II wojna światowa – lekcja powtórzeniowa
Wprowadzenie
Polska zaliczana była do krajów zwycięskich w II wojnie światowej. Poniosła jednak w jej wyniku tak wielkie straty, że trudno mówić o rzeczywistym zwycięstwie w tej wojnie. Około sześciu milionów ofiar śmiertelnych wśród obywateli, ogromne zniszczenia materialne (przypomnij sobie zniszczenia Warszawy po powstaniu!), utrata terenów na wschodzie, przyłączonych do ZSRR – to tylko niektóre z nich.
Czy mogło stać się inaczej? Co można było zrobić, by bilans wojny był korzystniejszy? Nie chodzi o tak zwaną „historię alternatywną” i „gdybanie”: a gdyby Polska przyjęła żądania Niemiec przed wybuchem wojny, a gdyby powstanie warszawskie nie… Chodzi raczej o krytyczne przyjrzenie się wybranym wydarzeniom wojny.
Pomoże w tym metaplan: schemat rozumowania, w którym najpierw zajmujemy się tym, jak było, a dopiero potem – jak powinno było być (albo jak chcielibyśmy, żeby było). Następnie zastanawiamy się, dlaczego nie było tak, jak być powinno. Wreszcie wyciągamy wnioski.
Klęska w kampanii wrześniowej
Jak było? Wypisz w punktach najważniejsze fakty.
Dlaczego nie było tak, jak powinno być? Wybierz odpowiedzi pasujące do omawianego zagadnienia
- Polska armia była zbyt słaba.
- Armia niemiecka była bardziej nowoczesna niż polska.
- Za pomoc Żydom groziła kara śmierci.
- Polacy bywali skłóceni i podzieleni na wiele grup i grupek.
- Okupanci działali z zaskoczenia.
- Komuniści wprowadzali takie sposoby rządzenia jak w ZSRR.
- Decyzja o wybuchu powstania została podjęta pod presją mieszkańców Warszawy, a zwłaszcza warszawskiej młodzieży.
- Prześladowanie Żydów było jednym z elementów ideologii Hitlera.
- Komuniści mieli poparcie Stalina i Związku Radzieckiego.
- Niemcy mieli przewagę liczebną.
- Żaden z okupantów nie szanował praw człowieka.
- Polaków zawiedli sojusznicy, a Niemców – nie.
- Niemcy prześladowali Polaków z całą bezwzględnością.
Jak powinno być? Którą z poniższych propozycji uważasz za bardziej pożądaną, a którą za bardziej możliwą do osiągnięcia? A może o którejś z nich można powiedzieć jedno i drugie?
A) Polacy zwyciężają w wojnie obronnej.
B) Niemcy nie napadają na Polskę.
Dokończ propozycje wniosków. Tu także możesz dodać własne.
1) Nie należy liczyć na…
2) Armia powinna…
3) Główny cel dyplomacji to…
Ruch oporu i jego problemy
Wypisz w punktach najważniejsze fakty.
Dlaczego nie było tak, jak powinno być?
- Polska armia była zbyt słaba.
- Armia niemiecka była bardziej nowoczesna niż polska.
- Za pomoc Żydom groziła kara śmierci.
- Polacy bywali skłóceni i podzieleni na wiele grup i grupek.
- Okupanci działali z zaskoczenia.
- Komuniści wprowadzali takie sposoby rządzenia jak w ZSRR.
- Decyzja o wybuchu powstania została podjęta pod presją mieszkańców Warszawy, a zwłaszcza warszawskiej młodzieży.
- Prześladowanie Żydów było jednym z elementów ideologii Hitlera.
- Komuniści mieli poparcie Stalina i Związku Radzieckiego.
- Niemcy mieli przewagę liczebną.
- Żaden z okupantów nie szanował praw człowieka.
- Polaków zawiedli sojusznicy, a Niemców – nie.
- Niemcy prześladowali Polaków z całą bezwzględnością.
Jak powinno być? Którą z poniższych propozycji uważasz za bardziej pożądaną, a którą za bardziej możliwą do osiągnięcia? A może o którejś z nich można powiedzieć jedno i drugie?
A) Ruch oporu jest jeszcze bardziej prężny, lepiej koordynowany, bardziej zjednoczony, niż był.
B) Polska odnosi zwycięstwo w regularnej wojnie i ruch oporu nie jest potrzebny.
Dokończ propozycje wniosków. Tu także możesz dodać własne.
1) Działania konspiracyjne należy…
2) Młodzież powinna…
3) Zwierzchnicy ruchu oporu …
Klęska Powstania Warszawskiego
Wypisz w punktach najważniejsze fakty.
Dlaczego nie było tak, jak powinno być?
- Polska armia była zbyt słaba.
- Armia niemiecka była bardziej nowoczesna niż polska.
- Za pomoc Żydom groziła kara śmierci.
- Polacy bywali skłóceni i podzieleni na wiele grup i grupek.
- Okupanci działali z zaskoczenia.
- Komuniści wprowadzali takie sposoby rządzenia jak w ZSRR.
- Decyzja o wybuchu powstania została podjęta pod presją mieszkańców Warszawy, a zwłaszcza warszawskiej młodzieży.
- Prześladowanie Żydów było jednym z elementów ideologii Hitlera.
- Komuniści mieli poparcie Stalina i Związku Radzieckiego.
- Niemcy mieli przewagę liczebną.
- Żaden z okupantów nie szanował praw człowieka.
- Polaków zawiedli sojusznicy, a Niemców – nie.
- Niemcy prześladowali Polaków z całą bezwzględnością.
Jak powinno być? Którą z poniższych propozycji uważasz za bardziej pożądaną, a którą za bardziej możliwą do osiągnięcia? A może o którejś z nich można powiedzieć jedno i drugie?
A) Powstanie nie wybucha.
B) Powstanie zwycięża.
Dokończ propozycje wniosków. Tu także możesz dodać własne.
1) Przy podejmowaniu decyzji o wybuchu powstania…
2) Najważniejszą troską przywódców powstania…
Przesiedlenia ludności
Wypisz w punktach najważniejsze fakty.
Dlaczego nie było tak, jak powinno być?
- Polska armia była zbyt słaba.
- Armia niemiecka była bardziej nowoczesna niż polska.
- Za pomoc Żydom groziła kara śmierci.
- Polacy bywali skłóceni i podzieleni na wiele grup i grupek.
- Okupanci działali z zaskoczenia.
- Komuniści wprowadzali takie sposoby rządzenia jak w ZSRR.
- Decyzja o wybuchu powstania została podjęta pod presją mieszkańców Warszawy, a zwłaszcza warszawskiej młodzieży.
- Prześladowanie Żydów było jednym z elementów ideologii Hitlera.
- Komuniści mieli poparcie Stalina i Związku Radzieckiego.
- Niemcy mieli przewagę liczebną.
- Żaden z okupantów nie szanował praw człowieka.
- Polaków zawiedli sojusznicy, a Niemców – nie.
- Niemcy prześladowali Polaków z całą bezwzględnością.
Jak powinno być? Którą z poniższych propozycji uważasz za bardziej pożądaną, a którą za bardziej możliwą do osiągnięcia? A może o którejś z nich można powiedzieć jedno i drugie?
A) Udaje się zapobiec przesiedleniom.
B) Przesiedlenia są lepiej zorganizowane, bezpieczniejsze dla przesiedlanych.
Dokończ propozycję wniosku. Tu także możesz dodać własne wnioski.
Nieprawda, że…
Holokaust
Wypisz w punktach najważniejsze fakty.
Dlaczego nie było tak, jak powinno być?
- Polska armia była zbyt słaba.
- Armia niemiecka była bardziej nowoczesna niż polska.
- Za pomoc Żydom groziła kara śmierci.
- Polacy bywali skłóceni i podzieleni na wiele grup i grupek.
- Okupanci działali z zaskoczenia.
- Komuniści wprowadzali takie sposoby rządzenia jak w ZSRR.
- Decyzja o wybuchu powstania została podjęta pod presją mieszkańców Warszawy, a zwłaszcza warszawskiej młodzieży.
- Prześladowanie Żydów było jednym z elementów ideologii Hitlera.
- Komuniści mieli poparcie Stalina i Związku Radzieckiego.
- Niemcy mieli przewagę liczebną.
- Żaden z okupantów nie szanował praw człowieka.
- Polaków zawiedli sojusznicy, a Niemców – nie.
- Niemcy prześladowali Polaków z całą bezwzględnością.
Jak powinno być? Którą z poniższych propozycji uważasz za bardziej pożądaną, a którą za bardziej możliwą do osiągnięcia? A może o którejś z nich można powiedzieć jedno i drugie?
A) Żydzi nie są prześladowani.
B) Więcej Żydów udaje się uratować.
Dokończ propozycję wniosku. Tu także możesz dodać własne wnioski.
Aby skutecznie pomóc Żydom w czasie II wojny światowej…
Przejęcie władzy w Polsce przez komunistów
Wypisz w punktach najważniejsze fakty.
Dlaczego nie było tak, jak powinno być?
- Polska armia była zbyt słaba.
- Armia niemiecka była bardziej nowoczesna niż polska.
- Za pomoc Żydom groziła kara śmierci.
- Polacy bywali skłóceni i podzieleni na wiele grup i grupek.
- Okupanci działali z zaskoczenia.
- Komuniści wprowadzali takie sposoby rządzenia jak w ZSRR.
- Decyzja o wybuchu powstania została podjęta pod presją mieszkańców Warszawy, a zwłaszcza warszawskiej młodzieży.
- Prześladowanie Żydów było jednym z elementów ideologii Hitlera.
- Komuniści mieli poparcie Stalina i Związku Radzieckiego.
- Niemcy mieli przewagę liczebną.
- Żaden z okupantów nie szanował praw człowieka.
- Polaków zawiedli sojusznicy, a Niemców – nie.
- Niemcy prześladowali Polaków z całą bezwzględnością.
Jak powinno być? Którą z poniższych propozycji uważasz za bardziej pożądaną, a którą za bardziej możliwą do osiągnięcia? A może o którejś z nich można powiedzieć jedno i drugie?
A) Komuniści nie przejmują władzy.
B) Komuniści wprowadzają demokrację.
Dokończ propozycje wniosków. Tu także możesz dodać własne.
1) W stosunku do komunistów należało…
2) Mieli rację…