Ilustracja interaktywna
Polecenie 1
Zapoznaj się z ilustracją interaktywną. Wynotuj i objaśnij sensy głównych elementów alegorycznego przedstawienia.
Polecenie 2
W jaki sposób obrazowanie alegoryczne może pomóc w zrozumieniu myśli filozoficznej? Odpowiedz na podstawie zacytowanych fragmentów Państwa Platona.
Oto ludzie są niby w podziemnym pomieszczeniu na kształt jaskini. Do groty prowadzi od góry wejście zwrócone ku światłu, szerokie na całą szerokość jaskini, 2.
W niej [w jaskini – przyp. aut.] oni siedzą od dziecięcych lat w kajdanach; przykute mają nogi i szyje tak, że trwają na miejscu i patrzą tylko przed siebie; okowy nie pozwalają im obracać głów., 3.
Z góry i z daleka pada na nich światło ognia, który się pali za ich plecami [...]., 4.
[...] a pomiędzy ogniem i ludźmi przykutymi biegnie górą ścieżka, wzdłuż której widzisz murek zbudowany równolegle do niej, podobnie jak u kuglarzy przed publicznością stoi przepierzenie, nad którym oni pokazują swoje sztuczki., 5.
Więc zobacz, jak wzdłuż tego murku ludzie noszą różnorodne wytwory, które sterczą ponad murek; i posągi, i inne zwierzęta z kamienia i z drzewa, i wykonane rozmaicie, i, oczywiście, jedni z tych, co je noszą, wydają głosy, a drudzy milczą., 6.
[...] czy myślisz, że tacy ludzie mogliby z siebie samych i z siebie nawzajem widzieć cokolwiek innego, oprócz cieni, które ogień rzuca na przeciwległą ścianę jaskini?, 7.
A gdyby w tym więzieniu jeszcze i echo szło od im przeciwległej ściany, to, ile razy by się odezwał ktoś z przechodzących, wtedy, jak myślisz? Czy oni by sądzili, że to się odzywa ktoś inny, a nie ten cień, który się przesuwa?, 8.
Wychodzenie pod górę i oglądanie tego, co jest tam wyżej, jeśli weźmiesz za wznoszenie się duszy do świata myśli, to nie zbłądzisz […]. Na szczycie świata myśli świeci idea Dobra i bardzo trudno ją dojrzeć, ale […] ona jest dla wszystkiego przyczyną wszystkiego, co słuszne i piękne
Ilustracja przedstawia sytuację więźniów w jaskini, którą opisuje Sokrates w Państwie Platona.
Źródło cytatów: Platon, Państwo, ks. I, VII, tłum. W. Witwicki; za: B. Markiewicz, Filozofia dla szkół średnich, Warszawa 1988.
Źródło cytatów: Platon, Państwo, ks. I, VII, tłum. W. Witwicki; za: B. Markiewicz, Filozofia dla szkół średnich, Warszawa 1988.
Źródło: Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 4.0.