Polecenie 1

Wskaż dwa miejsca zaznaczone na planie Konstantynopola, które Twoim zdaniem powinny stać się najważniejszymi dla obrońców. Swój wybór uzasadnij.

RASe2VpxYORsL
Twoja odpowiedź (Uzupełnij).
RuxL96irZqrKn1
Ilustracja interaktywna. Ilustracja przedstawia miasto położone nad wodą. Po lewej stronie jest Propontyda, po prawej Bosfor i dalej Złoty Róg. Elementy ilustracji interaktywnej. 1. Złoty Róg. Ilustracja przedstawia miasto nad wodą otoczone murem obronnym. Przy brzegu płyną statki. domena publiczna, Wikimedia Commons
Jest to zatoka cieśniny Bosforu, chroniąca Konstantynopol od strony wschodniej. Nad nią znajdowały się najważniejsze porty miejskie. Aby uniemożliwić zdobycie miasta przez wpłynięcie do zatoki i wysadzenie desantu, Bizantyjczycy przeciągnęli gruby metalowy łańcuch w poprzek niej. Na wodzie łańcuch podtrzymywały drewniane tratwy. Jeden koniec łańcucha był umocowany na brzegu w twierdzy genueńskiej Galacie, natomiast drugi na jednej z wież Konstantynopola. Pierwszy i ostatni raz udało się pokonać tę zaporę w 1203 roku podczas ataku krzyżowców w czasie IV krucjaty. Miasto zostało wówczas zdobyte, splądrowane i zniszczone, przez tych, których poprosiło o pomoc.
W czasie oblężenia w 1453 roku Turkom udało się przetransportować na platformach około 70 okrętów do Złotego Rogu i ominąć łańcuch. Następnie wybudowali most pontonowy na wodach zatoki w celu przerzucania swoich wojsk między brzegami. 2. Morze Marmara. Ilustracja przedstawia półwysep, na którym znajduje się sylwetka mężczyzna z tarczą i włócznią. Siedzi na tronie. licencja CC0, Wikimedia Commons
Od północnej strony półwysep, na którym założono Konstantynopol oblewają wody Morza Marmara. Były tam na tyle silne prądy morskie, że nie było szans na szturm od tej strony. 3. Cieśnina Bosfor. Ilustracja przedstawia miasto nad wodą. Składa się z gęsto rozmieszczonych budynków. Po wodach wokół miasta płyną statki. domena publiczna, Wikimedia Commons
Od południowej strony miasto chronione było przez prądy morskie w cieśninie Bosfor, łączącej Morze Marmara i Morze Czarne. Były na tyle silne, że oblegający nie mogli podpłynąć i wysadzić na brzegu szturmujące oddziały. 4. Mury Teodozjusza II. Zdjęcie przedstawia wysoki mur i budynki fortyfikacyjne. licencja CC BY-SA 3.0, Bigdaddy1204, Wikimedia Commons
Pierwsze obwarowania miasta od strony zachodniej zbudował cesarz Konstantyn na początku IV wieku. W V wieku cesarz Teodozjusz II postawił kolejny, podwójny mur w odległości 1,5 km od wcześniejszego. Aby uczynić miasto niemożliwym do zdobycia, dodatkowo wykopano przed tymi obwarowaniami fosę o szerokości 18 metrów. W murze znajdowało się 18 bram, które były szczególnie umocnione i strzeżone przez wieże obronne. Ta potrójna linia obrony czyniła miasto twierdzą nie do zdobycia. Dopiero zastosowanie w czasie oblężenia olbrzymich bombard i armat uczyniło miasto bezbronnym wobec najeźdźców. Dodatkowym zagrożeniem były prace saperów tureckich – podkopy, zakładanie ładunków wybuchowych. Obrońcy miasta musieli bezustannie czuwać. 5. Złota Brama. Ilustracja przedstawia miasto nad wodą, które jest otoczone wysokim murem i wieżami obronnymi. domena publiczna, Wikimedia Commons
Pierwotnie ta najbardziej reprezentacyjna brama była łukiem triumfalnym, pod którym cesarze rzymscy i bizantyjscy przejeżdżali podczas ceremonii triumfu.
Z tego powodu zbudowana została z marmuru i ozdobiona reliefowymi dekoracjami, a skrzydła jej wrót były złocone W średniowieczu cesarz bizantyjski tylko raz triumfalnie wjechał przez nią do miasta. Miało to miejsce w 1261 roku, po odzyskaniu stolicy z rąk łacinników.
Mehmed II nakazał bramę zamurować, ponieważ legenda głosiła, że w jej murach został uśpiony za sprawą anioła ostatni cesarz Bizancjum Konstantyn Paleolog XI i gdy się przebudzi skończy się władza Turków nad miastem 6. Wielki Pałac. Ilustracja przedstawia kompleks budynków ze świątynią i terenami zielonymi. Kompleks jest otoczony murem obronnym. tylko do użytku edukacyjnego, dostępny online [w:] italipes.com
Wielki Pałac, Święty Pałac w Konstantynopolu był pierwszym pałacem – rezydencją cesarzy bizantyjskich do XI wieku. Później na krótko stał się pałacem cesarskim w czasie istnienia Cesarstwa Łacińskiego w XIII wieku. Wielki Pałac był to kompleks dużej ilości budynków o różnym przeznaczeniu, w tym kilka mniejszych pałaców i kościołów. 7. Pałac Porfirogenetów. Zdjęcie przedstawia fragment murowanego budynku. licencja CC BY-SA 3.0, J.Renalias, Wikimedia Commons
W XI wieku ukończono budowę nowego pałacu, po drugiej stronie miasta w dzielnicy Blacherny. Został zrujnowany przez uczestników IV krucjaty. Odbudowany przez władców z dynastii Paleologów, był oficjalną rezydencją cesarską do 1453 roku. Z tego właśnie pałacu ostatni cesarz bizantyjski Konstantyn XI przeniósł się na mury aby dowodzić obroną przed wojskami tureckim Mehmeda II. W czasie ostatniego szturmu Turków na miasto zginął podczas walk, ale nie ma wiarygodnej wersji jego śmierci. Wiadomo tylko, że na pobojowisku rozpoznano go po purpurowych bamboszach, z wyhaftowanymi złotymi dwugłowymi orłami. Sułtan nakazał wystawić odciętą głowę Konstantyna na widok publiczny.
Po zdobyciu miasta pałac został zamieniony w magazyn, stajnie, fabrykę szkła i ceramiki. 8. Hagia Sofia. Zdjęcie przedstawia wnętrze świątyni. Ukazane są bogato zdobione kopuły z oknami. licencja CC BY 2.0, S.Evans, Wikimedia Commons
Kościół Mądrości Bożej był najważniejszym kościołem w Cesarstwie Bizantyjskim. Odbywały się w nim najwspanialsze ceremonie, w tym koronacje cesarskie. Ufundowany przez Justyniana Wielkiego w VI wieku, służył jako reprezentacyjna świątynia chrześcijańska.
Ostatnie nabożeństwo odbyło się w przeddzień zdobycia miasta.

(...) Gdy zaczął zapadać wieczór, ludzie instynktownie udali się do kościoła Mądrości Bożej. Żołnierze trwali na swych posterunkach wzdłuż murów. Reszta, wszystko jedno – Grecy czy łacinnicy, tłoczyła się w wielkiej świątyni, zanosząc modły o oswobodzenie. Wspólny strach i niebezpieczeństwo sprawiły większy cud niż wszystkie sobory razem wzięte. Prawosławni biskupi, księża i mnisi, którzy zarzekali się głośno, że noga ich nie postanie w katedrze, póki nie oczyści się jej z rzymskiego skażenia, teraz podeszli do ołtarza, by połączyć się z katolickimi braćmi we wspólnej liturgii.(…)

O niezwykłości świątyni świadczy fakt, że nawet zdobywca, sułtan Mehmed II zabronił ją niszczyć i plądrować za to zamienił ją w meczet, zachowując część złotych mozaik, stanowiących najbardziej efektowny element dekoracji wnętrza świątyni.
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.
Polecenie 2

Przeanalizuj mapę i rozważ realne możliwości udzielenia pomocy oblężonemu miastu.

RWkDi9WfWgZJh
Twoja odpowiedź (Uzupełnij).
Polecenie 3

Wielu historyków uznaje upadek Konstantynopola za kluczowy moment w historii Europy. Ma on być cezurą między średniowieczem a odrodzeniem. Opisz przesłanki, na podstawie których można stawiać taką tezę. Określ, czy się z nią zgadzasz.

R8MrFRubC4lpP
Twoja odpowiedź (Uzupełnij).