Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1
Zapoznaj się z opisami w ilustracji interaktywnej i na ich podstawie skompletuj ubiór dla trzech wybranych bohaterów Powrotu posła. Zapisz swoje propozycje poniżej.
Zapoznaj się z opisami w ilustracji interaktywnej i na ich podstawie skompletuj ubiór dla trzech wybranych bohaterów Powrotu posła. Zapisz swoje propozycje poniżej.
RjkclDWGOaG97
(Uzupełnij).
Źródło: Jan Piotr Norblin, Szlachcic polski, Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie, dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Szlachcic_polski.jpg [dostęp 22.07.2019 r.].
Polecenie 2

Odpowiedz na pytanie, jakie zabiegi literackie zastosował Julian Ursyn Niemcewicz, aby przedstawić postać Walerego i pokazać jego stosunek do rodziców i ojczyzny?

Julian Ursyn Niemcewicz Powrót posła. Komedia w trzech aktach

Ciż sami, WALERY Ciż sami, wpada z radością; matka bieży przeciw niemu i padającego na kolana chwyta za szyję

Ach! mój ty kochany,
Wracasz na łono matki tak dawno czekany, 
Jakże jestem szczęśliwa, że ciebie oglądam,
Nic już na świecie więcej… niczego nie żądam. 
Ty nie wiesz co dla syna serce matki czuje!

WALERY całując ręce matki z rozrzewnieniem **Czuję, matko, ach, radość głos mi odejmuje! 
Wydziera się od matki i idzie do ojca

PODKOMORZY *ściskając go * Synu mój, miło ciebie nazwać tem imieniem, 
Uczciłeś je przykładnem urzędu sprawieniem;
Patrząc na cię, największy mam powód wesela, 
Że w synu moim widzę już obywatela, 
Że los wam dla ojczyzny dał wtenczas pracować,
Gdyście śmiałem działaniem mogli ją ratować; 
Mnie staremu już głowę opędził wiek siwy, 
Żyłem w ucisku, ani byłem tak szczęśliwy. 
Ohydna przemoc, podłość, chciwość, duch nieśmiały, 
Naród niegdyś tak sławny w ucisku trzymały;    
Dziś koniec klęskom, legnę spokojny już w grobie, 
Gdy zostawię ojczyznę i was w lepszej dobie.  

1 Źródło: Julian Ursyn Niemcewicz, Powrót posła. Komedia w trzech aktach, oprac. Z. Skwarczyński, Wrocław 1983.
R1c53iSpgYfnH
(Uzupełnij).
RN2YstATAyC4a
Ilustracja interaktywna przedstawiająca polskiego szlachcica. Na głowie ma wysoką czapkę, długi płaszcz przepasany materiałem, szabla u boku, buty z czubkami skierowanymi do góry. W tle znajdują się zabudowania dworskie. Opis punktów znajdujących się na ilustracji. 1. Treść punktu: Walery jest przedstawicielem postępowej szlachty polskiej. Strój szlachecki składał się z następujących elementów: czapki, kontusza, żupana, pasa kontuszowego, szabli, butów. Ilustracja przedstawiająca mężczyznę w sile wieku stojącego wewnątrz pomieszczenia. Jego twarz jest owalna. Ma wysokie, gładkie czoło, jasne brwi, długi, prosty nos i sumiaste wąsy. Jego włosy są równo obcięte dokoła górnej części głowy. Ubrany jest w żupan uszyty z połyskującego materiału. Na wierzchu ma obszerny kontusz. Na talii ma zapięty pas, przy pasie długą szablę. Na stopach ma miękkie, skórzane buty. Prawą dłonią wskazuje bibelot stojący na stoliku. Lewą rękę opiera o biodro. W dłoni trzyma futrzaną czapkę. 2. Treść punktu: Pas Słucki. Potwierdzeniem stałości uczuć Teresy wobec Walerego jest zrobiony przez nią i jemu ofiarowany pas kontuszowy. Najsłynniejsza manufaktura pasów szlacheckich znajdowała się w Słucku, stąd ich nazwa – pas słucki. Wykonywano je z jedwabiu. Ilustracja przedstawia szeroki pas kontuszowy. Pas jest bogato zdobiony haftem. Jest otoczony obramowaniem z kwiecistym wzorem. Wewnątrz ramki umieszczone są dwa hafty przedstawiające kwiaty z pięcioma kwiatostanami: jednym u góry rośliny i po dwa po obu stronach łodygi. Powyżej znajdują się wąskie, poziome szlaki z kwiatowym i geometrycznym wzorem na przemian. Do krótkiego brzegu przyszyto pasek z frędzelkami. 3. Treść punktu: Oprócz pasa kontuszowego ważny był kontusz, czyli element ubioru o specyficznym kroju pleców oraz rękawach mających wyloty. Tak wykrojone rękawy pozwalały odrzucić je na plecy. Portret Kazimierza Nestora Sapiehy. Ilustracja przedstawiająca mężczyznę w sile wieku. Prezentuje lewy półprofil. Ukazany jest od pasa w górę. Postać ma owalną twarz, gładkie czoło, ciemne, półokrągłe brwi, duże oczy, wydatny nos, rumieniec na twarzy i usta w kształcie serca. Ubrany jest w żupan z przypiętą okrągłą broszką. Na żupan ma nałożony kontusz. Rękawy kontusza zarzucone są na plecy. Prawa ręka jest zgięta w łokciu. Opiera na nim laskę marszałkowską. Źródło: domena publiczna. 4. Treść punktu: Kozak przechowuje w spodniach portrety, listy, pierścionki i włosy kobiet, które były obiektami zainteresowań Szarmanckiego. Spodnie te nazywają się szarawary i były długie oraz szerokie, mogące pomieścić wszystkie wymienione pamiątki miłosnych uniesień Szarmanckiego. Kozak ukraiński. Ilustracja przedstawiająca młodego mężczyznę. Prezentuje lewy półprofil. Ukazany jest w całości. Postać ma owalną twarz, niewielkie wąsy, i zwisający wąski kosmyk włosów: osołedec. Ubrany jest w koszulę i obszerną kamizelkę oraz obszerne, szerokie spodnie z wpuszczonymi w wysokie buty końcówkami nogawek. U pasa ma umocowany rząd niewielkich sakiewek. Przez plecy i jedno ramię ma przewieszoną torbę, a przez drugie broń. W tle zarys stepu. Źródło: domena publiczna. 5. Treść punktu: Szarmancki to modniś kupujący stroje we Francji czy w Anglii. Niemcewicz przedstawia Szarmanckiego we fraku, czyli ubiorze, który pojawił się w połowie wieku XVIII. Frak charakteryzował się brakiem fałdów w tyle oraz płasko wyłożonym kołnierzem. Opis ilustracji: Ilustracja przedstawia mężczyznę w nieokreślonym wieku. Postać stoi odwrócona tyłem do nas. Na głowie ma kapelusz z trójkątnym rondem nałożony pod perukę, której włosy przewiązano aksamitną wstążką. Jest ubrany w sięgający kolan frak oraz obcisłe rajtuzy. Na stopach ma krótkie pantofle. W prawej dłoni trzyma długi wskaźnik. Źródło: domena publiczna.
Artur Grottger, Cykl „Polonia”, IV. Bitwa
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.