Ilustracja interaktywna
Polecenie 1
Zapoznaj się z treścią poniższego schematu, który przedstawia plan przygotowania sprawnego działania zarysowany przez Kotarbińskiego. Oceń, czy dostrzegasz logiczność i spójność tego planu. Zastanów się nad własnymi przykładami konkretnych etapów, które wymienia polski filozof.
Każdy plan musi już na poziomie teorii wykluczać czynności jałowe, a więc takie, które nie prowadzą do jego realizacji. Wykluczając działania jałowe, ograniczamy się równocześnie tylko do działań celowych, a więc takich, które zakładają możliwość skutecznej realizacji założonego celu naszych działań.
. Zdjęcie przedstawia rozkwieconą łąkę. W oddali widać słońce źródło: CC 0
.Jeśli chcemy wybudować dom, to działaniem jałowym będzie zarówno uprzednie wyczesanie grzebieniem trawy na placu budowy, jak i sadzenie na nim koniczyny., 2. Działania skuteczne (po wykreśleniu z naszych planów działań jałowych) służą realizacji przedsięwziętego celu. Świadomi tego, jakie działania okażą się skuteczne, stosujemy naszą wiedzę teoretyczną w celu osiągnięcia konkretnych efektów praktycznych.
. Zdjęcie przedstawia dwóch mężczyzn przy biurku. Są pochyleni nad kartką papieru. Coś sobie na niej pokazują źródło: CC 0
.Przy budowie domu działaniem skutecznym będzie skonsultowanie naszych planów budowy z odpowiednimi specjalistami, zorientowanie się we wstępnym kosztorysie materiałów i prac, zdobycie stosownych zezwoleń w Wydziale Geodezji itp., 3. Działania realne Działania skuteczne dzielą się z kolei, wedle kryterium racjonalności, na działania realne i nierealne. Działanie skuteczne musi być również działaniem realnym, aby przybliżyć nas do celu, a więc zrealizowania konkretnego planu.
. Zdjęcie przedstawia dom podczas jego budowy. Dom jest bez dachu, widać jedynie drewnianą więźbę na dachu źródło: CC 0
. Przy budowie domu realne oszacowanie naszych środków i dostosowanie do nich planów budowy jest działaniem racjonalnym. Podobnie za racjonalne należy uznać wszelkie próby rozłożenia w konkretnych odcinkach czasowych poszczególnych faz realizacji projektu., 4. Działania ekonomiczne Ostatnim warunkiem realizacji założonego celu winno być zweryfikowanie wydajności naszych działań, czyli spełnienie warunku ekonomiczności. Chodzi o to, aby przy poniesieniu jak najmniejszych kosztów własnych uzyskać jak najbardziej zadowalający (a najlepiej: założony) efekt.
. Zdjęcie przedstawia dwóch budowniczych. Stoją przed budowanym wieżowcem źródło: CC 0
. Rozwiązaniami ekonomicznymi (opłacalnymi) są takie szacunki kosztów konkretnych działań, które ograniczy nasze wydatki, a równocześnie przełoży się na realizację realnie przyjętego planu budowy. Wiemy na przykład, że zatrudnienie tysiąca osób do samego wylania fundamentów jest niepotrzebne, a zatem nieekonomiczne. Podobnie zatrudnienie niedoświadczonych pracowników budowlanych może skończyć się tym, że w trakcie prac będziemy zmuszeni zastąpić ich innymi, co przełoży się na straty w czasie, materiale, kosztach itp.
Schemat przygotowany na podstawie artykułu R. Dziewulskiego, Sprawność, 2009.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Polecenie 2
Jeszcze raz przeanalizuj przedstawione w schemacie informacje. Następnie odpowiedz na pytanie: jakie czynniki musi spełnić działanie, aby można było je określić mianem sprawnego?