Ilustracja interaktywna przedstawia sztalugę z pustym płótnem. Opis punktów: 1. Gustav Courbet Obrazy Gustava Courbeta (1819–1877) wywoływały początkowo kontrowersje. Malarz sięgał po tematykę codzienną, przedstawiał postaci z niższych warstw społecznych podczas wykonywania obowiązków. Niejednokrotnie odzwierciedlał ze szczegółami ich trud. Niektórzy krytycy uważali te tematy za niegodne sztuki – czas pokazał jednak, że reprezentowany przez Courbeta realizm odmienił oblicze malarstwa drugiej połowy XIX wieku. Obraz: Gustave Courbet, Kobiety przesiewające zboże (1855). Obraz przedstawia scenę rodzajową. W izbie widać trzy postacie. Na pierwszym planie ukazana jest kobieta odwrócona tyłem do widza. Ubrana jest w czerwoną sukienkę. Ma pod nią białą bluzkę. Na jej stopach są czarne pantofle. Kobieta przesypuje zboże na dużym, okrągłym sicie. Na drugim planie widać drugą kobietę i małego chłopca. Po lewej stronie przy białych workach(ze zbożem) znajduje się młoda dziewczyna. Ma chustę na głowie. Wokół niej rozsypane są ziarna. Dziewczyna przebiera ziarna na dużej misie. Po prawej stronie obrazu, przy drzwiach znajduje się chłopczyk. Dziecko siedzi na białym worku ze zbożem. Zagląda do komody. 2. Jean-François Millet Chociaż w pierwszych swoich dziełach Jean-François Millet (1814–1875) sięgał po tematykę mitologiczną, później zainteresował się realizmem i na jego płótna wkroczyła tematyka chłopska i pejzaże wiejskie. Mimo nowych dążeń nie zrezygnował jednak całkowicie z poprzednich inspiracji. Przedstawiani przez niego wieśniacy ukazywani są często w sposób uwznioślony, a ich praca zyskuje w dziełach malarza wymiar sakralny. Obraz: Jean-François Millet, Sadzący ziemniaki (1862). Obraz przedstawia scenę rodzajową. Na polu znajdują się mężczyzna i kobieta. Są ubrani w chłopskie stroje. Mężczyzna jest lekko schylony. Trzyma w rękach motykę, którą porusza ziemię. Kobieta pochyla się nad ziemią. Z jej ręki wypadają ziemniaki. W tle widać drzewo. W jego pobliżu pasie się nieduży osioł. Stoją kosze. 3. Jean-Baptiste-Camille Corot Twórczość Jeana-Baptiste’a-Camille’a Corota (1796–1875) jest powiązana z nurtem realistycznym, wiele jego obrazów prezentuje tematykę codzienną, wiejską. Nie można jednak zapominać, że artysta wprowadzał do swoich dzieł akcenty nowe. Zafascynowany światłem i tym, jak jest odbierane przez oko człowieka, zaczął posługiwać się techniką zbliżoną do tej, którą później będą stosować impresjoniści. Uważa się go zresztą za jednego z ich prekursorów. Obraz: Baptiste-Camille Corot, Wóz z sianem (1860–1870). Obraz przedstawia pejzaż. Na rozległej łące rośnie duże, rozłożyste drzewo. Obok niego przejeżdża drabiniasty wóz z sianem. Przed wozem jedzie na koniu mężczyzna. 4. Józef Chełmoński Józef Chełmoński (1849–1914) zasłynął dzięki obrazom przedstawiającym życie polskich i ukraińskich wsi, a także za sprawą malowanych przez niego scen myśliwskich. Spod jego pędzla wychodziły też piękne wizerunki zwierząt – szczególnie upodobał sobie konie oraz ptaki. Obraz: Józef Chełmoński, Odlot żurawi (1871). Obraz przestawia pejzaż z lecącym stadem żurawi. Na pierwszym planie obrazu widoczna jest sylwetka żurawia. Jest on odwrócony ku odlatującemu stadu. Wygląda, jakby miał zerwać się do lotu. Niestety nie może, bowiem ma złamane skrzydło. W jego tle widać całe stado ptaków. Fruną majestatycznie po niebie. 5. Aleksander Gierymski Obraz Żydówka z cytrynami, znany też jako Pomarańczarka, powstał w Warszawie w ramach tworzonego przez Aleksandra Gierymskiego (1850–1901) cyklu scen z życia miejskiej biedoty. Postać została wymalowana na płótnie z fotograficzną dokładnością, bez idealizacji. Dzieło zwracało uwagę współczesnych na trudne warunki życia uboższych mieszkańców wielkich miast. Obraz: Aleksander Gierymski, Żydówka z cytrynami (1881). Obraz przedstawia portret kobiecy. Ukazana jest żydowska handlarka. Kobieta sprzedaje cytryny na ulicy. Jest to stara, odziana w łachmany kobieta. Dźwiga dwa ciężkie kosze z owocami. Stoi zwrócona twarzą do widza. Patrzy przed siebie, na wprost. Kobieta wygląda na zmęczoną. Jej twarz poorana jest zmarszczkami. Wyraża smutek, ale i nadzieję na znalezienie kupca. Za plecami kobiety, w tle widać krajobraz miejski. Liczne budynki, wieże kościołów. 6. Jan Matejko Choć Jan Matejko (1838–1893) kojarzony jest przede wszystkim z malarstwem historycznym, zdarzało mu się także przedstawiać sceny rodzajowe, tworzone zgodnie z założeniami realizmu. Obraz: Jan Matejko, Portret dzieci artysty (1879). Obraz przedstawia portret czworga dzieci. To trzy dziewczynki i jeden chłopiec. Chłopiec stoi. Wspiera się ramieniem o oparcie fotela. Wydaje się być zamyślony. Obok niego stoi najstarsza z dziewczynek. Ma długie, falujące, ciemne włosy. Jest ubrana w odświętną sukienkę. Patrzy śmiało przed siebie. Po lewej stronie obrazu widać małą, siedzącą dziewczynkę. Obok niej leży na poduszce pies. Po prawej stronie obrazu znajduje się ostatnia, trzecia dziewczynka. Jest długowłosą blondynką. Stoi za stole. W prawym ręku trzyma gołębia.