Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Poetycka ścieżka w Tatrach

Polecenie 1
Zapoznaj się z opisem mapy interaktywnej i wyjaśnij, czy do powiązania wiersza Melodia mgieł nocnych z tatrzańskim krajobrazem konieczna jest znajomość podtytułu Nad Czarnym Stawem Gąsienicowym? Sformułuj wypowiedź pisemną.
Zapoznaj się z opisem mapy interaktywnej i wyjaśnij, czy do powiązania wiersza Melodia mgieł nocnych z tatrzańskim krajobrazem konieczna jest znajomość podtytułu Nad Czarnym Stawem Gąsienicowym? Sformułuj wypowiedź pisemną.
RlwonyaACjYIm
(Uzupełnij).
Polecenie 2

Czy tatrzańskie wiersze Tetmajera mogą być wskazówką dla turysty przemierzającego góry? Uzasadnij swoją opinię w wypowiedzi pisemnej.

RWDyUEDe91gNx
(Uzupełnij).
R1X8RFa9feeiD1
Mapa interaktywna przedstawia fragment Tatr. Zaznaczone są na niej szczyty górskie: Kopa Magury (1704 metrów nad poziomem morza), Mały Kościelec (1866 metrów nad poziomem morza), Mylna Kopa (2159 metrów nad poziomem morza), Beskid (2012 metrów nad poziomem morza), Pośrednia Turnia (2128 metrów nad poziomem morza), Świnica (2301 metrów nad poziomem morza), Mały Kozi Wierch (2228 metrów nad poziomem morza), Kozi Wierch (2291 metrów nad poziomem morza), Żółta Turnia (2047 metrów nad poziomem morza), Zadni Granat )2240 metrów nad poziomem morza), Wielka Kopka (1856 metrów nad poziomem morza), Wielka Buczyniowa Turnia (2184 metrów nad poziomem morza), Waksmundzki Wierch (2189, Wielki Wołoszyn (2155 metrów nad poziomem morza). Wskazane są także inne elementy krajobrazu: Czarny Staw Gąsiennicowy, Las Gąsiennicowy, Hala Gąsiennicowa, a także budynek Schroniska PTTK Murowaniec. Ukazane są także szlaki turystyczne: żółty, zielony, czerwony i czarny. Opis punktów znajdujących się na mapie: 1. Czarny Staw Gąsienicowy. Zdjęcie ukazuje duży staw w dolinie, otoczony z lewej i prawej strony zboczami górskimi. Cytat: „Cicho, cicho, nie budźmy śpiącej wody w kotlinie" Czwarte co do głębokości jezioro tatrzańskie, położone w Dolinie Gąsienicowej na wysokości 1624 m n.p.m. Źródło zdjęcia: SkyMaja, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 4.0., 2. Czarny Potok Gąsienicowy. Zdjęcie przedstawia koryto Czarnego Potoku Gąsiennicowego. Potok płynie doliną, wśród górskich zboczy. Jego brzegi porastają trawy i inne rośliny. Cytat: „i wchłaniajmy potoków szmer, co toną w jeziorze” Do Czarnego Stawu Gąsienicowego wpada Czarny Potok – urokliwy górski strumień o długości około jednego kilometra. Źródło zdjęcia: licencja: Krzysztof Dudzik, Wikimedia Commons, CC BY-SA 3.0. 3. Las Gąsienicowy. Zdjęcie przedstawia gęsty świerkowy las rosnący w dolinie. „i limb szumy powiewne, i w smrekowym szept borze” W Lesie Gąsienicowym rosną głównie świerki, zwane przez górali smrekami. Źródło zdjęcia: Jerzy Opioła, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 4.0. 4. Hala Gąsienicowa. Zdjęcie przedstawia panoramę Hali Gąsiennicowej. To rozległa równina, na której widoczne są liczne tereny lesiste, jezioro. Po prawej stronie widać górskie zbocza. Cytat: „pijmy kwiatów woń rzeźwą, co na zboczach gór kwitną” Czarny Staw jest częścią Hali Gąsienicowej, która w przeszłości była ośrodkiem pasterskim. Halę otaczają malownicze szczyty, takie jak Świnica (2301 m n.p.m.), Kasprowy Wierch (1987 m n.p.m.) czy Kościelec (2155 m n.p.m.). Źródło zdjęcia: Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 2.5., 5. Kościelec (2155 m n.p.m.). Zdjęcie przedstawia masyw górski i szczyt Kościelec. Jest on skalisty, stromy, poprzecinany licznymi żlebami. Cytat: „z szczytu na szczyt przerzućmy się jak mosty wiszące” W bezpośrednim sąsiedztwie Czarnego Stawu Gąsienicowego znajduje się Kościelec, którego wierzchołek może przypominać piramidę lub wieżę kościoła, co znalazło odzwierciedlenie w jego nazwie. Źródło zdjęcia: Jerzy Opioła, Wikimedia Commons, licencja CC BY-SA 3.0. 6. Świnica (2301 m n.p.m.). Zdjęcie przedstawia masywy górskie i szczyt Świnicy. Jest on skalisty, stromy, poprzecinany licznymi żlebami. Cytat: „O ścianie nagiej, szarej, stromej, spiętrzone wkoło skał rozłomy w świetlnych zasnęły mgłach". Bibliografia: Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Widok ze Świnicy do Doliny Wierchcichej, [w:] tegoż, Poezje, Warszawa 1980, s. 223. Świnicy poświęcony jest wiersz Tetmajera Widok ze Świnicy do Doliny Wierchcichej, również pochodzący z drugiej serii poezji. Tak jak w przypadku wielu innych szczytów, górale nadali mu nazwę z powodu wyglądu – grań miałaby kształtem przypominać świnię. Źródło zdjęcia: licencja CC0.
Bibliografia: Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Widok ze Świnicy do Doliny Wierchcichej, [w:] tegoż, Poezje, Warszawa 1980, s. 223.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RvXxOI6i7p1N9
Nagranie dźwiękowe Kazimierz Przerwa-Tetmajer Melodia mgieł nocnych (Nad Czarnym Stawem Gąsienicowym).
Kazimierz Przerwa-Tetmajer Melodia mgieł nocnych (Nad Czarnym Stawem Gąsienicowym)
Rk22OWdrFfhly1
Witkacy, Czarny Staw i Granaty
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.

Cicho, cicho, nie budźmy śpiącej wody w kotlinie,
Lekko z wiatrem pląsajmy po przestworów głębinie…
Okręcajmy się wstęgą naokoło księżyca,
Co nam ciała przezrocze tęczą blasków nasyca,
I wchłaniajmy potoków szmer, co toną w jeziorze,
I limb szumy powiewne i w smrekowym szept borze,
Pijmy kwiatów woń rzeźwą, co na zboczach gór kwitną,
Dźwięczne, barwne i wonne, w głąb wzlatujmy błękitną.
Cicho, cicho, nie budźmy śpiącej wody w kotlinie,
Lekko z wiatrem pląsajmy po przestworów głębinie…
Oto gwiazdę, co spada, lećmy chwycić w ramiona,
Lećmy, lećmy ją żegnać, zanim spadnie i skona,
Puchem z mlecza się bawmy i ćmy błoną przezroczą,
I sów pierzem puszystym, co w powietrzu krąg toczą,
Nietoperza ścigajmy, co po cichu tak leci,
Jak my same, i w nikłe oplatajmy go sieci,
Z szczytu na szczyt przerzućmy się jak mosty wiszące,
Gwiazd promienie przybiją do skał mostów tych końce,
A wiatr na nich na chwilę uciszony odpocznie,
Nim je zerwie i w pląsy znów pogoni nas skocznie…

staw Źródło: Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Melodia mgieł nocnych (Nad Czarnym Stawem Gąsienicowym), [w:] tegoż, Poezje, Warszawa 1980, s. 230.