Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Polecenie 1

Stwórz mapę myśli w której wypiszesz hasła określające symbolikę w poezji tyrtejskiej.

RwLG9BF0tj33b1
Mapa myśli. Lista elementów:
  • Nazwa kategorii: Symbole poezji tyrtejskiej
    • Elementy należące do kategorii Symbole poezji tyrtejskiejKoniec elementów należących do kategorii Symbole poezji tyrtejskiej

Stwórz wypunktowaną listę z hasłami określającymi symbolikę w poezji tyrtejskiej.

RAk6YEV4hq5rf
(Uzupełnij).
Polecenie 2

Zapoznaj się z mapą ilustrującą obszary działań Armii Krajowej i wyjaśnij, jakie zadania stawiali sobie żołnierze Armii Krajowej oraz jaka była ich rola społeczna.

Zapoznaj się z opisem mapy ilustrującej obszary działań Armii Krajowej i wyjaśnij, jakie zadania stawiali sobie żołnierze Armii Krajowej oraz jaka była ich rola społeczna.

R1e7CzTsYdWqj
(Uzupełnij).
R1IfrNFhBpAPY1
Ilustracja interaktywna przedstawia mapę Drugiej Rzeczypospolitej z granicami z 31 sierpnia 1939 roku, na której zaprezentowano podział terenowy Armii Krajowej. Druga Rzeczpospolita od północy sąsiaduje z Niemcami, ZSRR i Inspektoratem Gdańsk Wolne Miasto, od wschodu z ZSRS, od południa z Protektoratem Czech i Moraw, Słowacją, Węgrami i Rumunią. Słowacja, Węgry i Rumunia są oznaczone jako państwa sprzymierzone z Trzecią Rzeszą. W obrębie Drugiej Rzeczypospolitej oznaczono granice okręgów Armii Krajowej w pierwszej połowie 1944 roku wraz z ich nazwami, siedzibami dowództw i kryptonimami. Są to następujące okręgi: Okręg Pomorze z siedzibą w Toruniu i kryptonimem Pomorze; Okręg Poznań z siedzibą w Poznaniu; Okręg Łódź z siedzibą w Łodzi, Okręg Warszawa z siedzibą w Warszawie z kryptonimami Warszawa-województwo i Warszawa-miasto; Okręg Białystok z siedzibą w Białymstoku, Okręg Wilno z siedzibą w Wilnie i kryptonimem Miód; Okręg Nowogródek z siedzibą w Nowogródku i kryptonimem Kurki; Okręg Radom-Kielce z siedzibą w Kielcach i kryptonimem Jodła; Okręg Lublin z siedzibą w Lublinie i kryptonimem Łany, Okręg Polesie z siedzibą w Brześciu nad Bugiem i kryptonimem Polesie (Forteca, Rydze); Okręg Wołyń z siedzibą w Łucku i kryptonimem Wołyń; Okręg Śląsk z siedzibą w Katowicach i kryptonimem Śląsk; Okręg Kraków z siedzibą w Krakowie; Okręg Lwów z siedzibą w Lwowie; Okręg Tarnopol z siedzibą w Tarnopolu; Okręg Stanisławów z siedzibą w Stanisławowie. Na terenie Węgier znajduje się także kryptonim okręgu Liszt (Węgry), a na terenie Niemiec między Berlinem a Szczecinem kryptonim okręgu Blok (Berlin).
Opis punktów znajdujących się na ilustracji interaktywnej:
1. Ilustracja przedstawia biało-czerwoną flagę, na której znajduje się czarna litera P w kształcie kotwicy. Flaga Armii Krajowej. 14 lutego 1942 roku z rozkazu Naczelnego Wodza, gen. Władysława Sikorskiego powołano oficjalnie Armię Krajową. Armia Krajowa była ochotniczym wojskiem Polskiego Państwa Podziemnego i wchodziła w skład Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej. Formacja ta powstała z pierwszej ogólnopolskiej organizacji konspiracyjnej, podporządkowanej Rządowi RP – Służby Zwycięstwu Polski, która uległa przekształceniu w Związek Walki Zbrojnej. Powodem zmiany nazwy był m.in. proces scalania wszystkich konspiracyjnych sił zbrojnych w Polsce, bowiem w skład AK weszło około 200 organizacji wojskowych. W czasie II wojny światowej Armia Krajowa była największą w Europie podziemną formacją wojskową zorganizowaną do walki z okupantem niemieckim i sowieckim.
2. Pińsk. Czarno-białe zdjęcie przedstawia uścisk dłoni mężczyzny w mundurze z kobietą w garsonce. Wokół znajduje się kilka kobiet oraz jeden mężczyzna. W tle są drzewa, a po lewej kij z rozwieszonym materiałem. Powitanie łączniczek. Komendant „Ponury” wita „Ewę” Janinę Głowicką, z prawej Jutrzenka” Czesława Białek. Z lewej por. „Nurt” Eugeniusz G. Kaszyński. 18 stycznia 1943 roku oddział pod dowództwem por. Jana Piwnika ps. Ponury przeprowadził akcję uwolnienia z więzienia w Pińsku aresztowanych żołnierzy AK. Około godz. 17.00 pod bramę budynku więzienia podjechał opel na policyjnych numerach. W środku znajdowali się przebrani w mundury SS członkowie grupy operacyjnej oraz sam Jan Piwnik. Sterroryzowano wartowników, przeszukano kancelarię i zastrzelono komendanta więzienia, a także jego zastępcę. Po uwolnieniu aresztowanych i torturowanych przez Gestapo AK-owców opel odjechał w kierunku Brześcia. Por. Jan Piwnik (na zdjęciu z prawej strony, w czasie powitania z sanitariuszkami oddziału partyzanckiego) został za tą akcję odznaczony orderem Virtuti Militari. W odwecie za przeprowadzoną przez AK operację 22 stycznia 1943 r. Niemcy wymordowali w Pińsku 30 osób.
3. Warszawa. Czarno-białe zdjęcie przedstawia uśmiechniętego żołnierza w mundurze, który siedzi na koniu. Patrzy na stojących po prawej mężczyzn. Jedna postaci sięga po coś leżącego na koniu żołnierza. Wszyscy mają opaski na ramionach. W tle jest budynek. Generał Tadeusz Komorowski ps. Bór. Największą operacją wojskową Armii Krajowej była akcja „Burza”. Rozkaz jej rozpoczęcia wydał 20 listopada 1943 roku gen. Tadeusz Komorowski ps. Bór. Celem akcji było wyparcie oddziałów niemieckich z ziem polskich, a impulsem do jej rozpoczęcia – zbliżanie się do granic Rzeczpospolitej Armii Czerwonej. Armia Krajowa miała przejąć kontrolę nad terytoriami okupowanymi przez Niemców i zapewnić sobie przewagę nad wkraczającymi do Polski Sowietami. Kulminacją akcji „Burza” było Powstanie Warszawskie, rozpoczęte rozkazem gen. Komorowskiego 1 sierpnia 1944 roku.
4. Rembertów. Czarno-białe zdjęcie przedstawia trzy portrety tego samego, starszego mężczyzny. Ma podłużną twarz ze zmarszczkami, lekko garbaty nos oraz ciemne, które włosy z zakolami. Mężczyzna ubrany jest w jasną koszulę i ciemną marynarkę. Po lewej jest jego prawy profil, na środku przedstawiony jest na wprost, a po prawej stronie zdjęcia jest jego lewy półprofil z metalową rurką stojącą z tyłu głowy. W dolnym lewym rogu jest tabliczka z napisem: M B.P. Warszawa 1950 378. Generał Emil Fieldorf ps. Nil. Obszarem zaciętych walk żołnierzy polskich z Niemcami były okolice Wilna – teren działania 3. Wileńskiej Brygady AK, dowodzonej przez por. Gracjana Froga ps. Góral. Jej członkowie brali udział m.in. w operacji „Ostra Brama” w lipcu 1944 roku. Stanowiła ona część akcji „Burza”, a jej celem było wyzwolenie Wilna spod okupacji hitlerowskiej. Inicjatorem operacji był cichociemny mjr Maciej Kalenkiewicz „Kotwicz”, dowódca Zgrupowania Nadniemeńskiego Okręgu Nowogródzkiego AK. Plan operacji zaakceptował 12 czerwca na odprawie w Warszawie gen. Tadeusz Bór-Komorowski, Komendant Główny AK. Plan zakładał zdobycie miasta przez połączone oddziały wileńskiego i nowogrodzkiego okręgu AK. Choć akcja zakończyła się sukcesem, to po przejęciu kontroli nad miastem Sowieci rozbroili i aresztowali żołnierzy AK.
5. Puławy. Czarno-białe zdjęcie przedstawia portret dojrzałego mężczyzny. Jest łysiejący, ma owalną twarz ze zmarszczkami i krótko przystrzyżonymi wąsami. Patrzy w prawą stronę zdjęcia. Mężczyzna ubrany jest w mundur wojskowy z naszywką z orłem na kołnierzu. Pod spodem jest tekst w języku angielskim. Marian Bernaciak. W ramach akcji „Burza” żołnierze AK z oddziału partyzanckiego OP-15 pod koniec lipca 1944 roku wyzwolili spod okupacji hitlerowskiej uzdrowisko Iwonicz-Zdrój i sąsiadujące z nim miejscowości. Obszar ten, nazwany Rzeczpospolitą Iwonicką, pozostał pod kontrolą AK do 20 września 1944 roku, kiedy do Iwonicza-Zdroju wkroczyła Armia Czerwona.
6. Wilno. Czarno-białe zdjęcie przedstawia stojących w rzędzie żołnierzy na koniach. Są ubrani w mundury. Przed nimi na koniu siedzi żołnierz w mundurze oficerskim. W tle kilku żołnierzy w rzędzie. Wszyscy znajdują na wybrukowanym placu. W tle są drzewa oraz budynki. Turgiele 1944. 3 Wileńska Brygada AK. 24 kwietnia 1945 roku oddział pod dowództwem mjr. Mariana Bernaciaka ps. Orlik zaatakował sowieckie więzienie w Puławach. Wczesnym popołudniem na dziedziniec Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Puławach wjechały dwa ciężarowe Studebakery. „Sowiecki” major podszedł do wartownika, uścisnął mu dłoń i przedstawił się jako dowódca specjalnej grupy operacyjnej, która przywiozła do aresztu sześciu „bandytów z lasu”. Chwilę później dziesięcioosobowa eskorta zaprowadziła więźniów do budynku. W ten sposób Polscy żołnierze dostali się na teren aresztu przebrani za czerwonoarmistów i uwolnili 107 więźniów.
7. Iwonicz-Zdrój. Zdjęcie przedstawia pomnik w postaci dużego kamienia, na którym po lewej umieszczono szarą tablicę z orłem w koronie, a po prawej czarną tablicę ze złotym tekstem. Pod pomnikiem stoją dwa znicze. Napis na szarej tablicy jest następujący: Pod krzyżem jubileuszowym roku 2000 złożono ziemię z miejsc uświęconych krwią Polaków z cmentarza Orląt Lwowskich i Lasu Grabińskiego. Święto Niepodległości 11 listopada 2001 roku. Napis na czarnej tablicy jest następujący: 26 lipca 1944 roku w ramach akcji „Burza” Armia Krajowa po bohaterskiej walce wyzwoliła z okupacji niemieckiej Iwonicz Zdrój, który pozostał w polskich rękach aż do przejścia frontu wschodniego 20 września 1944 roku. Okres ten nazwano „Rzeczpospolitą Iwonicką”. W sześćdziesiątą rocznicę akcji „Burza” 25 lipca 2004 roku Społeczeństwo Gminy Iwonicz Zdrój. Krzyż pamiątkowy upamiętniający jubileuszowy rok 2000 w Iwoniczu-Zdroju. Na postumencie tablice upamiętniające Orlęta Lwowskie 1920 i Rzeczpospolitą Iwonicką 1944. W nocy z 20 na 21 maja 1945 roku liczący 44 żołnierzy oddział pod dowództwem ppor. Edwarda Wasilewskiego ps. Wichura zaatakował obóz NKWD w Rembertowie. Pod osłoną nocy grupa szturmowa podeszła do bramy głównej, a ppor. „Wichura” dał sygnał do rozpoczęcia akcji. Partyzanci sforsowali bramę zewnętrzną, opanowali dom komendanta obozu i posterunki na wieżyczkach, a także zlikwidowali wartowników. Potem wyważyli bramę zewnętrzną i wdarli się do środka obozu. Impulsem do przeprowadzenia akcji było prawdopodobnie przypuszczenie, że w obozie jest przetrzymywany gen. Emil Fieldorf ps. Nil, legendarny dowódca Kedywu – Kierownictwa Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej, organizującego akcje przeciwko hitlerowcom. Fieldorfa w momencie ataku w obozie już nie było – w marcu 1945 roku został zesłany do łagru na Uralu. Żołnierzom AK udało się jednak uwolnić około 2 tysięcy więźniów rembertowskiego obozu.
Źródło: licencja: CC BY-SA 3.0.
Polecenie 3

Zapoznaj się z poniższym tekstem piosenki Krystyny Krahelskiej Hej, chłopcy, bagnet na broń. Na podstawie informacji z powyższej ilustracji interaktywnej oraz tekstu wypisz hasła, które według ciebie nadają mu charakter hymnu bojowego w czasie powstania warszawskiego oraz w obozach jenieckich i partyzantom.

Krystyna Krahelska ps. Danuta Hej, chłopcy, bagnet na broń

Hej, chłopcy, bagnet na broń!
Długa droga, daleka, przed nami, 
Mocne serca, a w ręku karabin, 
Granaty w dłoniach i bagnet na broni.

Jasny świt się roztoczy, 
Wiatr owieje nam oczy 
I odetchnąć da płucom i rozgorzeć da krwi, 
I piosenkę, jak tęczę, nad nami roztoczy 
W równym rytmie marsza: raz, dwa, trzy...

Hej, chłopcy, bagnet na broń! 
Długa droga, daleka, przed nami trud i znój, 
Po zwycięstwo my, młodzi, idziemy na bój, 
Granaty w dłoniach i bagnet na broni.

Ciemna noc się nad nami 
Roziskrzyła gwiazdami, 
Białe wstęgi dróg w pyle, długie noce i dni, 
Nowa Polska, Zwycięska, jest w nas i przed nami 
W równym rytmie marsza: raz, dwa, trzy...

Hej, chłopcy, bagnet na broń! 
Bo kto wie, czy to jutro, pojutrze, czy dziś 
Przyjdzie rozkaz, że już, że już trzeba nam iść… 
Granaty w dłoniach i bagnet na broni!

krah1 Źródło: Krystyna Krahelska ps. Danuta, Hej, chłopcy, bagnet na broń, [w:] Niech wiatr ją poniesie. Antologia pieśni z lat 1939–1945, wybór Tadeusz Szewera, Łódź 1975, s. 565–566.
R1JlPfI96ZpE9
(Uzupełnij).