Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Przeanalizuj poniższy schemat, dotyczący głównych poglądów sceptyków. Zastanów się nad przytoczoną w nim argumentacją. Oceń jej adekwatność w dzisiejszych czasach. Przeanalizuj także, czy można uzupełnić zarówno listę zarzutów względem zmysłów, jak i tę dotyczącą rozumu.

Riv19Xvv5HqBM
(Uzupełnij).
RThDSqGpeSlcq1
Na ilustracji znajduje się schemat. Jest on złożony z sześciu prostokątnych bloków ułożonych po trzy w dwóch rzędach. W pierwszym rzędzie znajdują się trzy prostokąty: I. Nasze zmysły nie są w stanie poznać rzeczywistości; II. Nasz rozum nie jest w stanie wyciągnąć żadnych wniosków na temat rzeczywistości; III. Tylko powstrzymanie się od opinii i zawieszenie sądu da nam szczęście i spokój. Od prostokąta pierwszego poprzez drugi do trzeciego prowadzą strzałki. Strzałki prowadzą także od górnych prostokątów do dolnych, znajdujących się bezpośrednio pod nimi. Drugi rząd, prostokąt pierwszy: zmysły nie dostarczają nam adekwatnego obrazu świata. Opis interaktywny: 1. rzeczy są różnie postrzegane przez różne istoty Różne gatunki odmiennie postrzegają świat, bo mają inaczej zbudowane narządy. Inaczej widzi go człowiek, inaczej zwierzę. 2. nawet ludzie inaczej postrzegają dany przedmiot Dla zdrowego człowieka miód jest słodki, dla chorego na żółtaczkę – gorzki. Człowiek posiadający wzrok widzi kolory, ślepiec nie jest świadom ich istnienia. 3. różne zmysły postrzegają tę samą rzecz inaczej W zapachu cynamon jest słodki, a w smaku – gorzki. 4. nawet ten sam zmysł w różnych warunkach inaczej postrzega daną rzecz Z daleka wieża wydaje się prostokątna, a z bliska – okrągła. Wiosło trzymany w ręce sprawia wrażenie prostego, zaś zanurzone w wodzie jawi się jako złamane. 5. dana rzecz jest inaczej postrzegana w zależności od ilości Garść piasku wydaje się szorstka, ale cała plaża nim usypana jest miękka i przyjemna. Drugi rząd, prostokąt drugi – osiągnięci wiedzy nie jest możliwe. Zmysły dostarczają rozumowi wadliwy materiał do analiz, a ponadto rozum zawsze popada (opis interaktywny): 6. albo regres w nieskończoność Jeśli chcemy udowodnić jakąś tezę, potrzebujemy do niej przesłanek. Ale najpierw musimy udowodnić te przesłanki, wcześniej zaś przesłanki tych przesłanek, a jeszcze wcześniej – przesłanki będące przesłankami przesłanek. I tak w nieskończoność, co stanowi klasyczne regres ad infinitum. 7. albo błędne koło Jeżeli twierdzimy, że Fidiasz był genialnym rzeźbiarzem, to musimy powołać się na jego rzeźby. Ale żeby uznać jego rzeźby za genialne, musimy udowodnić, że Fidiasz był genialnym rzeźbiarzem. I tak w nieskończoność. 8. albo subiektywność twierdzeń Najlepszym dowodem jest cały dotychczasowy rozwój filozofii: wszyscy filozofowie dyskutują o tych samych zagadnieniach, a wyciągają zupełnie różne wnioski. Jest to najlepszy dowód na to, że nikt z nich nie ma racji. Drugi rząd, prostokąt trzeci – szczęśliwie życie gwarantują więc jedynie (opis interaktywny): 9. afazja (nieorzekanie) Życie oparte na zawieszeniu osądu, niemówieniu o tym, na czym się nie znamy, bo nie możemy tego poznać. 10. ataraksja (niewzruszenie) Życie niewzruszone, wyważone, wyzbyte zbędnych emocji. 11. apatia (niewrażliwość) Życie jak najbardziej zobojętnione, niewrażliwe na to, co nas spotyka.