosowa to Kanada, USA, Haiti, Dominikana, Portoryko, Honduras, Kostaryka, Panama, Kolumbia, Peru, Gujana, Gujana Francuska. Niepodległość uznaje również Australia i Nowa Zelandia, a z krajów Azjatyckich są to: Jordania, Arabia Saudyjska, Jemen, Pakistan, Afganistan, Bangladesz, Tajlandia, Malezja, Singapur, Brunei, Tajwan. Kraje afrykańskie uznające niepodległość Kosowa to: Libia, Egipt, Mauretania, Senegal, Gwinea Bissau, Gwinea, Sierra Leone, Liberia, Mali, Burkina Faso, Wybrzeże Kości Słoniowej, Ghana, Benin, Niger, Nigeria, Czad, Somalia, Dżibuti, Tanzania, Malawi, Suazi. Pozostałe państwa nie uznają niepodległości Kosowa. Podpis pod mapą: Sudan Południowy powstał w 2011 roku. Jest najmłodszym państwem na Ziemi. Mapa przedstawiająca Sudan oraz Sudan Południowy, który odłączył się od niego w dwa tysiące jedenastym roku. Zajmuje około jednej trzeciej powierzchni dawnego Sudanu. Czerwonymi kropkami oznaczono stolice państw. Stolicą oznaczonego na mapie miętowym kolorem Sudanu jest Chartum, a stolicą Sudanu Południowego oznaczonego nieco ciemniejszym odcieniem jest położone na południu miasto Dżuba. Pomiędzy opisywanymi państwami, mniej więcej pośrodku ich granicy leży niewielkie terytorium sporne oznaczone na mapie ukośnymi biało-miętowymi pasami. Jego stolicą jest Abyei. Kolejnym terytorium spornym, tym razem pomiędzy Sudanem Południowym, Kenią i Etiopią jest niewielki obszar leżący na granicy tych trzech państw, stykający się z południowo-wschodnią granicą Sudanu Południowego. Przy północno-wschodniej granicy Sudanu, tuż nad Morzem Czerwonym, leży ostatnie wyszczególnione na mapie terytorium sporne pomiędzy Sudanem i Egiptem ze stolicą w Hala’ib. Czy Hiszpanii grozi rozpad?

Separatystyczne i secesjonistyczne tendencje obecne są w historii Hiszpanii od wieków. W ostatnich latach Galicja, Kraj Basków, Nawarra i Katalonia żądały wystąpienia z państwowych struktur i uniezależnienia się od Hiszpanii. Plansza przedstawiająca mapę Hiszpanii z wyszczególnionymi prowincjami. Prowincje o tendencjach secesjonistycznych oznaczono dodatkowo podłużnymi ukośnymi liniami w kolorze będącym odcieniem zielonego. Wyszczególnione na mapie Hiszpanii prowincje, zaczynając do północy, to leżąca na północnym-zachodzie Galicja, dalej leży Asturia, Kantabria, Kraj Basków, Nawarra, Aragonia i położona na północnym-wschodzie Katalonia. Ostatnie cztery wymienione prowincje graniczą na północy z terytorium Francji. Galicja, Kraj Basków, Nawarra i Katalonia to prowincje o tendencjach secesjonistycznych. Kolejnymi prowincjami Hiszpanii są Kastylia i Leon, La Rioja, płożony w centrum Madryt i na południe od niego Estremadura, Kastylia-La Mancha, Walencja oraz zlokalizowane na południu kraju Andaluzja i Murcja. Blisko wschodniego wybrzeża kraju na Morzu Śródziemnym leżą Baleary, a w ramce w prawym dolnym rogu wyszczególniono położone na Oceanie Atlantyckim Wyspy Kanaryjskie z podpisaną Teneryfą oraz prowincjami Santa Cruz i Las Palmas., 7. Aneksja W marcu 2014 roku Rosja przejęła kontrolę nad Krymem, który od 1954 roku należał do Ukrainy. Swoje postępowanie uzasadniła wolą rosyjskojęzycznej ludności wyrażoną w referendum, którego ważności nie uznało Zgromadzenie Ogólne ONZ. Mapa polityczna przedstawiająca Ukrainę i Rosję oraz kraje graniczące z Ukrainą – Białoruś, Polskę, Słowację, Węgry, Rumunię i Mołdawię. Na mapie kolorem kremowym wyróżniona jest Ukraina, a kolorem czerwonym – Rosja. Pozostałe kraje są szare. Ukośnymi kremowo-czerwonymi pasami oznaczono leżący nad Morzem Czarnym Krym, czyli terytorium sporne między Ukrainą i Rosją. Na mapie oznaczono również największe miasta w prezentowanym regionie. Na Krymie to Sewastopol, Symferopol i Kercz. W Rosji to położone nieopodal Ukrainy Kursk i Biełgorad. Miastami oznaczonymi na Ukrainie są Lwów, Kijów (stolica), Odessa leżąca nad Morzem Czarnym, oraz leżące na wschodzie kraju Dniepropetrowsk, Zaporoże, Charków, Donieck i Ługańsk. Plansza zawierająca mapę Indonezyjskiej inwazji na Timor Wschodni w latach 1975 do 1979. Mapa przedstawia wschodnią część wyspy Timor. Kolorem piaskowym oznaczono terytorium Timoru Wschodniego, a kolorem różowym obszary będące pod kontrolą indonezyjską w październiku tysiąc dziewięćset siedemdziesiątego szóstego roku. Wyróżniono również miasta i szczegółowe daty ich zajęcia. W podanym czasie zajęte części wyspy obejmowały między innymi pas północnego wybrzeża wyspy od miasta Maubara do Dili (stolica państwa zajęta siódmego grudnia tysiąc dziewięćset siedemdziesiątego piątego roku), a następnie wąski pas ciągnący się na południe wyspy do miasta Betano. Pod kontrolą indonezyjską znalazł się również pas środkowej części północnego wybrzeża od miasta Manatuto do miasta Laga oraz wąski pas od Baucau na północy do Beaco na południu wyspy. Zajęty został również obszar w północno-wschodniej części kraju między miastami Lautem, Lospalos i Tutuala. Zajęta była również niewielka wyspa Atauro na północ od Timoru oraz obszar państwa położony w zachodniej części wyspy (Dystrykt Oecusse) – został on zaprezentowany w dodatkowej ramce w prawym dolnym rogu mapy. Demokratyczna Republika Timoru Wschodniego – państwo na wyspie Timor w Archipelagu Malajskim, na północ od Australii. Od zachodu graniczy z Indonezją. Do 1975 roku kolonia portugalska pod nazwą Timor Portugalski. W 1976 został anektowany przez Indonezję, która okupowała jego terytorium do 1999. Od 1999 do 2002 pod administracją Organizacji Narodów Zjednoczonych. Pełną niepodległość uzyskał 20 maja 2002 r., stając się jednocześnie pierwszym suwerennym państwem powstałym w XXI w.
Źródło: techpedia.pl, 8. Podział polityczny mórz i oceanów. Plansza przedstawiająca podział wód Morza Bałtyckiego u Polskich wybrzeży. W lewym dolnym rogu w ramce umieszczona legenda. Niebieskim kolorem oznaczono linię podstawową wybrzeża, kolorem bordowym granicę morza terytorialnego, kolorem pomarańczowym granicę strefy przyległej, a czarną przerywaną linią granicę wyłącznej strefy ekonomicznej. Obszary morza w obrębie poszczególnych stref oznaczono odpowiednio przyporządkowanymi kolorami – morze terytorialne oznaczono barwą szaro-niebieską, strefę przyległą kolorem białym, a strefę ekonomiczną kolorem szarym. Na dole legendy pozioma podziałka, na której poszczególne odcinki wyznaczane są za pomocą użycia białego lub czarnego koloru. Opisano kilka odcinków, są to dwanaście i pół kilometra, dwadzieścia pięć, pięćdziesiąt, siedemdziesiąt pięć i sto kilometrów. Mapa polskiego wybrzeża została umieszczona w czarnej ramce, wokół której naniesiono współrzędne geograficzne (siatka współrzędnych naniesiona na mapę). Współrzędne wyszczególniono co jeden stopień, od czternastego do dwudziestego stopnia długości geograficznej wschodniej oraz od pięćdziesiątego czwartego do pięćdziesiątego szóstego stopnia szerokości geograficznej północnej. Niebieska linia podstawowa poprowadzona jest wzdłuż linii brzegowej aż do końca Mierzei Helskiej, po czym dalej biegnie na południowy wschód (przecinając Zatokę Gdańską) do Mierzei Wiślanej, a następnie wzdłuż niej do granicy państwa. Równolegle do niej, w odległości około trzydziestu kilometrów poprowadzono na mapie bordową linię wyznaczającą granicę morza terytorialnego. Wyjątkiem jest obszar położony na zachodniej granicy, gdzie omawiana linia biegnie na początku na północ na odległość około pięćdziesięciu kilometrów, po czym ponownie wraca na południe, tworząc w ten sposób bardzo wąską strefę o szerokości kilku kilometrów. Granica strefy przyległej poprowadzona została równolegle do granicy morza terytorialnego. Podobnie jak wcześniej, także i w tym przypadku położona jest w odległości około trzydziestu kilometrów na północ od poprzedniej granicy. Omawiana granica ma swój początek na północ od wschodniej części wyspy Wolin, kończy się na północ od zachodniej części Mierzei Wiślanej. Obszar o największej powierzchni wyznacza granica wyłącznej strefy ekonomicznej. Biegnie na północny-wschód od początku granicy morza terytorialnego, a w odległości około trzydziestu kilometrów omija łukiem wyspę Bornholm, po czym dalej biegnie na północny-wschód aż do wysokości zachodniej części Mierzei Helskiej. Do granic Bornholmu wyznaczona w ten sposób strefa ma szerokość około stu kilometrów (licząc od linii podstawowej), a następnie stopniowo się rozszerza, osiągając około sto siedemdziesiąt kilometrów na wysokości zachodniej części Mierzei Helskiej. Następnie linia biegnie lekko na południowy-wschód, a od wysokości kilku kilometrów za końcem Mierzei Helskiej dynamicznie poprowadzona jest na południowy-wschód do granicy morza terytorialnego na Mierzei Wiślanej, po czym do końca biegnie wraz z granicą morza terytorialnego. Nad linią wyłącznej strefy ekonomicznej opisano również państwa, z którymi na danych jej odcinkach graniczy Polska. Pierwszym z nich są Niemcy (odcinek między granicą morza terytorialnego i strefy przyległej), drugim Dania (mniej więcej do połowy długości linii), następnie Szwecja, a w południowo-wschodniej części Rosja. Podpis pod zdjęciem: Podział wód Bałtyku u polskich wybrzeży. Mapa przedstawiająca granicę między wodami polskiej i duńskiej strefy ekonomicznej. W dolnej części mapy przedstawione zostało polskie wybrzeże. Równolegle do niego poprowadzona została przerywana linia oznaczająca morze terytorialne. Biegnie ona w odległości około trzydziestu kilometrów od linii brzegowej, na wysokości wyspy Wolin na zachodzie, a na wschodzie równolegle do linii Mierzei Helskiej, po czym biegnie prosto, przecinając część Zatoki Gdańskiej i kończy się około dziesięciu kilometrów przed granicą Polski i Rosji na Mierzei Wiślanej. Na północny-wschód od wyspy Wolin, w odległości około stu pięćdziesięciu kilometrów od polskiej linii brzegowej, leży należąca do Danii wyspa Bornholm. Dokoła niej wyznaczono granicę morza terytorialnego, również w odległości około trzydziestu kilometrów od linii wybrzeża (granica ta ma kształt linii prostej w północno-zachodniej części). Równolegle do południowej i południowo-wschodniej części granicy morza terytorialnego wokół wyspy, w odległości kilkudziesięciu kilometrów, na mapie niebieską linią poprowadzona jest linia wyznaczająca granicę pomiędzy Polską a Danią. Na końcu zachodniej części wyznaczonego w ten sposób łuku linia biegnie dalej prosto na południowy zachód, a na końcu wschodniej części granicy linia prosta poprowadzona jest w kierunku północno-wschodnim. Obie linie proste mają długość około pięćdziesięciu kilometrów. Linia na zachodzie kończy się na morskiej granicy (oznaczonej czerwoną przerywaną linią) z Niemcami, a na wschodzie na granicy ze Szwecją. Granica na Bałtyku między wodami polskiej i duńskiej wyłącznej strefy ekonomicznej

Przy takim podziale zyskują państwa o szerokim dostępie do oceanów lub rozległych mórz – mogą wydzielić całe 200 mil morskich wyłącznej strefy ekonomicznej. W tej strefie tylko one mogą dokonywać połowów lub wydobywać surowce mineralne z dna morskiego. Ilustracja prezentująca podział wód morskich i oceanicznych, zaczynając od linii wybrzeża. Ląd oznaczony jest kolorem piaskowym, a następnie na ilustracji przedstawiono coraz bardziej odległe od niego części morza, przybierające stopniowo coraz jaśniejszy odcień koloru niebieskiego. Po prawej stronie planszy znajduje się pionowa podziałka, na której wyznaczono odcinki będące kolejnymi strefami, naniesiono ich nazwy. Pierwszą strefą oznaczoną na podziałce jest ląd. Kolejna to wąski pas wód wewnętrznych. Ich zewnętrzna granica oznaczona została białą linią i wyróżniona strzałką z podpisem „linia podstawowa”. Następną strefą jest pas morza terytorialnego, na ilustracji określono jego szerokość jako około dwadzieścia kilometrów (dwanaście mil). Czwarta strefa to tak zwana strefa przyległa, również o szerokości dwunastu mil. Kolejną strefą jest wyłączna strefa ekonomiczna. Jej zasięg, liczony od linii podstawowej, wynosi około trzystu dwudziestu kilometrów (czyli dwieście mil). Za nią oznaczono strefę zwaną platformą kontynentalną (bez podanej szerokości), a ostatnią strefą jest pełne morze. Podział wód morskich i oceanicznych od wybrzeża
. Plansza przedstawia mapę polskiego wybrzeża z zaznaczoną projektowaną morską strefą przyległą. Mapa polskiego wybrzeża została umieszczona w ramce, wokół której naniesiono współrzędne geograficzne (siatka współrzędnych obecna również na mapie). Współrzędne wyszczególniono co jeden stopień, od czternastego do dwudziestego stopnia długości geograficznej wschodniej oraz od pięćdziesiątego czwartego do pięćdziesiątego szóstego stopnia szerokości geograficznej północnej. Równolegle do linii wybrzeża, w odległości około trzydziestu kilometrów poprowadzono na mapie przerywaną czarną linię wyznaczającą granicę państwa. Jest to jednocześnie strefa morza terytorialnego. Granica projektowanej morskiej strefy przyległej poprowadzona została równolegle do granicy morza terytorialnego. Podobnie jak wcześniej, także i w tym przypadku położona jest w odległości około trzydziestu kilometrów na północ od poprzedniej granicy. Omawiana granica ma swój początek na północ od wschodniej części wyspy Wolin, kończy się na północ od zachodniej części Mierzei Wiślanej. Obszar o największej powierzchni wyznacza granica wyłącznej strefy ekonomicznej. Biegnie na północny-wschód od początku granicy morza terytorialnego, w odległości około trzydziestu kilometrów omija łukiem wyspę Bornholm, po czym dalej biegnie na północny-wschód aż do wysokości zachodniej części Mierzei Helskiej. Do granic Bornholmu wyznaczona w ten sposób strefa ma szerokość około stu kilometrów (licząc od linii wybrzeża), a następnie stopniowo się rozszerza, osiągając około sto siedemdziesiąt kilometrów na wysokości zachodniej części Mierzei Helskiej. Następnie linia biegnie lekko na południowy-wschód, a od wysokości kilku kilometrów za końcem Mierzei Helskiej dynamicznie poprowadzona jest na południowy-wschód do granicy morza terytorialnego na Mierzei Wiślanej, po czym do końca biegnie wraz z granicą morza terytorialnego. Nad linią wyłącznej strefy ekonomicznej opisano również państwa, z którymi na danych jej odcinkach graniczy Polska – Danię, Szwecję i Rosję. Mapa polskich obszarów morskich z zaznaczoną projektowaną morską strefą przyległą

Ustanowienie morskiej strefy przyległej to zwiększenie możliwości nadzoru nad bezpieczeństwem żeglugi. To także wzmocnienie działalności służb takich jak Straż Graniczna i Urząd Celny. Na Bałtyku działają one teraz głównie w granicach wód terytorialnych. Ten obszar wykorzystywania ich uprawnień zostanie poszerzony o strefę przyległą.

Zostanie ustanowiona morska strefa przyległa. Stworzymy solidną bazę do wyznaczenia nowych granic morskich RP. W tym celu skorygujemy tzw. linię podstawową. Zmiany te zajdą po znowelizowaniu prawa; gdy akceptację parlamentu i prezydenta RP uzyska projekt ustawy o zmianie ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej oraz niektórych innych ustaw, opracowany w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju. Rzeczpospolita wyznaczy sobie dodatkową strefę na morzu, by mieć więcej władzy. To nie jest aneksja części europejskich wód, zgoda innych krajów będzie konieczna.

Źródło: netka.gda.pl, 9. Terytoria zależne Terytoria zależne mają:

• Wielka Brytania (np. Bermudy, Anguilla, Falklandy, Gibraltar, Kajmany, Jersey i Montserrat),
• Holandia (np. Aruba, Bonaire, Curaçao, Sint Maarten),
• Dania (np. Grenlandia i Wyspy Owcze),
• Norwegia (np. Svalbard),
• Stany Zjednoczone (np. Portoryko, Mariany Północne, Samoa Amerykańskie, Guam i Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych),
• Australia (np. Norfolk, Wyspa Bożego Narodzenia),
• Nowa Zelandia (np. Wyspy Cooka, Tokelau),
• Francja (np. Gujana Francuska, Gwadelupa, Majotta, Martynika, Nowa Kaledonia, Reunion, Polinezja Francuska i Saint-Martin).

Mapa świata przedstawia terytoria zależne od wybranych krajów europejskich. W większości są to niewielkie wyspy leżące na morzach i oceanach. Kolorem piaskowym zostały zaznaczone terytoria należące do Francji, są to: Saint-Pierre i Miquelon u wschodnich wybrzeży Kanady, Saint-Barthelemy, Monserrat, Gwadelupe, Martynika (leżące na wschodzie Morza Karaibskiego) oraz Gujana Francuska w Ameryce Południowej. Kolorem różowym oznaczono terytoria zależne należące do Wielkiej Brytanii, są to: Wyspa Man, Guernsey, Jersey, oraz leżące w rejonie Morza Śródziemnego Gibraltar, Akrotiri, Dhekelia. W zachodniej części północnego Atlantyku są to Bermudy, Turks i Caicos oraz Kajmany. Kolorem żółtoszarym oznaczono terytoria zależne należące do Danii, są to Wyspy Owcze oraz Grenlandia. Kolorem błękitnym oznaczono terytoria zależne należące do Norwegii, są to Jan Meyen oraz Svalbard. Kolorem fioletowo-granatowym oznaczono terytoria zależne należące do Holandii, są to wyspy w południowym rejonie Morza Karaibskiego – Sint Eustatius, Aruba, Curaçao oraz Bonaire.