Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Obejrzyj uważnie reprodukcję obrazu Vincenta van Gogha. Powiedz, co – poza tytułem – może sygnalizować, że otwarta księga to Biblia. Zapisz swoje spostrzeżenia.

Zapoznaj się z opisem reprodukcji obrazu Martwa natura z otwartą Biblią Vincenta van Gogha. Powiedz, co poza tytułem może sygnalizować, że otwarta księga to Biblia. Podaj swoje spostrzeżenia.

R1cyTemaz2YiZ
(Uzupełnij).
Polecenie 2

Wypisz określenia, które można zastosować przy opisie i usytuowaniu księgi. Wykorzystaj przymiotniki, imiesłowy i wyrażenia przyimkowe.

R1cEt83B13h1w
(Uzupełnij).
Polecenie 3

Odpowiedz. Jakie przenośne znaczenia mogą wynikać z faktu, że Biblia została namalowana jako otwarta księga? Wyjaśnij symboliczne znaczenie innych przedmiotów występujących na obrazie.

RKFXJJLdkbSoq
(Uzupełnij).
R1c6UDs1RdIhW1
Ilustracja interaktywna przedstawia stół przykryty suknem. Leży na nim duża, otwarta księga. Opis punktów znajdujących się na ilustracji: 1. Vincent van Gogh {image#}Vincent van Gogh, Autoportret z szarym filcowym kapeluszem, 1887
domena publiczna


Vincent van Gogh (1853–1890) – holenderski malarz, którego twórczość była niedoceniana za życia. Po śmierci zyskał sławę jako twórca ekspresyjnych pejzaży, portretów i martwych natur. Odebrał staranne wychowanie religijne, a w młodości planował, że zostanie pastorem. Uważał, że Bogu można służyć poprzez sztukę. Obraz przedstawia mężczyznę w średnim wieku. Mężczyzna ma pociągłą twarz, rudy zarost. Na głowie ma kapelusz. Ma założoną marynarkę. 2. {image#} Vincent van Gogh, Smutny starzec, 1890
domena publiczna


Obraz Martwa natura z Biblią powstał w 1885 roku. Historycy sztuki uważają, że przedstawiona na obrazie Biblia należała do ojca malarza – Theodorusa van Gogha, który zmarł pół roku przed ukończeniem dzieła. Ojciec malarza był konserwatywnym pastorem, który całe życie poświęcił religii i wierze. Obraz przedstawia starszego mężczyznę siedzącego w pokoju, na drewnianym krześle. Mężczyzna ma opuszczoną głowę, którą podpiera obiema dłońmi. 3. Martwa natura z Biblią utrzymana jest w stonowanej kolorystyce. Uwagę zwraca biel stronic otwartej, oprawionej w skórę księgi, która kontrastuje z czarnym z tyłu oraz żółto-brązowym z przodu tłem. 4. {image#}
Po prawej stronie na górnym marginesie księgi można zauważyć napis Isaie, które odsyła do Księgi Izajasza. Delikatnie zarysowana liczba LIII sugeruje, że Biblia otwarta jest na pięćdziesiątym trzecim rozdziale Księgi Izajasza. Rozpoczyna się on słowami:
Któż uwierzy temu, cośmy usłyszeli?
na kimże się ramię Pańskie objawiło?
On wyrósł przed nami jak młode drzewo
i jakby korzeń z wyschniętej ziemi.
Nie miał On wdzięku ani też blasku,
aby na Niego popatrzeć,
ani wyglądu, by się nam podobał.
Wzgardzony i odepchnięty przez ludzi,
Mąż boleści, oswojony z cierpieniem,
jak ktoś, przed kim się twarze zakrywa,
wzgardzony tak, iż mieliśmy Go za nic.
Lecz On się obarczył naszym cierpieniem,
On dźwigał nasze boleści,
a myśmy Go za skazańca uznali,
chłostanego przez Boga i zdeptanego.
(Iz 53, 1–4)
. Obraz przedstawia otwartą księgę. 5. {image#} Sebastian Stoskopff, Martwa natura wanitatywna, 1630

Obok księgi stoi lichtarz z wypaloną świecą, który jest znanym symbolem wanitatywny – dotyczącym przemijania życia ludzkiego. Obraz przedstawia martwą naturę. Na niewielkim stoliku leżą dwie książki, a na nich otwarty zeszyt. Na zeszycie znajduje się czaszka ludzka. Poza tym na stole leżą trzy małe kostki do gry, stoi świecznik oraz niewielki zegar. Nieopodal na ścianie wisi zapisana odręcznie kartka papieru. 6. {image#}
Przed Biblią leży niewielka, postrzępiona książka w kolorze cytrynowej żółci. Na jej okładce można odczytać tytuł i autora – Radość życia Emila Zoli. W tej naturalistycznej powieści autor zawarł filozofię życia pełnego optymizmu i altruizmu, ale pozbawionego motywacji religijnej. Główna bohaterka powieści, Paulina jest bowiem niewierząca. Obraz przedstawia zamkniętą książkę leżącą na stole.
Vincent van Gogh, Martwa natura z otwartą Biblią, (1885)
Źródło: domena publiczna.
Roman Brandstaetter Hymn do Biblii

Bądź pozdrowiona
I pochwalona
I błogosławiona
Biblio
Stworzona przed Stworzeniem
Gdy nic jeszcze nie było Stworzone
Przed czasem
Gdy czasu nie było
Przed przestrzenią
Gdy przestrzeni nie było
A Duch Boży unosił się
Nad szaleństwem i zamętem pustki
Powstałaś z gorącego oddechu Pana,
Z Jego rozpalonego tchnienia,
Z Jego Głosu,
Będącego istotą,
Zalążkiem i kiełkiem
Wszechbytu,
Biblio,
Ziemio wiecznych wulkanów,
Gorących źródeł
I kipiących gejzerów
Bijących z głębi Wiekuistego,
Księgo,
Potężny lądzie
Wyrzucony na powierzchnię niewidzialnych wód
Wybuchem wrzącej lawy,
zastygłej w niebotyczne góry,
Księgo,
Do której codziennie wracam
Coraz uboższy o świat
I coraz bogatszy
O Ciebie,
O Ciebie,
O Ciebie,
Kosmiczny monologu Boga.
[…]
O Biblio,
Biblio,
Biblio,
Stolico Pana,
Wschodząca nad szaleństwem bezładu
I przepaściami zamętu,
Módl się za tych, którzy w Ciebie wierzą.
I za tych, którzy o Tobie wątpią,
Módl się za tych, którzy Cię czytają,
I za tych, którzy nie umieją Cię czytać,
Módl się za tych, którzy Cię wielbią,
I za tych, którzy na Ciebie plwają,
Módl się za tych, którzy Cię znaleźli,
I za tych, którzy nie umieją Cię znaleźć,
Módl się za tych, którzy żyć bez Ciebie nie mogą,
I za tych, którym nie jesteś potrzebna do życia,
Módl się za tych, dla których jesteś prawdą,
I za tych, dla których jesteś zbiorem
Orientalnych baśni.
[…]

hymn Źródło: Roman Brandstaetter, Hymn do Biblii.
1
Ćwiczenie 1

Wyjaśnij, dlaczego poeta zatytułował wiersz Hymn do Biblii.

R13fHuv88zaxI
(Uzupełnij).
1
Ćwiczenie 2

Uzasadnij, że wiersz Romana Brandstaettera jest przykładem poetyckiej modlitwy.

RrUaOuvqUGF1C
Argument 1 (Uzupełnij). Argument 2 (Uzupełnij).
11
Ćwiczenie 3

Nazwij co najmniej cztery środki stylistyczne zastosowane w wierszu Brandstaettera. Wypisz ich przykłady oraz określ ich funkcję.

RGjVf56Yutzds
Środek stylistyczny (Uzupełnij). Nazwa (Uzupełnij). Funkcja w wierszu (Uzupełnij).